• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners Gemeente.nu
    • Annual Insight
    • Centric
    • PinkRoccade Local Government
    • Segment
    • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)
    • Sdu VIND Handhaving
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers

Fusies en decentralisaties: ‘Een schadelijke combinatie’

25 mei 2011 door Nico van Wijk

Kritiek, van emeritus-hoogleraar bestuurskunde Arthur Ringeling: “De combinatie van herindelen en decentraliseren schaadt de lokale democratie.” Ook econoom Jaap van Duijn wijst op de nadelen van grootschaligheid.

Een bedrijfskundige aanpak van

gemeentelijke taken. Jarenlang was dit vaak een speerpunt van de lokale

overheid, wat ook heeft geleid tot schaalvergroting. Tot herindelingen om zo

een optimale economy of scale te bereiken. En nog steeds, terwijl dit volgens

de geleerden leidt tot minder betrokkenheid van inwoners. En tot hogere kosten. 

“De laatste jaren is de lokale overheid vooral met de

private sector vergeleken”, zegt Ringeling. “Maar de bedrijfsmatige aanpak

erodeert de democratische legitimiteit van gemeenten. Het moest vooral efficiënter,

om de kosten te beperken. Daarom gingen we op zoek naar een grotere schaal. Dit

al vanaf de jaren vijftig.”

Moeizaam

Van Duijn kijkt meer door een economische bril naar de

lokale overheid. Toch is de econoom het grotendeels eens met Ringeling. “Er

bestaan ook diseconomies of scale”, vult hij aan. Van Duijn maakt wel de vergelijking

met de private sector, maar dit om te wijzen op de risico’s van schaalvergrotingen.

“Fusies gaan buitengewoon moeizaam. Uit onderzoek blijkt dat bijna 80 procent

van de fusies in het bedrijfsleven mislukt.”

Waarom? “Vaak zijn mensen te optimistisch.” Als een gemeente

groter wordt, neemt de afstand tot burgers toe. Net als de bureaucratie. Een

grotere gemeente gaat extra activiteiten ontplooien en wordt zo kwetsbaar in

financieel krappe tijden. Dat zijn de risico’s, stelt Van Duijn. Er zijn natuurlijk

wel geslaagde fusies, het kan ook voordelen hebben, maar de keuze voor een

herindeling vraagt altijd om een grondige analyse. “Groter is niet altijd

beter.”

Natuurlijk is het doel in de private sector eenvoudiger te

benoemen dan bij de gemeenten. Het gaat om geld verdienen. Om meer omzet te

winnen door nieuwe markten aan te boren, als de keuze wordt gemaakt voor

schaalvergroting. Toch stelt Van Duijn dat in het bedrijfsleven dezelfde risico’s

bestaan om de winst teniet te doen. “Kwetsbaarheid, bureaucratie en de grotere

afstand tot de klant.”

Kleinschalig

Daarom stoten bedrijven momenteel onderdelen af, ziet Van

Duijn. “Klanten hebben geen enkele voordeel van grote organisaties. Dit besef

dringt momenteel goed door in het bedrijfsleven, terwijl de fusiegolf in het

publieke domein niet lijkt af te zwakken.” Het advies: “Kijk ook naar de

voordelen van kleinschaligheid. Zet de inwoners centraal.”

Bestuurskundige Ringeling vindt dat discussies over

herindelen al decennialang eenzijdig gevoerd zijn. Het ging om 20.000 inwoners,

toen om 30.000 en jaren later zelfs om 100.000 inwoners. Het moest groter. Een zelfde

tendens zien we als het gaat om decentralisatie. Er komen steeds meer taken

naar gemeenten toe. Vorig jaar nog zei de VNG, als spreekbuis van de gemeenten,

dat zij de taken goedkoper kunnen uitvoeren.”

Dat steeds grotere gemeenten steeds meer taken uitvoeren,

leidt er volgens Ringeling toe dat inwoners vervreemden van hun gemeentebestuur.

“Dit terwijl juist de lokale overheid het aangewezen niveau is om mensen te laten

deelnemen aan de samenleving, want burgerschap is een ambt, met rechten en

plichten. Die moet je leren kennen. Dan kan het beste door binding met je

gemeente.”

Ander credo

Ringeling vindt dat we gemeente niet moeten zien als bedrijven. “Dan

wordt een ander credo leidend: de opdracht te zorgen voor the greatest hapiness

for the greatest numbers
. Dan werk je echt voor het gezamenlijke belang.”

Volg Gemeente.nu via Twitter.

Vorige artikel
VGS wil ‘financieel acceptabel’ bestuursakkoord
Volgende artikel
Donner: Fusie niet te stoppen door één gemeente

Tags: fusie Categorie: Organisatie

Lees Interacties

GERELATEERD

Drie gemeenten Land van Cuijk fuseren

De Brabantse gemeenten Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis willen fuseren. De drie gemeenten hebben dat dinsdag bekendgemaakt nadat vorig jaar een fusie met vijf gemeenten in het Land van Cuijk mislukte omdat de gemeenteraden van Grave en Mill en Sint Hubert tegen stemden. De drie gemeenten laten weten dat de deur voor de beide andere... lees verder

Veel samenwerken betekent toch niet gedwongen fuseren

Het is bij nader inzien geen kabinetsbeleid dat gemeenten die te veel samenwerken, verplicht moeten worden samengevoegd. Dit is ‘ongelukkig opgeschreven’ in het regeerakkoord en ‘de interpretatie is nu anders’. Dat zei topambtenaar Reinier ter Kuile van het ministerie van Binnenlandse Zaken donderdag in Den Haag tijdens een bijeenkomst van het Centrum voor Onderzoek van... lees verder

Kamer stemt in met samenvoegen gemeenten

De Tweede Kamer heeft dinsdag ingestemd met twaalf wetsvoorstellen om gemeenten samen te voegen. Ook wordt de provinciegrens tussen Utrecht en Zuid-Holland gewijzigd. Het gaat om de samenvoeging van gemeenten in de provincies Groningen en Friesland en in het gebied tussen de grote rivieren. Ook in Noord-Holland en in het zuiden van Limburg worden gemeenten... lees verder

Reacties

  1. Harry van der Burgt zegt

    26 mei 2011 op 16:18

    Naar mijn mening moet er onderscheid gemaakt worden tussen de optimale schaalgrootte voor bestuur en betrokkenheid van burgers en de optimale schaalgrootte voor het organiseren van ondersteunende en uitvoerende (al dan niet ambtelijke) diensten.
    Niemand zal ontkennen dat afgeven van een paspoort best effici?nt op een grotere schaal dan een gemeente van 20.000 inwoners georganiseerd kan worden.

    Beantwoorden

Geef een reactie Antwoord annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

TOPVACATURES

Docent Burgerzaken (gegevens & privacy) – Segment

Uw Topvacature op Gemeente.nu

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Menselijke maat_ fundamenteel anders

Opinie Fundamenteel anders, de menselijke maat

12 april 2021

Oproep aan lokale politiek: aandacht voor groene leefomgeving

12 april 2021

‘Handhaving buitenruimte wordt onhaalbaar’

12 april 2021

Windmolens zoekgebieden

Wind op land: veel storm, maar nog weinig energie

11 april 2021

Complexe scheidingen

Hulp bij complexe scheidingen nog in plan- en ontwikkelfase

9 april 2021

Banner SC Aanbestedingsrecht 2021 320x250

GEMEENTE.NU PARTNERS

Meer grip op de gemeentefinanciën
  • Annual Insight

Meer grip op de gemeentefinanciën

Op zoek naar de zorgcowboys
  • Annual Insight

Op zoek naar de zorgcowboys

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd

Proeftuin PinkRoccade helpt gemeenten bij digitale transitie
  • PinkRoccade Local Government

Proeftuin PinkRoccade helpt gemeenten bij digitale transitie

Op weg naar een datagedreven gemeente
  • PinkRoccade Local Government

Op weg naar een datagedreven gemeente

Whitepaper – Trendrapport zorgfraude
  • Annual Insight

Whitepaper – Trendrapport zorgfraude

Datagedreven werken in het sociaal domein
  • Annual Insight

Datagedreven werken in het sociaal domein

Webinar nieuw iBurgerzaken releases 3.10 en 4.0
  • PinkRoccade Local Government

Webinar nieuw iBurgerzaken releases 3.10 en 4.0

Video – PinkRoccade Local Government
  • PinkRoccade Local Government

Video – PinkRoccade Local Government

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Makkelijker vragen stellen via live chat met experts
  • PinkRoccade Local Government

Makkelijker vragen stellen via live chat met experts

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

Huizen geeft consultants kijkje in de keuken
  • PinkRoccade Local Government

Huizen geeft consultants kijkje in de keuken

Webinar: Hoe Hoeksche Waard een lerende gemeente werd
  • Centric

Webinar: Hoe Hoeksche Waard een lerende gemeente werd

Aanpassingen Tozo en nieuwe regeling Tonk
  • PinkRoccade Local Government

Aanpassingen Tozo en nieuwe regeling Tonk

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Webinar: Cloud
  • PinkRoccade Local Government

Webinar: Cloud

Meer grip op financiële processen in Hellevoetsluis
  • PinkRoccade Local Government

Meer grip op financiële processen in Hellevoetsluis

Common Ground: lonkend lokaal perspectief
  • PinkRoccade Local Government

Common Ground: lonkend lokaal perspectief

Een digitaal loket voor de burger en ondernemer
  • PinkRoccade Local Government

Een digitaal loket voor de burger en ondernemer

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online geboorteaangifte vanuit het kraambed
  • PinkRoccade Local Government

Online geboorteaangifte vanuit het kraambed

De VVV voor iBurgerzaken: Verbeteren, Verrijken en Vooruitdenken
  • PinkRoccade Local Government

De VVV voor iBurgerzaken: Verbeteren, Verrijken en Vooruitdenken

Webinar: Slimme online dienstverlening in het Sociaal Domein
  • Centric

Webinar: Slimme online dienstverlening in het Sociaal Domein

  • PinkRoccade Local Government

Zet de eerste stap naar Common Ground

De AVG en datalekken
  • PinkRoccade Local Government

De AVG en datalekken

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Gegevensuitwisseling: Get Connected met iConnect
  • PinkRoccade Local Government

Gegevensuitwisseling: Get Connected met iConnect

Webinar: Waarom je salarisverwerking uitbesteden loont
  • Centric

Webinar: Waarom je salarisverwerking uitbesteden loont

Gemeenten Stein, Schagen en Hellevoetsluis innoveren met iFinanciën van PinkRoccade
  • PinkRoccade Local Government

Gemeenten Stein, Schagen en Hellevoetsluis innoveren met iFinanciën van PinkRoccade

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Opinie Bewust omgaan met mogelijkheden digitale dienstverlening
  • PinkRoccade Local Government

Opinie Bewust omgaan met mogelijkheden digitale dienstverlening

Webinar: naar een samenhangende objectenregistratie
  • Centric

Webinar: naar een samenhangende objectenregistratie

Whitepaper – Een datagedreven gemeente
  • PinkRoccade Local Government

Whitepaper – Een datagedreven gemeente

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Webinars: Samenwerken aan de decentrale overheid van morgen
  • Centric

Webinars: Samenwerken aan de decentrale overheid van morgen

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Fokke Dijkstra: ‘Transparantie is key voor privacy’
  • Centric

Fokke Dijkstra: ‘Transparantie is key voor privacy’

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

Whitepaper – Participeren met Nes
  • Centric

Whitepaper – Participeren met Nes

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

 

Het laatste nieuws van Gemeente.nu in je mail?

Meld je aan voor de algemene nieuwsbrief of een van de themanieuwsbrieven van Gemeente.nu.

Aanmelden

×