Opinie Zero emissie stadslogistiek gaat alle gemeenten aan

Zero emissie stadslogistiek gaat niet pas spelen in 2025, de aanloop naar een bevoorrading door uitstootvrije voertuigen is al gestart. Afwachten wat er gaat gebeuren de komende zes jaar is geen optie. Wat ga je als gemeente doen om ervoor te zorgen dat de laadinfrastructuur voor elektrisch vervoer in 2025, en daarna, klaar is? 

Slimmere én schone stadslogistiek is nodig voor leefbare gemeenten. Elektrisch vervoer speelt een grote rol in het Klimaatakkoord. In 2025 moeten 30 tot 40 gemeenten een zero emissie zone stadslogistiek hebben waar de stadskernen emissievrij worden beleverd. Amsterdam, Den Haag, Groningen, Utrecht en Arnhem hebben inmiddels aangekondigd aan te haken. Mooie ambities, maar elektrische stadslogistiek heeft wel een op maat ontworpen laadinfrastructuur nodig. Niet alleen in de zero emissie stad zelf, maar vooral bij de buurgemeenten.

Een op tien bewoners gebruikt bestelauto

Zero emissie stadslogistiek gaat alle gemeenten aan. Een op de tien bewoners is voor zijn werk afhankelijk van een bestelauto, vaak als kleine zelfstandige ondernemer. Als je je nu niet voorbereidt op de noodzakelijke laadinfrastructuur, dan komen na 2025 de schilder, monteur, bezorger en thuiszorger niet meer bij hun klanten in de stad.

Ondernemers hebben inmiddels geen excuus meer. Operationeel en financieel is het nu al mogelijk, zeker voor bestelwagens en later ook voor vrachtwagens. De aanschafkosten van een elektrisch voertuig zijn hoger dan die van een dieselvoertuig, maar de kosten van dagelijks gebruik liggen veel lager. Maar, is jouw gemeente er klaar voor om die ondernemers te ondersteunen met een passende laadinfrastructuur?

Vraag naar laadinfrastructuur voor stadslogistiek

Betrouwbaar kunnen leveren tegen de laagste kosten staat voorop in de keuzes die ondernemers maken. Dit levert inzicht op waar, wanneer en hoe snel er geladen gaat worden. Elektrische stadslogistiek roept veel vragen op. Hoe kunnen transporteurs hun werk doen met elektrische voertuigen die regelmatig opgeladen moeten worden? Welke aanpak geeft de lage transportkosten? Waar, wanneer en hoe snel gaan bestelwagens en vrachtwagens laden, en wat vraagt dat van het elektriciteitsnet?

De Topsector Logistiek heeft daarom een groep van experts gevraagd om die elektrische stadslogistiek van de toekomst uit te werken. De regio Groot Amsterdam werd als voorbeeld genomen, maar de aanpak werkt ook voor andere gemeenten.

Laadinfrastructuur is regionaal vraagstuk

Meer dan 90 procent van de bestelvoertuigen in Amsterdam, komt van buiten de stad; Volendam, Almere, Alpen aan den Rijn en verder. Meestal staan die voertuigen in de wijk waar de berijder woont. Voor andere grote steden die emissievrije stadslogistiek ambiëren, geldt dat ook.

Voor de Amsterdamse zero emissie zone zijn 17.000 laadpalen nodig, vooral bij de buurgemeenten en dan ook nog eens in de woonwijken. Juist daar is laadinfrastructuur nodig, zodat de bestelauto’s volgeladen en wel aan de werkdag kunnen beginnen. Wie heeft er inzicht in hoeveel bestelauto’s waar in de gemeente staan en waar dus de komende vijf jaar laadinfra moet komen? Wat zijn de spelregels in jouw gemeente?

Hoeveel stroom is waar nodig?

De energievraag voor zero emissie stadslogistiek valt mee; 2 tot 3 procent van de totale energievraag. Maar op bedrijventerreinen en in woonwijken kan de extra vraag naar elektriciteit net iets te hoog zijn, zeker als je rekening houdt met de toekomstige vraag van andere stroomvreters als bedrijven, infrastructuur, woningen en personenauto’s. Hoe goed ken je de lokale energie-hartslag? Vaak moet de netcapaciteit worden uitgebreid en zijn slimme ‘grid’-oplossingen nodig. Met open data is goed te voorspellen waar dat moet gebeuren.

Ga als gemeente nu aan de slag met deze vraagstukken, dan kunnen de lokale ondernemers en werknemers ook na 2025 hun werk blijven doen.

Walther Ploos van Amstel is lector Citylogistiek aan de Hogeschool van Amsterdam en stuurgroeplid van de Green Deal Zero Emissie Stadslogistiek.