OpinieMaak werk van de flexibele schil

Wie het arbeidsmarktprobleem van de toekomst het hoofd wil bieden, doet er goed aan werk te maken van de flexibele schil van uitzendkrachten en zzp’ers. Externen dus.

– COLUMN – Hans Doorenspleet

De laatste jaren is er een ontwikkeling naar een flexibele

schil, een deel van de arbeid in een bedrijf waar snel afscheid van genomen kan

worden en dat ook relatief snel ingehuurd kan worden. Bedrijven kunnen daardoor

veel flexibeler op economische ontwikkelingen reageren. Volgens sommigen gaat

dit de komende jaren nog enorm toenemen. Deze flexibele schil bestaat uit

uitzendkrachten en zzp’ers.

Voordeel voor de werkgevers: ze hoeven geen mensen door te

betalen waar geen werk voor is, zitten niet vast aan langdurige en kostbare

ontslagprocedures, en hebben geen gedoe met een sociaal plan. Bij een dip zijn

de lasten bovendien veel lager en een piek is snel op te vangen. Maar:

flexibiliteit moet betaald worden.

Een inhuurkracht is duurder dan een reguliere, maar gelukkig is er ook wel eens een kredietcrisis. Dan kun je deze mensen als

werkgever minder betalen dan je vaste mensen, met een beroep op de

marktwerking. Zo wordt een nadeel toch nog een voordeel.

Ondernemer

Voordeel voor de zelfstandige professional is dat hij kan kiezen voor het soort

werk en voor welke opdrachtgever hij wil werken. Als het niet bevalt begint hij

er niet aan of houdt er weer mee op. Je kunt doen waar je goed in bent, waar je

passie ligt. Je hebt geen last van structuren en managers, want je bent

ondernemer, onafhankelijk, niet alleen in naam, maar ook in geest. Je bent

alleen bezig met activiteiten die echt je ding zijn.

Bijzaken laat je over aan

anderen. En als je werkt met plezier, hoef je nooit meer te werken.

De Nieuwe Armoede

Bij het ondernemerschap komt echter heel veel kijken.

Acquisitie, opdrachten binnenslepen. En dat valt lang niet mee. Vooral niet in

tijden van crisis. Je moet zelf zorgen voor je sociale verzekeringen en je

pensioen. Doe je dat niet, dan bespaar je voorlopig wat geld, en dat lijkt heel

prettig. Zolang het goed gaat met je.

Vaak heb je als ondernemer echter een

tijdje geen opdrachten, en als je er één hebt, is de prijs ver onder de maat.

Echt ervan rondkomen kun je niet, maar gelukkig heb je nog een potje en soms nog

wat resterende WW die je er nog een tijdje doorheen kunnen slepen.

Politiek

Zo is er een enorme verborgen armoede ontstaan in Nederland.

We noemen dat vol trots het entrepeneurschap in Nederland. In werkelijkheid is

het de nieuwe armoede. Al die zzp’ers zonder inkomen tellen niet mee in de

werkloosheidscijfers. Dus dat is mooi. Ze krijgen niet (of nog beperkt) een

uitkering. Dus dat is voordelig. Ze tellen wel mee in de cijfers over

ondernemerschap. Dus dat staat goed. De politiek kan gelukkig zijn. En zoals al

eerder bleek, zijn ook de gemeenten en bedrijven er alleen maar beter van geworden.

De zelfstandige professionals zijn dus eigenlijk de grote slachtoffers van de

crisis. Maar die hoor je niet. Want ze spelen ondernemer. En een ondernemer

zegt altijd dat het goed gaat, anders koopt helemaal niemand meer bij hem.

Vrijwillig?

‘Ze zijn er zelf aan begonnen. Het is een bewuste keuze. Ze zagen het grote

geld en daar zijn ze voor gegaan, dus ze moeten niet zeuren.’ Dit soort

argumenten hoor ik regelmatig en ik denk dat het voor een bepaalde groep wel

opgaat. Met name in de bouw en in de zorg is dit fenomeen ontstaan. Maar met

het grotere geld kwamen er ook grotere risico’s, en daar wordt men nu mee

geconfronteerd.

Het overgrote deel van de zelfstandige professionals die ik de

afgelopen jaren heb ontmoet – en dat zijn er heel veel – heeft ook een bewuste

keuze gemaakt: weg bij het knellende management, de regeltjes, de beperkingen

aan het vakmanschap. Ze willen hun passie in het werk stoppen. Maar ook hebben

ze bijna allemaal wel een ‘aanmoediging’ gehad van hun werkgever om weg te gaan.

Gevolgen

Door deze latente werkeloosheid wordt ongelofelijk veel passie, kennis en

ervaring op dit moment niet ingezet. Dat is bovendien al langere tijd het

geval. Passie stroomt weg. Vaardigheid gaat verloren. Kennis blijft niet

up-to-date. Ervaring groeit niet meer mee met de ontwikkelingen. In alle

voorspellingen over de arbeidsmarkt hebben we alle arbeidskrachten binnen een

paar jaar keihard nodig, maar tegen die tijd hebben we een grote groep verloren

laten gaan, die wel nodig maar niet meer (goed) inzetbaar is.

De gemeenten, de leidinggevenden, zouden wakker moeten worden (HR managers, waar zijn jullie?) en nú

maatregelen moeten nemen dit te voorkomen. Dit is misschien niet in lijn met de

korte termijn-belangen, maar managen is juist ook wat verder dan de korte

termijn kijken.

Eerder columns van Hans Doorenspleet:

Deze column verscheen eerder op de eigen website van Doorenspleet.

Volg Gemeente.nu via Twitter.