Relativiteit vereist in Crisis- en herstelwet

Niet iedereen kan door de invoering van de Crisis- en herstelwet meer klagen over alle aspecten van een besluit.

Zo kan bijvoorbeeld een omwonende van een bouwproject, die geen zicht heeft op de bouwlocatie, geen beroep meer instellen met de grond dat er niet voldaan wordt aan de redelijke eisen van welstand.

Oneigenlijk gebruik
Met de invoering van de Crisis- en herstelwet heeft de wetgever het relativiteitsvereiste geïntroduceerd in (ruimtelijke) bestuursrechtelijke procedures om oneigenlijke bezwaren te voorkomen. Het kwam namelijk veelvuldig voor dat belanghebbenden rechtsnormen inriepen om een besluit te vernietigen, waarbij de normen geheel niet strekten tot de bescherming van de belanghebbenden.

Zo kon iedereen bezwaren aanvoeren die weinig verband hielden met de bescherming van de directe belangen. Een voorbeeld hiervan is dat iemand aanvoert dat een gebouw, dat in een natuurgebied zou worden gebouwd, niet voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit en de Bouwverordening, aangezien er te weinig ramen in zouden zitten. In feite maakt het de diegene natuurlijk niet uit dat er te weinig ramen inzitten en zodoende niet aan de gestelde eisen voldoet.

Het relativiteitsvereiste
Het relativiteitsvereiste is opgenomen in artikel 1.9 van de Crisis- en herstelwet. Met dit vereiste moet er een verband bestaan tussen de beroepsgrond en de achterliggende reden om in rechte op te komen tegen een besluit, waardoor het niet meer mogelijk is om over alle aspecten van het besluit te klagen.

Zo hebben belanghebbenden in het omgevingsrecht voor projecten genoemd in de Crisis- en herstelwet minder mogelijkheden om in beroep te gaan, waardoor de besluitvormingsprocedures zouden moeten versnellen. Want volgens de politiek is het van groot belang dat bouwprojecten geen vertraging oplopen, doordat er lange bestuurlijke besluitvormingsprocessen aan in de weg staan.

Doordat belanghebbenden niet meer alle beroepsgronden mogen indienen voor projecten genoemd in de Crisis- en herstelwet, moet goed bekeken worden of de zorgvuldige besluitvorming de laatste maanden niet in gevaar is gekomen. Aangezien de controle door middel van het opkomen tegen besluiten ook ten goede kwam aan de zorgvuldige besluitvorming. Maar doordat het vereiste slechts in de beroepsfase geldt, blijft de controle tot dusver gewaarborgd.

Uitbreiding
In eerste instantie is het relativiteitsvereiste geïntroduceerd als tijdelijke maatregel, aangezien de Crisis- en herstelwet na 1 januari 2014 zou vervallen. Echter de politiek heeft het voornemen de Crisis- en herstelwet permanent te maken, waardoor ook dit aspect zal blijven bestaan. Naast het relativiteitsvereiste in de Crisis- en herstelwet, is ook beoogd het vereiste op te nemen in de Algemene wet bestuursrecht.

Kennisbank Omgevingsrecht