De Kiesraad ziet kansen om vervroegde Tweede Kamerverkiezingen eerder te houden, mits er duidelijke keuzes worden gemaakt en wordt geïnvesteerd in permanente paraatheid. De raad stelt voor de grondwettelijke termijn van drie maanden tot de eerste samenkomst van de Kamer als uitgangspunt te nemen, waardoor de totale voorbereidingstijd terug moet van ruim 150 naar 90 dagen.
Voorzitter Wim Kuijken benadrukt dat dit alleen kan met fundamentele keuzes en een voortdurende staat van gereedheid bij alle betrokkenen: politieke partijen, gemeenten, kiezers en de Kiesraad. De verkorting moet wel samengaan met behoud van toegankelijkheid en uitvoerbaarheid van het verkiezingsproces; het is aan de wetgever om daar de juiste afwegingen in te maken.
Om tot 90 dagen te komen, adviseert de Kiesraad minder rekening te houden met vakantieperioden. De stemdag zou buiten de vakanties moeten vallen, maar de voorbereiding kan deels in vakanties plaatsvinden, wat vraagt om extra inzet van mensen en middelen. Ook ziet de raad ruimte om de termijnen voor registratie van nieuwe partijen te verkorten, bijvoorbeeld door registratie direct na een kabinetsval te sluiten of te koppelen aan de kandidaatstelling.
Verkiezingen als structurele kerntaak
Verder pleit de Kiesraad ervoor verkiezingen als een structurele kerntaak te benaderen. Gemeenten zouden onder meer vrijwilligers en stemlocaties structureler moeten organiseren, terwijl politieke partijen voortdurend voorbereid moeten zijn met kandidatenlijsten en programma’s. Daarnaast moeten hulpmiddelen worden ontwikkeld die de voorbereiding voor alle betrokkenen verlichten, zoals een digitaal briefstembewijs voor kiezers in het buitenland. In een tweede advies zal de Kiesraad nader ingaan op de praktische consequenties en wat nodig is om de voorgestelde versnelling daadwerkelijk uitvoerbaar te maken.
Geef een reactie