De Wet openbaarheid van bestuur (Wob) is een drama voor journalisten die graven naar diepere informatie, stelt jurist Aline Klingenberg.
In principe moeten de meeste documenten van overheden
openbaar toegankelijk zijn. In de praktijk moet vaak een beroep worden gedaan
op de Wob. De behandeling duurt erg lang. Vaak geven journalisten het dan maar
op de informatie op tafel te krijgen. Het doel van de wet is te zorgen voor een
transparante overheid, maar dit lukt niet, volgens Klingenberg tijdens de Persvrijheidslezing.
Hoger beroep
“Journalisten moeten gemiddeld meer dan drie maanden wachten op de gevraagde
informatie van de overheid”, zegt Klingenberg tegen dagblad Trouw. “Als
het verzoek voor de bestuursrechter komt, duurt het nog veel langer. Uit een
analyse van Wob-aanvragen in 2010 blijkt dat de duur tussen het indienen van een
bezwaarschrift en een zitting een jaar is. En dan moet je ook nog eens weken
wachten op een uitspraak en heb je het nog niet eens over een eventueel hoger
beroep.”
Is de overheid bewust de informatievoorziening te
frustreren? Daar zijn geen aanwijzingen voor, stelt Klingenberg. Toch kunnen
overheden op deze manier wel informatie achterhouden, mocht dat zo uitkomen. De
meeste Wob-verzoeken die slagen komen voort uit contacten tussen gemeenten en
lokale media. “Simpelweg omdat ze elkaar kennen en de overheid belang
heeft bij goede contacten met de plaatselijke pers.”
Oplossingen
De jurist ziet twee oplossingen. De rechter zou een afzonderlijke en daarmee
kortere termijn kunnen instellen voor Wob-zaken. Of de buurlanden worden het
voorbeeld voor Nederland. In Duitsland en Groot-Brittannië bestaat een
onafhankelijk instituut dat beslist over de informatievoorziening van de
overheid.
Meer over de wet:
De Wet dwangsom heeft hiervoor d? oplossing. Stel de overheid in gebreke als er niet binnen de wettelijke termijn een besluit op het Wob-verzoek genomen is. Niet beslissen = dwangsom verbeuren/betalen. Geen enkel overheidslichaam betaalt graag!