Een raadsonderzoek uitgevoerd door bureau Berenschot kraakt het Amsterdamse erfpachtstelsel voor woningen. Vereniging Eigen Huis noemt het een ‘vernietigend rapport’ en eist tegemoetkoming voor erfpachters.
De gemeenteraad wilde onder meer weten in hoeverre consumentenbelangen het uitgangspunt zijn geweest. ‘Over de vraag of de consument centraal heeft gestaan in het erfpachtbeleid in de periode 2000-2020 stellen wij vast dat dit niet het geval is. De wijzigingen van het erfpachtstelsel zijn het gevolg van politieke keuzes,’ aldus de onderzoekers in het dinsdag verschenen rapport.
‘Overigens zijn wij niet van mening dat de gemeenteraad uitsluitend oog zou moeten hebben voor de erfpachter of consument,’ zo nuanceert Berenschot die bevinding. ‘De gemeenteraad heeft juist het algemeen belang te dienen, de belangen van erfpachters daaronder begrepen.’
Doelen uit 1896
Toch gaat de kritiek verder, zo zouden ‘gebrekkige beleidsdoelstellingen’ het erfpachtbeleid kenmerken. ‘De oorspronkelijke doelstellingen zijn sinds 1896 niet geactualiseerd en zijn daardoor nauwelijks meer actueel.’ Doordat niet duidelijk is wat wordt nagestreefd, ‘is het niet eenvoudig om te controleren waaraan erfpacht zou moeten bijdragen, of de doelen gerealiseerd worden, en of doel en middel met elkaar in evenwicht zijn’.
Het rapport vervolgt: ‘Consumentenbescherming kan binnen het erfpachtstelsel pas goed een plek krijgen als in het grotere plaatje wordt bezien waarom er een erfpachtstelsel is, welke publieke belangen dit stelsel moet dienen en hoe deze belangen daadwerkelijk worden gerealiseerd.’
Rechtsongelijkheid
Amsterdam heeft wijzigingen op elkaar gestapeld, waardoor huizenkopers door de bomen het bos niet meer zien. ‘De uitwerking hiervan is dat er na verloop van tijd enorme verschillen zijn en in de toekomst verder zullen ontstaan tussen de positie van de ene erfpachter ten opzichte van andere erfpachters. Evenals tussen de positie van erfpachters en eigenaren met een woning op eigen grond.’
Zodoende is er sprake van een vergroting van rechtsongelijkheid: ‘er zijn erfpachters die hiervan profiteren en andere erfpachters die niet profiteren. Dit verschil tussen erfpachters doet afbreuk aan acceptatie en draagvlak voor het stelsel als geheel.’
Nieuw stelsel
Vereniging Eigen Huis reageert: ‘Berenschot bevestigt onze kritiek dat er veel te weinig is geluisterd naar belangenorganisaties als VEH en naar de erfpachters, en dat hun rechtpositie in het erfpachtstelsel aan alle kanten tekort schiet. Daarom moet er een nieuw stelsel te komen.’ In afwachting daarvan zouden Amsterdamse erfpachters ‘de meeste gunstige canonregeling’ moeten krijgen.
Geef een reactie