Verschillende ambtenaren roepen het kabinet in een brandbrief op om de Europese Natuurherstelwet te steunen en fossiele subsidies en belastingkorting af te schaffen. Een van de opstellers van de brief legt uit waarom. ‘De tijd raakt op. Willen we nog een kans hebben om de gevolgen binnen de perken te houden, moeten we nu meer doen.’
Een flinke groep ambtenaren maakt zich grote zorgen over de trage uitvoering van de aanpak van de klimaat- en ecologische crisis. Zo’n 3000 ambtenaren van overheidsinstantie, ministeries, provincies en gemeenten ondertekenden een brandbrief aan de Tweede Kamer en het kabinet. De bezorgde ambtenaren roepen in hun brief op om ‘het verzet tegen de Europese Natuurherstelwet te staken’.
Daarnaast roepen ze op om ‘per direct alle fossiele subsidies en belastingkortingen volledig af te schaffen. In lijn met het huidige overheidsbeleid en alle eerdere door opeenvolgende kabinetten gemaakte afspraken hierover.’
Plicht om te waarschuwen
‘Met het voorrecht als ambtenaar om mee te werken aan beleid komt ook de plicht om daar waar nodig te waarschuwen,’ zo staat in de brief. De opstellers van de brief verwijzen hierbij naar het Toeslagenschandaal en hun ambtseed. ‘We waarschuwen nu bij de klimaatcrisisaanpak. We zien dat er wel goed beleid is en dat de wetenschap overduidelijk is, maar dat ondanks de al genomen besluiten de urgente uitvoering daarvan achterblijft.’
‘De tijd raakt op’
Een van de ambtenaren die betrokken was bij het opstellen van de brief is Trisha Kingma, ambtenaar bij de gemeente Almere. ‘Ik maak me zorgen. Als burger en moeder van twee kinderen, maar ook in mijn werk. Veel ambtenaren zijn maatschappelijk betrokken, ik heb ook bewust voor werken bij de overheid gekozen vanuit maatschappelijke betrokkenheid. Ik werk met trots en plezier aan het algemeen maatschappelijk welzijn,’ aldus Kingma.
‘Ik spreek me niet graag uit op deze manier. Maar ik ben bezorgd over dat welzijn waar we aan meewerken als ambtenaar, in een wereld met klimaatverandering. De wetenschappelijke rapporten zeggen het al decennia, maar inmiddels kunnen we het zelf met eigen ogen waarnemen. De tijd raakt op. De klimaat- en ecologische crisis gebeurt recht voor onze ogen. Willen we nog een kans hebben om de gevolgen binnen de perken te houden, voor Nederland en al het leven op aarde, moeten we nu meer doen. Daarom schreven we met een groepje ambtenaren de brandbrief.’
Meer urgentie
Kingma benadrukt dat de briefschrijvers vooral om meer urgentie vragen. ‘Wij vragen om meer politieke en bestuurlijke urgentie, zodat de uitvoering van al genomen besluiten en gemaakte afspraken sneller gaat. Natuurlijk kunnen dit soort processen complex zijn, maar de eerste afspraak over afschaffen van fossiele subsidies is al in 2009 gemaakt. Daarna is die belofte nog meerdere jaren herhaald, altijd met als einddoel deze uiterlijk in 2020 volledig afgeschaft te hebben. We hopen daarom ook dat, als het Europese parlement besluit de natuurherstelwet aan te nemen volgende week, de uitvoering daarvan snel en zonder verder verzet opgepakt wordt.’
‘Niet ten goede’
De Almeerse Ambtenaar vervolgt: ‘We werken vaak aan mooie maatschappelijke thema’s als leefbaarheid, gezondheid, welvaart en welzijn. Dat is een voorrecht, maar het brengt in dit soort tijden ook vraagtekens en morele kwesties met zich mee. Want we weten wat eraan komt, hoe klimaatverandering impact gaat hebben en dat het om meer actie vraagt. Heel veel mensen zijn in de afgelopen decennia al duurzame initiatieven gestart en pasten hun eigen leefwijze aan.’
De overheid maakte volgens Kingma goede afspraken in het Klimaatakkoord van Parijs en beloofde sinds 2009 herhaaldelijk om fossiele subsidies af te bouwen. Maar de uitvoering daarvan laat op zich wachten. ‘Per 1 juli verviel de belastingverlaging op benzine voor burgers, maar grootverbruikers van fossiele brandstoffen hebben nog steeds hoge kortingen. Ik denk persoonlijk dat dat soort tegenstellingen, en de trage uitvoering van afspraken, de kloof tussen burger en overheid ook niet ten goede komt.’
Reactie gemeente
De gemeente Almere is op de hoogte van de brief. Haar leidinggevende beperkte de ambtenaar niet. ’Het helpt dat ik niet de enige of de eerste ben binnen de gemeente die zich zorgen maakt en dat meerdere collega’s de brandbrief ondertekenen. Het valt ook zeer te waarderen dat minister Bruins Slots vorige week aangaf dat ze graag tegenspraak wil en ambtenaren expliciet opriep om te gaan staan voor hun mening, voor hun vak en voor de burger. Hierdoor voel ik de vrijheid om me uit te kunnen spreken, en ook door de inmiddels meer dan 3000 handtekeningen van collega’s over het hele land.’
Als ambtenaar hebben we allereerst een dienende functie.
Wij staan niet boven de bestuurders, maar eronder.
Met deze brandbrief ga je boven de bestuurders staan.
We moeten ons werk onpartijdig doen.
We behoren politieke besluitvorming te respecteren.
Democratie in plaats van ‘ambtocratie’.
We behoren onafhankelijk te adviseren aan het bestuur.
We moeten zeker niet in het openbaar de besluitvorming beïnvloeden.
Achter de schermen kunnen we onze persoonlijke mening geven.
Maar we moeten ons neerleggen bij de politieke besluiten.
En we moeten die zeker respecteren in het openbaar.
Tot slot: de verwijzing naar het Toeslagenschandaal is vergezocht.
En de ambtseed wordt ook misbruikt.
Wedden dat de ondertekenende ambtenaren dit niet gelezen hebben?
https://clintel.nl/analyse-van-clintel-toont-ernstige-fouten-aan-in-het-laatste-ipcc-rapport/