Opinie Nieuwe regeling voor slagvaardiger SSC

De speciale rechtsvorm van de bedrijfsvoeringsorganisatie is binnenkort een feit. Een uitstekende regeling voor een Shared Service Centrum

Halverwege mei was het zover: het wetsvoorstel waarmee een nieuwe gemeenschappelijke regeling wordt mogelijk gemaakt, is ingediend bij de Tweede Kamer. Nu zal het niet lang meer duren voordat er een speciale rechtsvorm voor bedrijfsvoeringsorganisaties wordt geïntroduceerd. Naast een aantal andere wijzigingen (aanpassing van de WGR in verband met de dualisering van het gemeentebestuur en een aantal overige regelingen) wil dit wetsvoorstel voorzien in de behoefte aan een lichte bestuursconstructie voor de welbekende Shared Service Centra in overheidsland.

Huidige situatie

Wil je als samenwerkende gemeenten een Shared Service Centrum (SSC) oprichten om taken te bundelen als salarisadministratie, ICT-ondersteuning, etc. dan heb je daar een rechtsvorm voor nodig. Eén van de mogelijkheden is de gemeenschappelijke regeling – geregeld in de Wet Gemeenschappelijke Regelingen (WGR). De gemeenschappelijke regeling neemt in de huidige situatie een aantal vormen aan, waarvan het openbaar lichaam de meest gebruikte samenwerkingsvorm is.

Het openbaar lichaam is de enige gemeenschappelijke regeling met rechtspersoonlijkheid. Door de rechtspersoonlijkheid is het SSC in staat om deel te nemen aan het maatschappelijk verkeer. Met andere woorden: om werknemers in dienst te nemen, contracten af te kunnen sluiten, etc. Keerzijde van deze samenwerkingsvorm is dat er een relatief zware bestuursconstructie aan kleeft. Het bestuur bestaat namelijk uit een Algemeen en Dagelijks Bestuur.

Een tweede mogelijke rechtsvorm is het gemeenschappelijk orgaan. Deze vorm heeft alleen een Dagelijks Bestuur (dus geen gelaagdheid), maar is daarentegen geen rechtspersoon. Hierdoor moeten werknemers in dienst van de gemeenten blijven en gaan de financiële beslissingen altijd langs alle deelnemende gemeentebesturen. Er wordt meestal niet gekozen voor het gemeenschappelijk orgaan, omdat het ontbreken van rechtspersoonlijkheid resulteert in een gebrek aan slagvaardigheid voor het SSC.

Introductie bedrijfsvoeringsorganisatie met rechtspersoonlijkheid

Met het pas ingediende wetsvoorstel wordt er een nieuwe samenwerkingsvorm geïntroduceerd: de bedrijfsvoeringsorganisatie. Deze bedrijfsvoeringsorganisatie heeft rechtspersoonlijkheid en alleen een Dagelijks Bestuur. Hiermee worden de twee bestaande vormen (het openbaar lichaam en het gemeenschappelijk orgaan) gecombineerd. De nieuwe rechtsvorm is speciaal opgericht voor de SSC’s die overal in het land verrijzen. Omdat een SSC op het gebied van bedrijfsvoering met name een uitvoeringsorganisatie is en daarmee ‘beleidsneutraal’, is een gelaagd bestuur niet perse nodig. Door de introductie van deze “bedrijfsvoeringsorganisatie” kunnen Shared Service Centra hun organisatie nog slagvaardiger aansturen.
_________________________________________________________________________________________________________

Over de Auteur:


Leontine van der Schans is consultant bij Advante B.V. en behoren tot de expertisegroep procesmanagement.