‘U probeert hier gemakkelijk te scoren!’ ‘Wij nemen onze verantwoordelijkheid!’ ‘Uw partij heeft de kiezers al zoveel beloofd wat niet is waargemaakt!’
Letterlijke citaten uit een paar verkiezingsdebatten die ik in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart mocht leiden. Politici die elkaar bestoken met oneliners. Vaak op of over het randje van schofferen. Een spel waar het publiek letterlijk toeschouwer is. Iedereen weet dat de meeste politici na afloop weer met elkaar staan te kletsen en de beste vrienden lijken. Iedereen weet ook dat die enorme aandacht voor de kiezer alleen maar plaatsvindt in de aanloop naar de verkiezingen. Iedereen weet dat het woord ‘volksvertegenwoordiger’ slechts een woord is.
Hoe kun jij je onderscheiden?
Elke kandidaat hoopt dat zijn of haar bijdrage aan het debat blijft hangen in het hoofd van de stemmer. Opmerkelijk is dat veel politici dat proberen te bereiken door precies hetzelfde te doen als alle anderen. Ze vertellen wat zij voor geweldige plannen hebben en waarom het land (of de gemeente in dit geval) naar de donder gaat als de opponent aan de macht komt of blijft. Het resultaat is een groep bekvechtende politici waarbij uiteindelijk niemand wint.
Net als vroeger thuis
Ik weet niet hoe jij bent opgegroeid, maar ik prijs mezelf gelukkig dat mijn ouders maar weinig ruzie hadden. De keren dat het toch gebeurde, waren voor mij als kind nooit leuk. En natuurlijk wilde ik al helemaal niet dat óf mijn vader óf mijn moeder als winnaar uit de strijd kwam. Als kind wilde ik eenheid. Die was het best gewaarborgd met samenwerkende en liefhebbende ouders. Tijdens het leiden van een debat over ouderenzorg overviel mij deze gedachte. Ik stelde de deelnemers dan ook voor om in plaats van de tegenstellingen te spreken over datgene wat hen bond. Wat hadden ze gemeenschappelijk?
Verbluffend resultaat
Na een korte aarzeling begon een kandidaat te praten over de dementie van haar moeder. Hoe haar dat persoonlijk had aangegrepen. En hoe haar dit had gemotiveerd om de politiek in te gaan. Zij werd aangevuld door iemand uit de oppositie, die het verhaal van zijn opa vertelde. Hoe moeilijk die man aan de gewenste zorg kwam, terwijl hij van de generatie was die dit land heeft opgebouwd. Hoe gefrustreerd hij als kleinzoon zich voelde en daar iets aan wilde doen.
Het hele debat nam een andere wending. De toeschouwers raakten geïnspireerd en deelden ook hun ervaringen. En even had ik het gevoel dat de kloof tussen overheid en samenleving overbrugd was. Zo kan het dus ook.
Tip voor (aanstormende) politici
Mijn tip is dan ook: doe iets wat anderen niet doen. Deel de mening van je opponent. Laat zien dat je zijn of haar betrokkenheid bij de samenleving op prijs stelt. Doe voorstellen die samenwerking, verbinding en saamhorigheid ondersteunen. Maar voordat je met deze gedachte het eerstvolgende debat in gaat wil ik er nog een ‘maar’ aan toevoegen
Techniek of intentie?
Als je diep in je hart vindt dat de andere partijen een stel idioten zijn die vooral geen enkele politieke verantwoordelijkheid zouden mogen dragen, dan is de kans klein dat bovenstaande tip gaat werken. Je zou dan een techniek toepassen, zonder dat je het in je hart werkelijk voelt. Het heeft alleen zin om dit toe te passen als je er werkelijk in gelooft.
Geloof mij niet
Elke training die ik geef op het gebied van presenteren en pitchen begin ik met deze woorden. Niet uit gebrek aan zelfvertrouwen, maar omdat de werkelijke les in de praktijkervaring zit. Zoals de Engelsen zeggen: The proof of the pudding is in the eating. Pas het toe in de praktijk. Lees de programma’s van de andere partijen en richt je vooral op de punten waar jij het hartgrondig mee eens bent. Benoem die punten vervolgens in het debat. Het zal voor een verfrissend andere wending zorgen. En de kans dat jij je enorm onderscheidt is vrij groot…
