De gemeente Arnhem ‘zou graag ervaring opdoen met een mediafonds’, maar ziet geen kans hiervoor 65.000 euro vrij te spelen. ‘En daarom willen we een beroep doen op andere overheden om hier middelen beschikbaar voor te stellen.’
Het fonds zou bij wijze van proef twee jaar journalistieke producties ondersteunen. In meerdere steden zijn dit soort fondsen in ontwikkeling. Begin vorig jaar pleitte een groep journalisten uit Arnhem bij de gemeenteraad voor een mediafonds. Hoewel de stad twijfelde of zo’n fonds leidt tot de beoogde ‘structurele kwaliteitsimpuls van de lokale media’, zou men nu toch praktijkervaring willen opdoen. ‘In eerste instantie voor een proefperiode van twee jaar.’ Maar de gemeente zelf staat er financieel zwak voor, dus is er geen geld beschikbaar.
Mediafonds in oprichting
Desondanks heeft het bestuur alvast bedacht hoe het fonds moet functioneren. Zo moet het tien producties in een jaar ondersteunen van individuele journalisten die onafhankelijke onderzoeksjournalistiek bedrijven. Dat staat in de brief van het college aan de raad. Voor het fonds is 65.000 euro nodig. Voor journalistieke aanvragen wordt er 50.000 euro gereserveerd, voor organisatiekosten een slordige 15.000. Voorwaarden voor een aanvraag zijn er ook: een mediaproductie moet betrekking hebben op Arnhem en openbaar toegankelijk zijn. De vorm is vrij.
Onafhankelijkheid
Het mediafonds dat er nu niet komt, wordt een onafhankelijk mediafonds, aldus de gemeente: ‘De Nederlandse Vereniging van Journalisten heeft een leidraad gemaakt voor hoe mediafondsen onafhankelijk ingericht kunnen worden. Het zou gaan om het oprichten van een zelfstandige stichting met onafhankelijk bestuur, waarmee de gemeente een subsidierelatie aangaat. Het fonds zou voor individuele journalisten zijn om onafhankelijke onderzoeksjournalistiek te bedrijven en niet voor mediaorganisaties.’
Bestaande fondsen
In andere steden zijn vergelijkbare fondsen daadwerkelijk opgericht, in ontwikkeling of op z’n Arnhems onderwerp van gesprek. Zo startte Leiden een tijd terug al met een stimuleringsfonds voor de lokale journalistiek. Het Leids Mediafonds had in 2018 250.000 euro beschikbaar. In de voorjaarsronde van 2019 is in totaal ruim 150.000 euro subsidie toegekend aan negen journalistieke projecten. ‘Het gaat hierbij om diverse producties, variërend van artikelen, podcasts en documentaires, waarvan er een flink aantal in serie zal verschijnen,’ aldus het fonds.
Op basis van de ervaringen in Leiden is ook de gemeente Haarlem momenteel bezig met een stimuleringsfonds voor lokale journalistiek met beheer door een onafhankelijke stichting, zo blijkt uit raadsstukken. Hier is 250.000 euro beschikbaar.
In de brief van Arnhem wordt ook nog verwezen naar bestaande fondsen in Den Haag, Amersfoort en de provincies Groningen en Brabant. Net als diverse moties die aangenomen zijn door gemeenteraden met betrekking tot mediafondsen in Tilburg, Breda, Haarlemmermeer, Hilversum en Zwolle.
