Opinie Steek energie in een concrete visie

Het succes van iedere organisatie hangt af van de moraal en motivatie van de medewerkers. Die is hoger als de visie en strategie duidelijk is gedeeld.

– COLUMN – Dirk-Jan de Bruijn

Onlangs las ik in het NRC een leuk interview met de nieuwe baas van Heineken USA. HUSA heet dat intern bij hen. Een jonge frisse vent van nog geen veertig! Heel verhaal dat Heineken van die trotse, wat arrogante houding af zou moeten en hoe ze de weg omhoog hebben gevonden. Maar één zin uit dat artikel is me bijgebleven: ‘dat het succes van de strategie afhangt van de moraal onder zijn medewerkers’.

Niet de kwaliteit van het bier, niet die onderscheidende reclame, niet de mooie glazen met die rode ster en ook niet die nieuwe ijskasten voor dat ijs en ijskoude biertje. Maar de mate waarin de collega’s heel gloedvol weten te vertellen met hoeveel passie ze dagelijks aan de slag gaan. Met veel nadruk op ieders eigen authenticiteit. Domweg omdat hen die strategie goed is uitgelegd en zij daar ook ’n actieve rol in hebben. Om die strategie dan ook geïmplementeerd te krijgen. Als team natuurlijk.

Tribunegedrag
Maar hier wringt de schoen. Want maar al te vaak weten we als verantwoordelijk management die koers onvoldoende over de bühne te krijgen. En vinden we het raar dat onze collega’s dan niet meedoen. Gewoon afwachtend met de kat in de boom tribunegedrag vertonen. Om dan vervolgens met heel veel micromanagement en de bekende bloed-zweet-tranen escalaties het uiteindelijk toch voor elkaar te krijgen.

Waar ligt dat dan toch aan vraagt u zich af? Ik denk dat het veel te maken heeft met het feit dat we ons onvoldoende realiseren hoe noodzakelijk zo’n gemeenschappelijke visie eigenlijk wel niet is. Wat de cruciale waarde is van een gemeenschappelijke richting. Want weer even terug naar de experts die daar voor hebben geleerd. Goeroe John Kotter legt het ons als volgt uit: ‘Een visie heeft betrekking op een toekomstbeeld. En legt uit waarom mensen ernaar zouden moeten streven om dat toekomstbeeld dan ook te creëren’. Vervolgens geeft hij drie elementaire redenen waarom een visie een absolute ‘must have’ is in een verandering.

• Allereerst motiveert het mensen tot het ondernemen van actie in de juiste richting. Dat hen energie geeft. En hen verleid om actief te participeren. En om zelf een actieve rol in die transitie te nemen.
• Ten tweede vereenvoudigt een visie een scala van gedetailleerde beslissingen door de algemene richting voor verandering te verduidelijken. Te simplificeren. In de vorm van een heldere en duidelijke slogan duidelijk te maken.
• Als laatste kun je met behulp van een visie de acties van veel verschillende mensen op een opmerkelijke en snelle wijze coördineren. Bundelen tot een ware beweging.

Concrete Visie
Als we nou eens al die energie van dat verstikkende micromanagement met die fijnmazige controlemechanismen zouden inzetten om onze visie te concretiseren. En zodanig uit te leggen aan onze collega’s dat ze ook écht actief gaan participeren. Omdat ze erdoor geïnspireerd raken. Moet je eens kijken wat er dan gebeurt. Doet me denken aan de pakkende uitspraak van die andere verandergoeroe W. Chan Kim: ‘Fundamentele veranderingen in een organisatie kunnen zeer snel plaatsvinden wanneer het geloof en de energie van een kritieke massa mensen heeft gebundeld. In dat geval zal er een beweging ontstaan die het meeste weg heeft van een epidemie. De verandering grijpt razendsnel om zich heen en is bijna niet te stoppen.’