“Het is me om het even waar het initiatief vandaan komt, de lijnen moeten er liggen.” Gemeentesecretaris Irma Woestenberg van Den Bosch vertelt over de rol van de secretaris als het gaat om de veiligheid in gemeenten.
“De gemeentesecretaris heeft regulier drie hoofdtaken in de portefeuille,” stelt Woestenberg in het meest recente nummer van Het Tijdschrift voor de Politie. “Allereerst adviseert hij of zij het college van B&W. Daarnaast is er de leiding van de gemeentelijke organisatie en ten derde legt de gemeentesecretaris de verbinding tussen het ambtelijke en politieke systeem. Dat zijn allemaal schakelpunten.”
In Den Bosch organiseert de Vereniging van Gemeentesecretarissen op 12 en 13 september haar jaarcongres met veiligheid als het thema. Het onderwerp ligt Woestenberg naar eigen zeggen goed. Wel vraagt het om een stevige betrokkenheid van de gemeentesecretaris, is de ervaring.
Ambtelijk weeskindje
“Mijn drijfveer om veiligheid op te pakken, kwam voort uit het feit dat het op het niveau van het management een ambtelijke weeskindje was”, zegt Woestenberg in het maandblad. “Veiligheid is van iedereen en daardoor van niemand. Voor mij viel het kwartje toen ik voor het eerst binnen het Veiligheidsberaad aanhaakte, het overkoepelende overlegorgaan van de veiligheidsregio’s. Ik ben daar gevraagd als vertegenwoordiger van de gemeentesecretarissen. De gemeentelijke rol in de rampenbestrijding en crisisbeheersing moest worden geprofessionaliseerd.”
Gemeentelijke processen, de vormgeving van het verlengde lokale bestuur en samenwerking in de regio. Er kwam veel bij kijken. “Het werd mij wel duidelijk dat deze professionalisering zowel binnen de gemeente als tussen de gemeentes een hoog niveau van organisatie en coördinatie vereiste. Een rol van het management, dus. Op het gebied van fysieke veiligheid is dat idee inmiddels landelijk opgepikt.”
Driehoek
Wil de secetaris aan tafel met de klassieke driehoek? Nee, is het antwoord. “Het gaat mij om iets fundamenteels, de weeffout die er in veel gemeenten nog in het ambtelijk apparaat zit. De driehoek is het bestuurlijke contactpunt op het gebied van veiligheid. De burgemeester is de portefeuillehouder en hij of zij wordt daarbij in de meeste gemeenten ondersteund door een ambtenaar Openbare orde en Veiligheid. Als je goed naar dat plaatje kijkt, zie je dat er in veel gemeenten geen borging bestaat op managementniveau. Als je niet oppast, raken de burgemeester en de ambtelijke ondersteuning los van de rest van de organisatie.”
De ambtelijke inbedding van het beleid is vaak kwetsbaar, ziet Woestenberg. En nee, burgemeesters hoeven niet bang te zijn dat secretarissen op hun stoel gaan zitten.
Nationale politie
“Mijn hoofdthema is dat het management van gemeenten zich met veiligheid gaat bezighouden. Dat hoeft niet de gemeentesecretaris zelf te zijn, maar die kan wel zorgen dat het management de taak gaat oppakken. Daar zal ik ook zeggen dat we kritisch naar onszelf moeten kijken. In de structuur van de Nationale Politie kunnen we niet van onze bondgenoten verwachten dat ze meegaan in 408 verschillende manieren van werken. Als gemeenten zullen we daar ook zelf een slag in moeten slaan, door in regio’s gezamenlijke aanspreekpunten te organiseren.”
____________________________________________________________________________________________________________
Het Tijdschrift voor de Politie viert op 8 november zijn 75-jarig jubileum >>
