Aantallen strafzaken en veroordelingen zeggen lang niet alles meer over het succes van de aanpak van criminele netwerken. Dat heeft veel te maken met de betrokkenheid van gemeenten en andere partners bij het tegengaan van ondermijning.
Dit schrijft minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid in een brief aan de Tweede Kamer. De aanpak van ondermijning wordt ‘steeds meer vanuit een breder perspectief benaderd’, onderstreept hij. De meest effectieve aanpak wordt bepaald op basis van ‘informatie van het bestuur en andere partners’. Het realiseren van zoveel en zo hoog mogelijke opgelegde straffen is niet een ‘doel op zich’.
Achterblijvende straffen?
Grapperhaus reageert met zijn brief op het onderzoek Criminele samenwerkingsverbanden – ontwikkelingen in aanpak en duiding van effectiviteit, uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam. Aanleiding daarvoor was het achterblijven van de strafrechtelijke veroordelingen over de periode 2009-2015. Een ruime verdubbeling van het aantal opgepakte criminele samenwerkingsverbanden resulteerde in ‘slechts’ een derde meer vrijheidsstraffen.
Gemeente.nu Digitaal Magazine Ondermijning | Met onder andere:
- Interview Paul Depla: ‘Ik ben geen crimefighter’
- Stappen in wetgeving
- Intensivering aanpak Amsterdam en Achterhoek
- Actie in Almelo
De verklaring is onder andere de ‘sterke verbreding’ van de aanpak van ondermijning. ‘Met andere woorden: de effectiviteit van het overheidsoptreden kan en moet niet meer alleen worden afgemeten aan het aantal ingestelde strafrechtelijke onderzoeken en – in vervolg daarop – aan het aantal opgelegde vrijheidsstraffen.’ Ook speelt mee dat er steeds beter wordt geregistreerd, wat een vertekend beeld geeft van het percentage veroordelingen.
Volgens Grapperhaus staat wel ‘buiten kijf dat de strafrechtelijke aanpak een van de centrale pijlers is en blijft binnen de aanpak van ondermijning’. Deze groeit ook nog altijd. ‘In 2017 werden 1270 vonnissen uitgesproken, waarvan 959 schuldigverklaringen, tegen 956 vonnissen en 765 schuldigverklaringen in 2015.’
Effecten buiten beeld
In de Veiligheidsagenda 2019-2022 werken politie en justitie nog steeds met dergelijke streefcijfers. Dat gaat mogelijk op de schop. ‘Reden daarvoor is de constatering dat de huidige indicator slechts voor een deel tot uitdrukking brengt welke inspanningen zijn gepleegd en welke resultaten daarmee zijn bereikt, maar dat tegelijkertijd een groot deel van de gepleegde inspanningen en bereikte resultaten en effecten buiten beeld blijft.’
Wat betreft de bedreigingen aan het adres van burgemeesters wil de minister een stevigere strafrechtelijke aanpak, maakte hij vandaag bekend. De maximale gevangenisstraf voor bedreiging van publieke ambtsdragers moet omhoog van twee naar vier jaar. ‘Vroeger riep iemand: ik weet je te vinden. Nu zijn bedreigingen heftiger en maken ze veel meer inbreuk op iemands leven,’ aldus de minister in De Telegraaf.
Geef een reactie