Er is een wetswijziging nodig om uitwisseling van gegevens mogelijk te maken en daarmee de dienstverlening van gemeenten te verbeteren. Daarvoor pleit de koepel VNG richting de Tweede Kamer.
Een terugkerend punt van kritiek sinds de decentralisaties is dat de dienstverlening bij gemeenten te verkokerd is. ‘Als iemand zich meldt bij de gemeente omdat binnen het gezin jeugdhulp nodig is, moeten gemeenten breder kijken dan dat ene probleem als er op meerdere terreinen hulp en ondersteuning nodig is,’ zo verwoordt de VNG het.
Weinig geregeld
In de praktijk wordt echter gewerkt vanuit de verschillende wetten: de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de Jeugdwet, de Participatiewet en de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. ‘Die wetten regelen weinig voor het delen van gegevens tussen verschillende gemeentelijke afdelingen om integrale hulp en ondersteuning over de wetten heen te kunnen bieden.’
Dilemma gemeenten
Dit plaatst lokale overheden voor een dilemma. ‘Tegenover de opdracht van de wetgever om voor één gezin één plan op te stellen, staat de praktijk waarin verschillende probleemgebieden in afzonderlijke wetten zijn geregeld.’ Daarbij kijkt de Autoriteit Persoonsgegevens ook nog eens kritisch mee, wat in de praktijk leidt tot ‘veel vragen’ en ‘terughoudendheid’ bij ambtenaren.
Toestemming niet afdoende
Een wettelijke grondslag voor gegevensuitwisseling ‘zou mogelijk uitkomst kunnen bieden’, aldus de VNG. Simpelweg toestemming vragen aan de betrokkenen zou niet afdoende zijn, omdat mensen veelal afhankelijk zijn van de hulp van de gemeente. Dat zou betekenen dat die toestemming niet in vrijheid wordt gegeven, wat een van de wettelijke vereisten hiervoor is.
Kamerdebat
Vanmiddag vanaf 13.30 uur debatteert de Tweede Kamer over onder meer gegevensuitwisseling en administratieve lasten in de zorg. In dat kader heeft de VNG aandacht voor deze kwestie gevraagd.
Hoe is dat nu, met de nog strengere privacy wetgeving? Mijn ervaring is dat het steeds onmogelijker wordt om daar nog omheen te komen. Gegevens over een gehandicapte met bijzondere hulpmiddelen, zijn na verslijting van die hulpmiddelen niet meer te raadplagen. Waarna alles dat toen geregeld en verzameld werd, nu opnieuw geregeld en verzameld moet worden. Zeker als er ook alweer een wisseling van leverancier is geweest dankzij de aanbestedingswet. Dat kost veel tijd en geld en maakt de kans op fouten enorm veel groter. En ook de zorgkosten worden er hoger door. Want al ben je ongeneeslijk behept met iets, alles moet opnieuw bewezen, onderzocht, gescand en verklaard. 3 MRI’s maken met als enige reden om bewijs aan de gemeente te kunnen leveren, is geen uitzondering. Dat kost de zorg ongeveer twee bruto minimum jaaruitkeringen per MRI!!