Uit onderzoek naar de rol en invloed van burgers en gemeenteraden bij grenscorrecties blijkt dat de weerstand tegen de huidige procedure van gemeentelijke herindelingen groeit. Naar aanleiding daarvan wordt de Tweede Kamer opgeroepen tot een herontwerp van de procedure voor herindeling.
Er groeit steeds meer weerstand en verzet bij burgers en lokale politici tegen de huidige van bovenaf gestuurde praktijk van gemeentelijke herindelingen. In december sloegen vijf herindelingsgemeenten al alarm over de rol van provincies bij herindelingen.
‘Burgers en gemeenteraden worden eenvoudig door provincies buitenspel gezet bij de voorbereiding van en besluitvorming,’ zegt nu ook denktank Public SPACE, die samen met het bureau Communication Concert een verkenning uitvoerde naar de rol en invloed van burgers en raden bij grenscorrecties. De partijen hebben het rapport Burgermacht bij grenscorrecties van gemeenten aangeboden aan de vaste Tweede Kamercommissie Binnenlandse Zaken.
Dubbelrol
Het rapport pleit voor ‘herbezinning en experimenteerruimte’ om een betere aanpak te ontwerpen. ‘Burgers en gemeenteraden worden met de huidige procedure en werkwijze machteloos gemaakt. Bovendien wordt de regering in steeds meer gevallen voor het blok gezet als provincies met een voorstel komen om gemeenten tegen hun zin samen te voegen. Dat leidt er uiteindelijk toe dat Tweede en Eerste Kamer in een dubbelrol, als wetgever en scherprechter tegelijk, moeten oordelen of fusies worden doorgezet.’
Burgerkracht
In de nieuwe procedure is ‘burgermacht en burgerbetrokkenheid die recht doen aan de burgerkracht’ het uitgangspunt. Dat houdt volgens het rapport ook in dat eventuele herindelingskwesties altijd onderdeel van reguliere verkiezingen moeten zijn. ‘Daarmee worden de democratische rechten van burgers en hun gemeenteraden gerespecteerd en beschermd en blijven alle vormen van samenwerken en samengaan een primaat van de lokale democratie.’
Op de foto van links naar rechts: Harm Rozie en Dorus Teeuwen van Communication Concert, Steven de Waal van Public Space Foundation, Erik Ziengs (VVD, voorzitter Kamercommissie) Monica den Boer (D66) en Nevin Özütok (Groenlinks).
