Het is tijd voor een ‘herbezinning’ op het stelsel van de langdurige zorg, waaronder de lokaal belegde Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dat is de balans die het Sociaal en Cultureel Planbureau opmaakt in een landelijke evaluatie.
De bepleite herbezinning is nodig voor weeffouten die niet te repareren zijn. Dit betekent volgens het SCP ‘opnieuw nadenken over de beleidsideologie die ten grondslag ligt aan het huidige systeem’. ‘Dit rapport laat zien dat sommige doelen niet voor alle groepen van zorgbehoevenden haalbaar zijn en dat een deel van de onderliggende aannamen niet houdbaar is.’
‘Er is bijvoorbeeld geen toename te zien van maatschappelijke participatie onder zelfstandig wonende mensen met een beperking. En hoewel de overheid hoopt op meer inzet van mantelzorgers en vrijwilligers, blijkt dit in de praktijk niet altijd mogelijk.’ Ook signaleren zorgverleners dat in het huidige stelsel mensen met complexe problematiek thuis blijven wonen terwijl ze eigenlijk in een instelling zouden thuishoren. Wel is het merendeel van de Wmo-melders die een maatwerkvoorziening van de gemeente ontvangt hier positief over.
Belangrijke knelpunten
Sommige doelen van de hervorming zijn wél gehaald. ‘Zo wonen ouderen langer zelfstandig en krijgen instellingsbewoners meer eigen regie,’ meldt het planbureau. Maar ook voor zover het beleid haalbaar is, blijven er echter belangrijke knelpunten, zoals de problemen met toegang tot de zorg die uit diverse eerdere onderzoeken ook al bleken. ‘De toegang tot ondersteuning en zorg thuis is niet voor alle mensen met een hulpvraag goed vindbaar, soms ook niet voor professionals.’
Professionele regievoerders
De onderzoekers dragen verschillende oplossingen aan om de knelpunten aan te pakken, zoals ‘betere cliëntondersteuning en informatievoorziening over de toegangsroutes naar en binnen de langdurige zorg en ondersteuning’. Mensen met verschillende hulpbehoeften zijn gebaat bij ‘professionele regievoerders’ die alle hulp organiseren en coördineren.
Krijg nu wat. Ik krijg zomaar ineens toch een regievoerder. Er veranderen echt dingen! Het heet hier trouwens een Casemanager. Jammer dat die oude naam wordt hergebruikt. Gewoon regievoerder zou duidelijker zijn. Maar ach, what’s in a name?
Wat zou ik blij zijn met een regievoerder.