Het Kenniscentrum Eikenprocessierups voorziet de komst van een nieuw plaagdier: de dennenprocessierups. Het centrum bereidt zich voor op de intrede van een andere soort jeukrups met meer brandharen dan de eikenprocessierups, waar veel gemeenten hun handen vol aan hebben.
Veel gemeenten waren het afgelopen jaar druk in de weer met het bestrijden en verwijderen van de eikenprocessierups. Op veel plekken was er sprake van flinke overlast en de bestrijding bleek een flinke kostenpost. Bastiaan Meerburg, directeur van het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) waarschuwde toen al dat er daardoor nieuwe plagen op de loer liggen, omdat er minder geld overblijft voor het bestrijden van bijvoorbeeld dus de dennenprocessierups. Ook het Kenniscentrum Eikenprocessierups laat nu weten zich voor te bereiden op de komst van dit plaagdier.
Deze rups is nog niet in Nederland aanwezig, maar komt wel steeds noordelijker voor in Europa. In hoeverre deze rupsen in Nederland overlast gaan veroorzaken, is nog de vraag. Dit wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Bioloog Arnold van Vliet, verbonden aan het centrum, vertelt aan BNR Nieuwsradio dat het dier gelukkig verschillende natuurlijke vijanden heeft, zoals de koolmees.
Ondertussen nemen verschillende gemeenten alweer de eerste maatregelen om overlast door die andere jeukrups, de eikenprocessierups, straks te voorkomen of te beperken.
Preventief spuiten
Zo gaat Hardenberg dit voorjaar preventief spuiten met een biologisch middel op locaties waar veel overlast wordt verwacht. Daarmee worden rupsen gedood voor ze de gevreesde brandharen krijgen, aldus de gemeente. Tuineigenaren krijgen de mogelijkheid om hun eigen bomen preventief te laten spuiten, aanmelden loopt via de gemeente. Een nadeel is dat het ook rupsen van andere vlindersoorten treft. Daarom wil de gemeente deze vorm van bestrijding ook zo snel mogelijk weer afbouwen. ‘Als er niet meer zoveel eikenprocessierupsen voorkomen, is er minder bestrijding nodig en kunnen we volstaan met wegzuigen van nesten.’ Ook zet de gemeente in op een natuurlijk evenwicht. Dat doet ze onder andere met een nestkastjesactie, het inzaaien van bermen in de buurt van eikenbomen met speciale kruiden en het aanpassen van het maaibeleid. Als het aan de gemeente ligt ‘wordt 2020 het jaar waarin we de deze plaag onder controle hebben gekregen’.
Gratis mezenkasten
Ook de gemeente Westerwolde bestrijdt de eikenprocessierups op verschillende manieren en is al bezig met maatregelen. Dit jaar wordt namelijk verwacht dat de rupsen zich verder verspreiden over de ruim 43.000 eikenbomen in de gemeente. Op plekken waar veel mensen komen worden de nesten weggezogen. De gemeente heeft met een bijdrage van de provincie Groningen vijfhonderd mezenkasten laten maken. Inwoners kunnen gratis een kast ophalen om in hun tuin te hangen, bij voorkeur op een eikenboom.
Een deel van de bermen in de gemeente wordt ecologisch beheerd. Dat zorgt voor veel bloemen waar insecten op afkomen, waaronder sluipwespen als natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups. Ook de gemeentelijke plantsoenen worden al een aantal jaar omgevormd naar aantrekkelijke plekken voor insecten. En bij het kappen van een eikenboom worden tussen bestaande rijen met eiken ook andere soorten bomen geplant, voor een diverser bomenbestand.
Gratis bollenmengsel
De Gooise Meren gooit ook een milieuvriendelijke methode in de strijd tegen de eikenprocessierups. De gemeente plant op diverse plekken in bermen een speciaal bollenmengsel. Dit bollenmengsel trekt al vroeg in het seizoen insecten aan. Door het vergroten van de biodiversiteit wil de gemeente betere omstandigheden voor de natuurlijke vijanden van de rups creëren, in de hoop dat de plaagdruk beter te beheersen is. Bij wijze van proef stelt de gemeente gratis zakjes bollen beschikbaar voor bewoners die in de directe omgeving van eikenbomen wonen.
De processierups kruipt in de boom omhoog, zou het iets zijn om een elastische of flexibele ring om de boom te plaatsen en ingesmeerd met bijv. lijm of een andere substantie, die de processierups doet vastkleven aan deze ring. De ring kan dan met de processierups vernietigd worden en er kan zonodig weer een nieuwe ring opgehangen worden.
Beste Van Til,
De levenscyclus van de Eikenprocessierups begint in de toppen van de boom. En gaat zeker na larve stadia naar beneden, dit doeg hij wannee hij al enkele keren is verveld en de brandharen heeft. Er zijn in 2029 diverse mogelijke oplossingen aangedragen waaronder deze. Het kennisplatform processierups van LNV / groep bestrijding beoordeeld al deze methoden. Deze methode is niet succesvol als bestrijding. Toch fijn dat bewoners meedenken , top.
Met vriendelijke groet Jules Sondeijker
U adviseert nestkasten op te hangen in de eiken. Maar in De Gelderlander van een paar dagen geleden staat dat je dat niet moet doen omdat de processierups bezit neemt van de nestkastjes….. Wat nu?
Dank voor uw opmerking. Dit was niet zozeer ons advies als wel een beschrijving van wat de gemeente doet. De inzichten veranderen regelmatig, bij deze is in ieder geval duidelijk dat over het nut van netkastjes genuanceerd wordt gedacht!
Beste Eva van Drie,
Het is beter om de nestkastjes in de buurt van de eikenbomen op te hangen en niet in de eiken zelf. De vogeltjes eten niet alleen Eikenprocessierups maar ook andere rupsen en insecten en bv vruchten. Wanneer de Eikenprocessierups er is vinden ze hem wel.