We beginnen deze Op pad met in het stadskantoor van Brielle, waar de vergaderkamer op de bovenste verdieping (te bereiken met een glazen lift) een prachtig uitzicht biedt over de gemeente. ‘Alles wat je hier buiten ziet, daar hebben wij mee te maken als afdeling beheer openbare ruimte,’ vertelt Alfons van Leussen terwijl we uitkijken over de historische stadskern en aangrenzende wijken.
‘Openbare ruimte gaat voor mij om veel meer dan het beheer en onderhoud. Als er een melding binnenkomt over overhangend groen dan gaat het vaak niet alleen om het groen, maar over het gehele onderhoud, de saamhorigheid en leefbaarheid in de wijk. Het heeft te maken met gedrag van inwoners. De koppeling met de combinatie in het sociaal domein probeer ik nu ook binnen de gemeente te maken,’ aldus Van Leussen.
Na tien jaar Bouw- en woningtoezicht bij de gemeente Rotterdam kwam hij terecht in de veel kleinere en welvarende gemeente Brielle. ‘Als rijke gemeente denken inwoners dat elke stoeptegel zomaar vervangen kan worden, maar je gaat geen onderhoud plegen of iets vernieuwen als het niet nodig is.’ Op de afdeling beheer openbare ruimte is Van Leussen projectleider en wijkcoördinator, waarbij hij contactpersoon en aanspreekpunt is voor alle wijk- en dorpsraden binnen de gemeente. Daarnaast is hij Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand (BABS).
Revitalisering Meeuwenoord
Al wandelend door de gemeente gaan we op pad naar de wijk Meeuwenoord, waar Van Leussen op dit moment bovenop het project Revitalisering Meeuwenoord zit. Onderweg maken we een tussenstop bij de voorzitter van de Vereniging Maarland-Bewoners, Henk Kampers. ‘Alfons vervult zijn taak als oliemannetje goed, hij probeert de zaken van meerdere kanten toe te lichten. Soms heb je veel tijd nodig om iets voor elkaar te krijgen.’ Van Leussen vult aan: ‘Ik probeer de verschillende partijen bij elkaar te brengen of koppel zaken terug naar collega’s die er iets mee moeten doen.’
Dan lopen we verder naar de wijk waar het allemaal om draait. Meeuwenoord is divers, met woningen uit de jaren zestig en zeventig, voormalige sportvelden, recreatiewoningen en een deel nieuwbouw. In het oudste stuk van de wijk voldoet de openbare ruimte niet aan de kwaliteitsstandaarden van de gemeente. In 2014 werd een plan gemaakt om de wijk te onderhouden en renovatie uit te voeren. Maar de werkzaamheden zijn uitgesteld door de nieuwbouw, omdat het bouwverkeer de straten aantast en het volgens de gemeente dan beter in één keer goed gedaan kan worden.
Nieuw plan
En nu is er een nieuw plan, dat Van Leussen met gepaste trots laat zien en in samenspraak met bewoners tot stand is gekomen. Maar daar ging wel wat aan vooraf. De wijkbewoners waren niet blij dat de vernieuwing werd uitgesteld en hadden het idee dat hele wijk werd opgeknapt, terwijl het vooral om de ruimte rond de twee hoofdaders, de doorgaande wegen, gaat. Van Leussen is begin dit jaar ingezet om de boel vlot te trekken en weer op één lijn te komen met bewoners. ‘Dat was best heftig, maar er is nu een gezamenlijk plan. We hebben het omgedraaid, dus zijn niet eerst met een ontwerp gekomen waar ze over mochten oordelen, maar hebben eerst opgehaald wat bewoners willen. Onder meer door gesprekken met de bewonersvereniging en een inloop-avond voor alle inwoners.’
Mediator
De bewonersvereniging Meeuwenoord (BVM) is blij met de nieuwe ‘verbinder’. Peter Arkenbout is penningmeester en we spreken hem in de wijk. ‘Alfons is een vast aanspreekpunt en een welkome aanvulling na alle strubbelingen. Er was veel miscommunicatie met de gemeente en nu maken we vorderingen. Hij is een soort mediator, via Alfons horen we hoe het zit, daardoor is de communicatie verbeterd. We willen vooral geïnformeerd worden, ook als er geen voortgang is, meld dat dan.’
Maar dat gaat nog steeds niet altijd goed. Zo moest onlangs een brandje geblust worden. Over de ontwikkeling van het stuk grond van de voormalige sportvelden stond in de plaatselijke krant dat er besloten was dat er 250 woningen gebouwd gaan worden. Daar schrok de wijkraad behoorlijk van, want dat was niet met hen gedeeld. Van Leussen kon de boel sussen door uit te leggen dat dit slechts een eerste stap in de planprocedure is. En dat het ‘niet heel handig was’ om zo te communiceren, maar dat dit niet altijd te voorkomen is. De wethouder heeft daarna nog contact gehad met de wijkraad.
Kleine stapjes
‘We gaan met kleine stapjes vooruit,’ zegt Arkenbout. ‘Het is ook een soort spel wat je speelt, de gemeente heeft haar belangen en wij de onze als afvaardiging van de inwoners. Alfons weet hierbij altijd een glimlach op zijn gezicht te houden, dat houdt het luchtig.’ Als we weggaan neemt hij van Leussen nog even apart: ‘Ik wilde nog even zeggen dat we heel blij zijn met je optreden vorige week, dat wordt gewaardeerd in de wijk.’ En dat is ten slotte waar Van Leussen het allemaal voor doet, ‘de waardering voor mijn dienstverlening aan de burgers; in contact met de wijkraden, bij een project, of een huwelijksvoltrekking’.
De reactie van Henk Kampers kan ik me voorstellen. Processen duren vaak lang en vereisen nogal wat geduld van inwoners.Tegelijkertijd lees ik ook de stapjes die er in Brielle gezet worden. Natuurlijk het kan altijd sneller, maar het lijkt alsof de richting wel gevonden is. Wellicht stimuleert dit anderen, zowel bewoners als ambtenaren, om dezelfde beweging te maken. En, als het over versnellen van processen gaat, mogelijk komen er dan ook meer projecten waarbij de rol van de gemeente minimaal wordt en bewoners in een hoger tempo door kunnen pakken? Wie weet. Het klinkt in ieder geval als een mooie voortgang die inspirerend kan zijn voor al die gemeenten, die nog steeds worstelen met de vraag hoe ze de kloof met de burgers kunnen verkleinen.
Meer voorbeelden staan overigens is “waarom gemeenten niet naar burgers luisteren”
Er is nog veel te doen in Brielle, jammer dat alles zo lang duurt.