• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Toegankelijke verkiezingen: de stand van zaken

26 juni 2019 door Niobe Moen

Lees voor
Blindenstok

Stemmen zonder belemmeringen: het gaat nog niet overal goed, zo bleek bij de afgelopen verkiezingen. Maar opstekers waren er ook en de weg omhoog is gevonden.

De verkiezingen van dit jaar liggen alweer even achter ons. Tijd voor een moment van reflectie. En wel op het gebied van toegankelijke stembureaus. Om de feiten meteen maar onder ogen te zien: het gaat nog niet op alle plekken even goed. Zo meldde het College voor de Rechten van de Mens recent dat bij de afgelopen verkiezingen in maart en mei zo’n 258 meldingen binnenkwamen over een gebrekkige toegankelijkheid van het stemmen, afkomstig van kiezers met een lichamelijke, visuele, verstandelijke of psychische beperking. 

Hulp in het stemhokje

Ruim een kwart van die meldingen gaat over hulp in het stemhokje voor mensen met een beperking. Wat het College voor de Rechten van de Mens betreft is dat ook meteen het meest zorgelijke knelpunt, zo blijkt uit een brief aan minister Ollongren (BZK). Wie een lichamelijke beperking heeft, heeft het recht om geholpen te worden in het stemhokje door een persoon naar keuze. Dat is geregeld in de Kieswet en het VN-verdrag Handicap. De aan te wijzen hulp kan een begeleider zijn, maar ook een lid van het stembureau.

Niet alle leden van de bureaus bleken daarvan op de hoogte. Zo ging het op een stembureau in de gemeente Steenwijkerland mis, schrijft de NOS. Een blinde inwoonster trof bij de Provinciale Statenverkiezingen een slecht geïnformeerde stembureaumedewerker die haar en haar man aansprak toen ze gezamenlijk het hokje uitkwamen. Een kleine vete ontstond, de vrouw maakte hier een officiële melding van, met als afloop een bos bloemen en excuus van de gemeente.

Toegankelijk stemlokaal

Ook over de toegankelijkheid van de stemlokalen kwamen verschillende meldingen binnen. Waar voorheen 25 procent volledig toegankelijk moest zijn, dienen mensen met een lichamelijke beperking nu overal terecht te kunnen. ‘Stembureaus lijken dit jaar fysiek beter toegankelijk te zijn dankzij de wijziging van de Kieswet,’ aldus het College. Maar een werkelijk 100 procent toegankelijk stemlokaal blijft dus lastig, zo blijkt. Meldingen kwamen bijvoorbeeld over problemen bij het betreden van de locaties door drempels, trappen, deuren en smalle doorgangen. 

Eerder bleek in Utrecht ook dat de stemlokalen nog niet volledig toegankelijk zijn, ondanks inspanningen van de gemeente. De route bij veel lokalen was bijvoorbeeld niet niet duidelijk genoeg. Ook hier vormde de entree soms een obstakel door te hoge drempels, en er was op sommige plekken sprake van te zware deurdrangers en te smalle deuren. Eenmaal binnen waren er hoge drempels, tussendeuren die niet ver genoeg open stonden en loszittende vloerbescherming. Relatief eenvoudige en goedkope maatregelen zouden er volgens de rekenkamer voor zorgen dat een groot aantal stemlokalen toch voldoet. 

Positieve meldingen

Van de binnengekomen meldingen tijdens de Provinciale Statenverkiezingen in maart was een op de tien (van 188 meldingen in totaal) trouwens positief. ‘Meer dan bij meldpunten rond verkiezingen in voorgaande jaren,’ zo meldt het college.

Deze opstekers hadden vooral betrekking op de fysieke toegankelijkheid van het stemlokaal. Diverse melders, meestal met mobiliteitsbeperking of slechtziend, beschrijven hoe zij deze keer zonder problemen het stemlokaal konden betreden en hun stem uitbrengen. Daarbij klonk vooral waardering voor verstelbare, verlaagde en verbrede tafels in het stemhokje. ‘De mensen in het stemlokaal verlaagden het stemhokje, zodat ik gewoon in mijn rolstoel kon blijven zitten. Top geregeld, zij verdienen complimenten,’ aldus een melder. 

Ook over het eerder genoemde onderwerp, assistentie in het stemhokje, werden positieve meldingen gedaan. Een aantal melders geeft aan vriendelijk te woord te zijn gestaan of geassisteerd door stembureaumedewerkers in het stemhokje. De waarheid gebiedt hier wel te zeggen dat over beide deelonderwerpen veel meer negatieve dan positieve meldingen zijn ontvangen.

Overigens waren bijna alle melders die verwijzen naar de pilots met het gebruik van de stem-mal van de Oogvereniging hier positief over. Een enkele melder betreurt het dat stemmen in de eigen gemeente hiermee nog niet mogelijk is, en voor een ander is dit hulpmiddel niet toereikend.

Evaluatie

Volledige toegankelijkheid is in de praktijk nog geen feit, zo bevestigt de evaluatie die minister Ollongron liet uitvoeren. Dat de situatie verbetert, wordt hierin ook vastgesteld. Volgens Ollongren is er wel een verschil tussen de evaluatie van gemeenten en die van het adviesbureau dat zij in de arm nam.

‘Uit het rapport van PBT Consult kan worden geconcludeerd dat de norm van 100 procent volledig toegankelijke stemlokalen bij lange na niet wordt gehaald.’ Volgens de inschatting van gemeenten zelf was al 88 procent van de stembureaus volledig toegankelijk voor mindervaliden. Het onderzoek door PBT, een steekproef waarbij 28 gemeenten langs de checklist ‘toegankelijkheid stemlokalen’ werden gelegd, geeft inderdaad een ander beeld. Volgens deze meting zou slechts de helft van de lokalen in orde zijn.

De evaluatie door het bureau wijst uit dat er nog veel relatief eenvoudige en goedkope maatregelen te treffen zijn. Voorbeelden die worden genoemd, zijn: tijdelijke voorzieningen om hoogte te overbruggen, goede bewegwijzering, het zichtbaar neerleggen van de leesloep en het plaatsen van voldoende stoelen met armleuningen. ‘In de instructie van stembureauleden is het van groot belang hier extra aandacht voor te hebben,’ schrijft de minister.

Op de agenda

Hoe ziet de weg naar toegankelijke stembureaus er nu uit? Het College voor de Rechten van de Mens benadrukt het belang van goede voorlichting omtrent hulp in het stemhokje. ‘Gemeenten zijn weliswaar zelf belast met het instrueren van stembureauvrijwilligers, maar zij moeten ondersteuning ontvangen om in ieder stemlokaal van het land optimale toegankelijkheid te kunnen waarborgen.’ Ollongren neemt dit mee in de opvolging van een onderzoek naar de kennis en vaardigheden van stembureauleden.

Verder wil de minister de checklist Toegankelijkheid stemlokalen herzien. ‘Ik wil door onafhankelijke deskundigen een review laten doen naar de checklist met als doel met aanbevelingen te komen die de praktische toepasbaarheid en toegankelijkheid verhogen.’ 

Daarnaast wordt er bij de eerstvolgende verkiezingen, in 2021, geëxperimenteerd met een nieuw stembiljet. Het formulier was ook dit jaar weer onderwerp van kritiek: te groot, onhandig en ontoegankelijk. Ook wil het ministerie in 2021 starten met het experiment early voting. Dit maakt maatwerk mogelijk voor kiezers met een beperking. Daarbij kan een dag voor de daadwerkelijke verkiezing gestemd worden in een rustigere omgeving, eventueel met extra ondersteuning.

 

VIND-Toegankelijkheid banner

Tagged With: stembureau, toegankelijk, toegankelijkheid, verkiezingen Filed Under: Bedrijfsvoering

Reageer
Vorige artikel
Gemeentehuizen langer open tijdens storing
Volgende artikel
Melding vermissing rijbewijs verdwijnt bij gemeenten

Reader Interactions

GERELATEERD

verkiezingen

Nieuw actieplan voor toegankelijk stemmen

In Nederland wonen ongeveer 2 miljoen mensen met een beperking, voor wie zelfstandig stemmen niet vanzelfsprekend is. Het kabinet wil dat de verkiezingen toegankelijker worden en dat mensen met een beperking of lage basisvaardigheden zo zelfstandig mogelijk kunnen stemmen.

‘Experiment nieuw stembiljet op grotere schaal nodig’

Het experiment met het nieuwe, kleinere stembiljet moet bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 groter opgeschaald worden dan nu het plan is. Hiervoor pleiten de VNG en de NVVB in een brief aan minister Uitermark van Binnenlandse Zaken. De koepelorganisaties sturen de brief omdat het debat over de verkiezingen in de Tweede Kamer is uitgesteld. Flink... lees verder

Toegankelijkheid VN-verdrag Handicap

Tweede Kamer wil sneller toegankelijkheid bevorderen

De Tweede Kamer wil dat het kabinet meer doet om de positie en voorzieningen voor mensen met een beperking te verbeteren. In 2016 trad het VN-verdrag Handicap in werking, maar volgens veel fracties is het slecht gesteld met de uitvoering. De VN heeft Nederland hiervoor een tik op de vingers gegeven, stelt GroenLinks-PvdA. Zo zouden... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Projectmanager Gebiedsontwikkeling – 36 uur – Gemeente Westland

Senior Stedenbouwkundige – Gemeente Emmen

Strategisch Financieel Adviseur – Gemeente Velsen

Coördinator Omgevingsdialoog Industrie & Gezondheid IJmond – Gemeente Velsen

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Nieuwe ronde Regeling Huisvesting Aandachtsgroepen vanaf juni

28 mei 2025

speelplekken en staalslakken

Staatssecretaris: gebruik geen staalslakken bij speelplekken

28 mei 2025

Recreatiewoning

Kabinet wil permanente bewoning recreatiewoningen 10 jaar toestaan

27 mei 2025

Grote regionale verschillen in arbeidsongeschiktheid

27 mei 2025

Verward gedrag

Meer samenwerking bij aanpak verward of onbegrepen gedrag

27 mei 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU