• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • Centric
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
    • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Krijgt gemeenteraad te veel invloed op samenwerking?

19 april 2022 door Rob de Greef

Samenwerking gemeenten Wgr blogserie Rob de Greef

De wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) ter verbetering van de lokale democratie wordt op 1 juli 2022 ingevoerd. In een serie blogs voor deze website loop ik de nieuwe instrumenten langs. Ten eerste: de invloed van de gemeenteraad op de totstandkoming en wijziging van een collegeregeling.

Het gaat hierbij om een wijziging die direct na inwerkingtreding van de wet zal ingaan. De bredere wijziging van de Wgr zal het probleem met democratische controle van gemeentelijke samenwerking overigens niet echt oplossen, maar biedt wel enkele instrumenten om de ‘gereedschapskist’ van de gemeenteraad verder te vervolmaken.  

Collegeregelingen

Sinds de dualisering van het gemeentebestuur zijn steeds meer gemeenschappelijke regelingen zogenoemde collegeregelingen. Dat wil zeggen dat deze gemeenschappelijke regelingen uitsluitend getroffen worden door colleges van burgemeester en wethouders (en eventueel gedeputeerde staten of het dagelijks bestuur van een waterschap).

Voorbeelden zijn veiligheidsregio’s, regionale gezondheidsdiensten (GGD-en), omgevingsdiensten, ambtelijke fusies, en belastingsamenwerkingen. Dat dit mogelijk is volgt uit artikel 1 van de Wgr. De gemeenteraad, het college en de burgemeester kunnen afzonderlijk of tezamen een gemeenschappelijke regeling treffen. Zij kunnen dat voor zover zij voor de eigen gemeente bevoegd zijn.

Dat betekent dat de gemeenteraad beslist wanneer het zijn bevoegdheden en verantwoordelijkheden betreft, en dat het college beslist wanneer het bevoegdheden en verantwoordelijkheden van het college betreft. Bij een collegeregeling gaat het dus ook uitsluitend en alleen om bevoegdheden en verantwoordelijkheden van het college.

Nu toestemming nodig

Het college kan zelf beslissen een gemeenschappelijke regeling te treffen of te wijzigen. Alvorens het college dat besluit kan nemen, is toestemming van de gemeenteraad vereist. Deze toestemming (voorheen ‘machtiging’) is ingevoerd omdat de raad minder invloed heeft op het samenwerkingsverband dan op het college of de burgemeester binnen de eigen gemeente.

Het was volgens de regering denkbaar dat de toestemming niet wordt gegeven indien de door het samenwerkingsverband uit te oefenen bevoegdheden niet voldoende afgebakend zijn.

De toestemming van de raad

De raad mag toestemming alleen onthouden op basis van strijd met het recht of strijd met het algemeen belang. Van strijd met het recht is bijvoorbeeld sprake wanneer de gemeenschappelijke regeling in strijd is met een formele wet of algemene maatregel van bestuur, of bijvoorbeeld met de regels van het aanbestedingsrecht.

Maar er kan ook sprake zijn van strijd met een gemeentelijke beleidsregel. Zo is er sprake van strijd met het algemeen belang wanneer de gemeenschappelijke regeling in strijd is met een ‘nota verbonden partijen’ of ander beleid dat niet in beleidsregels is vastgelegd. De raad kan daarbij ook toetsen of de samenwerking wel doelmatig is of dat de raad wel voldoende controlemiddelen heeft.

Beperkte raadsinvloed

De raad besluit uitsluitend over de vraag of toestemming wordt verleend of niet. De raad kan de gemeenschappelijke regeling niet amenderen, omdat de gemeenschappelijke regeling zelf géén raadsbesluit is. Aan de toestemming mogen verder geen voorwaarden worden verbonden, noch mag de toestemming in beginsel gedeeltelijk zijn of worden. Dat volgt uit het feit dat het hier sinds 1998 gaat om toestemming in de zin van de Algemene wet bestuursrecht.

De gemeenteraad heeft dus maar beperkte mogelijkheden om invloed op de inhoud van een gemeenschappelijke regeling uit te oefenen: de toestemming zit helemaal op het einde. De raad kan hoogstens, als een soort Eerste Kamer, onder druk van het onthouden van toestemming het college proberen toezeggingen te ontlokken. Maar anders dan bij de Eerste Kamer, moet voor een wijziging natuurlijk wel weer instemming van de andere deelnemers komen.

Nieuwe wet: eerst zienswijzen

Straks krijgt de raad een uitgebreidere rol vooraf en bij wijzigingen van gemeenschappelijke regelingen. De regering vindt dit bij uitstek momenten waarop raden hun opvatting kunnen geven. Dat moet gebeuren in de vorm van een zienswijze over de ontwerpregeling. De raden krijgen daar acht weken voor. Daarna is het aan de colleges iets met de zienswijzen te doen en de raden net als nu om toestemming te vragen.

Daarbij kan meteen inzichtelijk worden wat er met de zienswijzen is gebeurd. Dat hoeft niet eerst of apart plaats te vinden. Belangrijk hierbij: onvoldoende verwerken van de zienswijzen zou een reden kunnen zijn om de raadstoestemming te onthouden, wegens strijd met het algemeen belang, aldus de regering.

Stroperige procedure

Dit klinkt natuurlijk heel mooi. En het zal zeker bij de totstandbrenging van nieuwe gemeenschappelijke regelingen toegevoegde waarde hebben. De formele besluitvormingsprocedure gaat echter wel héél lang duren. Voor de toestemming heeft de raad al dertien weken, met de mogelijkheid om nog eens 13 weken te verlengen. Daar komen nog 8 weken bij voor de zienswijze.

Tussendoor moeten de samenwerkende colleges met elkaar afstemmen en aan het opstellen van de ontwerpregeling voor zienswijzen gaat natuurlijk ook werk vooraf. Ik vind dat bij een nieuwe gemeenschappelijke regeling nog een overkomelijk bezwaar. Maar dit gaat ook gelden voor wijzigingen van gemeenschappelijke regelingen, groot of klein. Besluitvorming kan daardoor erg stroperig worden.

Balans doorgeslagen?

De wet voorziet daarom in de mogelijkheid dat een raad laat weten af te zien van de zienswijzeprocedure. Dat moet de raad dan zo spoedig mogelijk laten weten. De ironie is dat daar natuurlijk wel een raadsbesluit voor nodig is, en zo’n raadsbesluit kost meestal enige tijd om tot stand te brengen.

En zolang een van de raden er niet vanaf ziet, zullen de acht weken gewoon afgewacht moeten worden. Want de ontwerpregeling die voor toestemming aan de raden gezonden wordt, moet in elke raad natuurlijk wel hetzelfde zijn.

Een snelle wijziging van een gemeenschappelijke regeling lijkt er dus niet meer in te zitten. Tenzij álle raden akkoord gaan met korte beslistermijnen. De balans tussen meer zeggenschap enerzijds en efficiëntie van de samenwerking anderzijds, is hiermee misschien té ver doorgeslagen naar zeggenschap van de raad.

Banner Gemeentewet

Tagged With: gemeenten, Gemeentewet, samenwerking, wgr-blogserie Filed Under: Bedrijfsvoering, Bestuur, Blog, College, Gemeenteraad, Samenwerking

Reageer
Vorige artikel
Coronapandemie en inflatie leiden tot grotere schuldhulpvraag
Volgende artikel
Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Reader Interactions

GERELATEERD

gemeenschappelijke adviescommissie wgr

Opinie Gemeenschappelijke adviescommissie? Weeg de belangen

Op 1 juli treedt de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) in werking. De aanpassingen zijn gericht op het versterken van de democratie bij gemeentelijke samenwerkingsverbanden. Hoe zorg je dat een nieuwe gemeenschappelijke adviescommissie het doel van de wetswijziging dichterbij brengt? ‘Op voorstel van de raden van de deelnemende gemeenten gezamenlijk stelt het algemeen... lees verder

Regionale teams helpen meer doelgroepen bij het vinden van werk

Regionale mobiliteitsteams zijn per 1 juni 2022 toegankelijk voor alle bijstandsgerechtigden en niet-uitkeringsgerechtigden. Ook komt voor de uitvoering van het Actieplan ‘Dichterbij dan je denkt’ per arbeidsmarktregio 500.000 euro beschikbaar dit jaar. Dat maakten ministers Van Gennip en Schouten (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) bekend. Mensen die werkloos raakten tijdens de coronapandemie, konden zich al melden... lees verder

Wgr begroting

Opinie Extra tijd begrotingscyclus is sigaar uit eigen doos

De wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) ter verbetering van de lokale democratie wordt op 1 juli 2022 ingevoerd. In een serie blogs voor deze website loop ik de nieuwe instrumenten langs. De derde blog uit deze serie gaat over de gewijzigde begrotingscyclus. Termijnen opgerekt Over de planning- en controlcyclus van gemeenschappelijke regelingen is... lees verder

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Na de energietoeslag zitten gemeenten met de tekorten

26 januari 2023

Grootste stijging lokale heffingen

Gemeenten begroten 12,2 miljard uit heffingen

26 januari 2023

De helft van alle gemeenten is druk bezig met vergroenen

25 januari 2023

Volgende maand cao-acties in ’tal van gemeenten’

25 januari 2023

Effectief communiceren met ondernemers over energietransitie

24 januari 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

‘Kredieten niet klakkeloos verstrekken, maar ook niet blind afwijzen’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Kredieten niet klakkeloos verstrekken, maar ook niet blind afwijzen’

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Er is een nieuwe Schulden Monitor!
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Er is een nieuwe Schulden Monitor!

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

‘Uitfilteren loos alarm maakt vroegsignalering schulden efficiënter’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Uitfilteren loos alarm maakt vroegsignalering schulden efficiënter’

Vroegsignalering: de eerste ervaringen
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Vroegsignalering: de eerste ervaringen

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Stichting BKR ziet afname aantal kredieten en betalingsproblemen
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Stichting BKR ziet afname aantal kredieten en betalingsproblemen

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Schaamte houdt financiële problemen te lang achter de voordeur
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schaamte houdt financiële problemen te lang achter de voordeur

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

‘Coronaschade zit verstopt in een zwarte doos’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Coronaschade zit verstopt in een zwarte doos’

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

Meer jongeren in betalingsproblemen: de cijfers geduid
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Meer jongeren in betalingsproblemen: de cijfers geduid

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×