Stimuleer goedkope commerciële huurwoningen en kijk als gemeente verder dan je eigen achtertuin. Dat zijn twee van de adviezen in een woensdag verschenen publicatie van het Centraal Planbureau (CPB) over de economische voordelen van verstedelijking.
Een van de productiviteitsvoordelen is dat werknemers in en vlak bij steden meer verdienen dan daarbuiten. ‘Tien jaar werkervaring in Amsterdam resulteert bijvoorbeeld in circa 4,5 procent meer loon voor de gemiddelde werknemer dan tien jaar werkervaring in de minst verstedelijkte gebieden. Voor jongeren is dit zelfs 11 procent. Deze effecten zijn vergelijkbaar met het rendement van een jaar extra onderwijs,’ aldus het CPB.
Stedeling productiever
Die hogere beloning zit hem erin dat een werknemer in bijvoorbeeld de hoofdstad productiever is dan een medewerker in een randgebied. ‘Een van de belangrijkste factoren achter het succes van de stad zijn de stedelijke productiviteitsvoordelen,’ aldus de rekenmeesters. Factoren die daarbij een rol spelen zijn ‘een divers palet aan toeleveranciers en grootschalige voorzieningen’, en ‘dat vraag en aanbod van specifieke arbeid beter op elkaar aansluiten in een grotere arbeidsmarkt’.
Welke opties hebben steden om de productiviteit verder te bevorderen? Op die centrale vraag geeft het advies een paar antwoorden. Zo zijn méér betaalbare commerciële huurwoningen nodig. Nu is daaraan een groot gebrek. ‘Dit vormt voor jonge hoogopgeleiden een belemmering om in de stad te kunnen wonen en daar ook te werken. Dit laatste pakt economisch ongunstig uit, omdat juist deze bevolkingsgroep het sterkst profiteert van stedelijke productiviteitsvoordelen.’
Bovengemeentelijke afwegingen
Het CPB benadrukt bovendien dat gemeenten verder moeten kijken dan hun eigen achtertuin. ‘Een efficiënt ruimtelijkeordeningsbeleid vraagt om bovengemeentelijke afwegingen. Ruimtelijkeordeningsbeleid heeft immers invloed op de productiviteitsvoordelen van verstedelijking en deze gaan verder dan gemeentegrenzen.’
Verder blijkt dat de groei van werkgelegenheid in de stadsranden van grote tot middelgrote steden óók positief kan uitpakken voor stedelijke productiviteitsvoordelen. ‘Onderzoek toont namelijk aan dat productiviteitsvoordelen van verstedelijking zich niet alleen concentreren in stadscentra, maar ook in de randen van de stad.’
Investeringen in infrastructuur
Daaraan gekoppeld: ‘Investeringen in infrastructuur leveren de meeste productiviteitsvoordelen op binnen 10 à 20 kilometer van grote tot middelgrote steden. Uiteraard wordt het maatschappelijk nut van infrastructuur ook beïnvloed door andere factoren, zoals reistijdwinst, investeringskosten en negatieve externe effecten, bijvoorbeeld de uitstoot van fijnstof en geluidhinder.’
Geef een antwoord