Een arrest van het Europees Hof van Justitie pakt mogelijk slecht uit voor de bouw van nieuwe windparken. Aanvullende onderzoeksverplichtingen dreigen. Tegenstanders zien het arrest als nieuwe munitie om vergunningen aan te vechten. Gemeenten met ‘windambities’ zijn gewaarschuwd.
De tegenstanders van windenergie ruiken hun kans. De Stichting Democratisch Energie Initiatief heeft samen met een aantal verenigingen van omwonenden al een kort geding tegen de aanleg van twee windparken in Drenthe aangekondigd. Ze maken hierbij dankbaar gebruik van het arrest van het Europees Hof van Justitie.
Geluid, slagschaduw, veiligheid
In dat arrest van eind juni stelt het Hof dat de Belgische normen voor windmolens binnen het bereik van de Europese richtlijn voor milieueffectbeoordelingen vallen. De zaak gaat over een windpark met vijf turbines bij Gent. De omwonenden wezen op het ontbreken van een milieueffectrapport (MER) in de vergunningenprocedure. Daardoor zijn geluidhinder, slagschaduw en veiligheid niet beoordeeld.
De Europese rechter gaat hierin mee en stelt dat de Belgische regelgeving voor windparken leidt tot ruimtelijke plannen of programma’s, die MER-plichtig zijn. De vraag of het Vlaamse windpark dicht moet, is terugverwezen naar de nationale rechter. De Belgische ‘Raad van State’ zal naar verwachting alsnog een MER opleggen. Wel mogen de windturbines tot die tijd blijven draaien, omdat een acute stop gevolgen heeft voor de stroomvoorziening.
Op basis van het Europese arrest eisen de partijen in Drenthe voor de civiele rechter dat de bouw van windparken in die provincie wordt gestaakt, omdat ook in ons land vergunningen in strijd zouden zijn met de Europese milieuregels.
Activiteitenbesluit
Nederlandse windparken worden beoordeeld op basis van de milieunormen uit het Activiteitenbesluit. De grote vraag is nu of deze milieunormen óók de MER-toets moeten doorlopen. Een uitspraak in kort geding kan grote gevolgen hebben voor de bouw van nieuwe windparken. Zo zullen extra onderzoeksverplichtingen de doorlooptijd van projecten verder doen oplopen.
Windparken hebben al te maken met lange vergunningentrajecten en participatieprocessen. Die kosten doorgaans zeven tot acht jaar. De Stichting Democratisch Energie Initiatief is van plan ook bestaande vergunningen aan te vechten, mocht het Activiteitenbesluit nietig worden verklaard.
Nieuwe impasse
Hangt hier een nieuwe impasse in de lucht, vergelijkbaar met het stikstofdossier? Vorig jaar haalde de Raad van State een streep door het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Bouwend Nederland kwam op slot te zitten, eveneens onder verwijzing naar een Europees arrest. Over de nieuwe windmolenkwestie zegt de Raad desgevraagd dat de gevolgen voor het Activiteitenbesluit, pas kunnen worden beoordeeld in een eventuele zaak.
Milieujurist en advocaat Erwin Noordover verwacht niet dat Nederland wederom een ruimtelijke soap te wachten staat. ‘De Raad van State oordeelde in een eerdere zaak dat het Activiteitenbesluit geen plan of programma is,’ merkt de jurist op. ‘De milieuregels voor windturbines dragen namelijk niet concreet bij aan de wijze waarop windparken tot stand komen, maar geven slechts randvoorwaarden.’
Huidige normen
Als het Activiteitenbesluit tóch aan een plan-MER moet worden onderworpen, hoeft dat volgens Noordover nog geen gevolgen voor bestaande windparken te hebben. ‘Uit zo’n onderzoek kan immers de conclusie komen dat de huidige normen goed zijn.’
Geef een antwoord