Met een denktank bestaande uit 80 partners hebben KEI en Nicis Institute gewerkt aan een toekomstbeeld voor de stedelijke ontwikkeling. Er moet dus meer ruimte komen voor initiatieven vanuit de markt en vanuit de burgers.
Het beleid voor stedelijke vernieuwing, zoals herstructurering, achterstandswijken, sloop en nieuwbouw, gaat drastisch veranderen. Na 2014 zullen alle subsidies voor stedelijke vernieuwing stoppen en het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) houdt op te bestaan. De belangrijkste conclusie van deze denktank: ‘Het is niet meer de stad maken, maar de stad zijn’.
De adviezen van de denktank zijn gebundeld in een essay; ‘Stedelijke vernieuwing op uitnodiging’.
Op verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Interprovinciaal Overleg (IPO) heeft een denktank onder leiding van KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing en Nicis Institute zich gebogen over toekomst van de stedelijke vernieuwing. KEI en Nicis hebben vervolgens de conclusies gebundeld in een essay.
Stedelijke vernieuwing tot nu toe paste in een traditie van de stad maken met een stevige planning en sturing om dat te ondersteunen. Die vernieuwing heeft veel te danken aan het ISV als aanjager voor investeringen, maar vooral ook aan de groei die Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog heeft doorgemaakt. Inmiddels is duidelijk dat die groei van de economie en van de levensstandaard van de bevolking niet meer vanzelfsprekend is.
Per regio en binnen regio’s is er afwisselend sprake van groei, stabilisatie en krimp. De stad maken is daarom niet meer de aangewezen aanpak, zo stelt de denktank. Het gaat nu over de stad zijn en de noodzaak om voortdurend te ontwikkelen, te beheren en aan te passen. De kunst is om uit de kansen en de verschillen die een omgeving biedt mogelijkheden voor waardeontwikkeling te halen.
Verandering
De manier van vernieuwen moet dus stevig veranderen. Grote vernieuwings- of herstructureringsprogramma’s waarin hele wijken integraal worden aangepakt maken plaats voor een strategie waarin verschillende initiatiefnemers de ruimte krijgen om voorstellen te realiseren. Iedere bewoner, iedere ondernemer en iedere andere belanghebbende wordt uitgenodigd en uitgedaagd om voorstellen te doen om hun buurt of wijk te verbeteren. Deze benadering vraagt om een andere werkwijze en een klimaat waarin het vanzelfsprekend is dat deze initiatieven opkomen.
Stedelijke vernieuwing op uitnodiging kan nieuwe proposities en werkwijzen opleveren, die de stagnatie van nu helpen te doorbreken. Variërend van ‘de wijk als onderneming’ tot ‘ontwikkelend beheren’. Maar, stad zijn is geen eenvoudige omslag, voor geen van de partijen. De opgaven zijn nog steeds groot. Het blijft noodzakelijk om in de vernieuwing van steden te blijven investeren, ook door overheden. De toekomst vraagt echter om een andere aanpak, met andere partijen, minder middelen en scherpere keuzen. En vooral, met een open uitnodiging en veel ruimte voor de initiatiefnemer.
Geef een antwoord