Wie het arbeidsmarktprobleem van de toekomst het hoofd wil bieden, doet er goed aan werk te maken van de flexibele schil van uitzendkrachten en zzp’ers. Externen dus.
– COLUMN – Hans Doorenspleet
De laatste jaren is er een ontwikkeling naar een flexibele
schil, een deel van de arbeid in een bedrijf waar snel afscheid van genomen kan
worden en dat ook relatief snel ingehuurd kan worden. Bedrijven kunnen daardoor
veel flexibeler op economische ontwikkelingen reageren. Volgens sommigen gaat
dit de komende jaren nog enorm toenemen. Deze flexibele schil bestaat uit
uitzendkrachten en zzp’ers.
Voordeel voor de werkgevers: ze hoeven geen mensen door te
betalen waar geen werk voor is, zitten niet vast aan langdurige en kostbare
ontslagprocedures, en hebben geen gedoe met een sociaal plan. Bij een dip zijn
de lasten bovendien veel lager en een piek is snel op te vangen. Maar:
flexibiliteit moet betaald worden.
Een inhuurkracht is duurder dan een reguliere, maar gelukkig is er ook wel eens een kredietcrisis. Dan kun je deze mensen als
werkgever minder betalen dan je vaste mensen, met een beroep op de
marktwerking. Zo wordt een nadeel toch nog een voordeel.
Ondernemer
Voordeel voor de zelfstandige professional is dat hij kan kiezen voor het soort
werk en voor welke opdrachtgever hij wil werken. Als het niet bevalt begint hij
er niet aan of houdt er weer mee op. Je kunt doen waar je goed in bent, waar je
passie ligt. Je hebt geen last van structuren en managers, want je bent
ondernemer, onafhankelijk, niet alleen in naam, maar ook in geest. Je bent
alleen bezig met activiteiten die echt je ding zijn.
Bijzaken laat je over aan
anderen. En als je werkt met plezier, hoef je nooit meer te werken.
De Nieuwe Armoede
Bij het ondernemerschap komt echter heel veel kijken.
Acquisitie, opdrachten binnenslepen. En dat valt lang niet mee. Vooral niet in
tijden van crisis. Je moet zelf zorgen voor je sociale verzekeringen en je
pensioen. Doe je dat niet, dan bespaar je voorlopig wat geld, en dat lijkt heel
prettig. Zolang het goed gaat met je.
Vaak heb je als ondernemer echter een
tijdje geen opdrachten, en als je er één hebt, is de prijs ver onder de maat.
Echt ervan rondkomen kun je niet, maar gelukkig heb je nog een potje en soms nog
wat resterende WW die je er nog een tijdje doorheen kunnen slepen.
Politiek
Zo is er een enorme verborgen armoede ontstaan in Nederland.
We noemen dat vol trots het entrepeneurschap in Nederland. In werkelijkheid is
het de nieuwe armoede. Al die zzp’ers zonder inkomen tellen niet mee in de
werkloosheidscijfers. Dus dat is mooi. Ze krijgen niet (of nog beperkt) een
uitkering. Dus dat is voordelig. Ze tellen wel mee in de cijfers over
ondernemerschap. Dus dat staat goed. De politiek kan gelukkig zijn. En zoals al
eerder bleek, zijn ook de gemeenten en bedrijven er alleen maar beter van geworden.
De zelfstandige professionals zijn dus eigenlijk de grote slachtoffers van de
crisis. Maar die hoor je niet. Want ze spelen ondernemer. En een ondernemer
zegt altijd dat het goed gaat, anders koopt helemaal niemand meer bij hem.
Vrijwillig?
‘Ze zijn er zelf aan begonnen. Het is een bewuste keuze. Ze zagen het grote
geld en daar zijn ze voor gegaan, dus ze moeten niet zeuren.’ Dit soort
argumenten hoor ik regelmatig en ik denk dat het voor een bepaalde groep wel
opgaat. Met name in de bouw en in de zorg is dit fenomeen ontstaan. Maar met
het grotere geld kwamen er ook grotere risico’s, en daar wordt men nu mee
geconfronteerd.
Het overgrote deel van de zelfstandige professionals die ik de
afgelopen jaren heb ontmoet – en dat zijn er heel veel – heeft ook een bewuste
keuze gemaakt: weg bij het knellende management, de regeltjes, de beperkingen
aan het vakmanschap. Ze willen hun passie in het werk stoppen. Maar ook hebben
ze bijna allemaal wel een ‘aanmoediging’ gehad van hun werkgever om weg te gaan.
Gevolgen
Door deze latente werkeloosheid wordt ongelofelijk veel passie, kennis en
ervaring op dit moment niet ingezet. Dat is bovendien al langere tijd het
geval. Passie stroomt weg. Vaardigheid gaat verloren. Kennis blijft niet
up-to-date. Ervaring groeit niet meer mee met de ontwikkelingen. In alle
voorspellingen over de arbeidsmarkt hebben we alle arbeidskrachten binnen een
paar jaar keihard nodig, maar tegen die tijd hebben we een grote groep verloren
laten gaan, die wel nodig maar niet meer (goed) inzetbaar is.
De gemeenten, de leidinggevenden, zouden wakker moeten worden (HR managers, waar zijn jullie?) en nú
maatregelen moeten nemen dit te voorkomen. Dit is misschien niet in lijn met de
korte termijn-belangen, maar managen is juist ook wat verder dan de korte
termijn kijken.
Eerder columns van Hans Doorenspleet:
Deze column verscheen eerder op de eigen website van Doorenspleet.
Een zeer goed artikel. De werkelijkheid goed geanalyseerd. E?n aspect mag m.i. meer worden belicht en dat gaat over de prijs in relatie tot het kunnen overleven zonder uitkering ! De ’tussen’ bureau’s vragen doorgaans 25 tot 45 % bovenop het tarief van manager. Waarom drie maal zoveel dan voor het werven van een vaste manager en waarom evenals de manager per uur ?
Het kan anders: http://www.wolfsinterim.nl