Zes vereisten voor particulier opdrachtgeverschap

Particulier opdrachtgeverschap zit in de lift. Hoe kunnen gemeenten hiervan een succes maken?

Maar eerst, wat is het eigenlijk? Een consument of groep consumenten, dan georganiseerd als rechtspersoon zonder winstoogmerk, krijgt de juridische zeggen en de verantwoordelijkheid voor het gebruik van grond, het ontwerp en de bouw van een woning, is een definitie van de landelijke overheid.

Gemeenten, ontwikkelaars en adviseurs ontdekken deze markt steeds meer, zien projectmanager Ronald Hack en bouwkostendeskundige Alexander Aksu. In het onlangs gepubliceerde Handboek van de gebouwde omgeving hebben zij een hoofdstuk geschreven over dit onderwerp.

Risicomijdend gedrag

“Het Rijk stimuleert al enkele jaren de mogelijkheden van particulier opdrachtgeverschap”, stellen de auteurs. “Anderzijds hebben gemeenten te allen tijde risicomijdend gedrag.” Als voorbeeld van een gemeente die al ver is met dit particuliere opdrachtgeverschap wordt Almere genoemd. De adviezen van Hack en Aksu komen dan ook deels voort uit ervaringen in deze gemeente.

Dus wat is volgens de schrijvers nodig om hiervan een succes te maken? “De gemeentelijke organisatie moet naast de controlerende taak dienstverlenend worden in:

–      Risicobeheersing;

Voor de particulier gaat dit proces gepaard met risico’s. Bij vertraging lopen de kosten voor de grond door.

–      Klantgerichtheid;

Het succes van het proces is direct te herleiden uit de wijze waarop de gemeente haar klanten benadert en begeleidt.

–      Visie en beleid;

Een duidelijke gemeentelijke visie met ruimtelijke voorwaarden. Naast politieke borging ook ambtelijke borging.

–      Procedures;

Stel een duidelijk stappenplan op met mijlpalen voor de eerste particulier zich meldt.

–       Communicatie;

Draag zorg voor eenduidige communicatie met een vast aanspreekpunt.

–      Snelheid van handelen;

Tijd kent een groot afbreukrisico, doordat persoonlijke situaties snel kunnen wijzigen. Eveneens heeft de factor tijd een directe relatie met kosten.”

Het begint met door de gemeente bepaalde kaders. Dit als het gaat om de grondprijs en de vrijheden voor de particulier, bijvoorbeeld. Met de particulieren maakt de gemeente een ontwerp bestemmingsplan, afgesteld op de vraag van de particulier. Ook moet er een samenwerkingsovereenkomst worden getekend waarin de rechten, plichten en ontbindinsmogelijkheden zijn opgenomen.

In het begin heeft de gemeente een regierol. Later wordt dit een faciliterende en toetsende rol.