IVN Natuureducatie en Jantje Beton lanceren samen een kennissite en de SchoolpleinenCheck voor gemeenten. Deze vertellen hoe de staat is van de schoolpleinen en helpen om de stap te maken naar een gezond speelterrein. Marlies Bouman, programmaleider Impact bij Jantje Beton: ’Door de check te doorlopen zie je waar je mogelijk nog winst kunt behalen voor de schoolpleinen(aanpak) in je gemeente.’
Onderzoek wijst uit dat kinderen opbloeien op een gezond schoolplein. En dat met name bewegen in een groene omgeving veel positieve effecten heeft. Toch bestaat het merendeel van de pleinen bij basisscholen nog altijd uit tegels en ontbreekt het er aan bomen, planten, uitdaging en schaduw.
In de praktijk blijkt het soms lastig voor een deel van de scholen om de stap te zetten naar een aantrekkelijker schoolplein, aldus IVN en Jantje Beton. Bijvoorbeeld door het gebrek aan expertise, budget of werkdruk. Op deze manier ontstaat er verschillen tussen scholen en gemeenten. Het maakt dus uit waar je op school zit en of je op het plein uitdagend kun spelen, schaduw hebt of iets leert van de natuur.
Gezonde buitenruimtes voor scholen
Ook voor gemeenten die de scholen hierbij willen ondersteunen, is het een zoektocht naar budget en tijd, aldus IVN en Jantje Beton. Zij bundelden daarom de krachten met het project Gezonde Schoolpleinen, wat mede mogelijk wordt gemaakt door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in het kader van het Nationaal Preventieakkoord. De missie is om een natuurrijke, gezonde buitenruimte voor iedere school in Nederland mogelijk te maken.
Leren van anderen
De organisaties ontwikkelden gezamenlijk de kennissite gezondeschoolpleinen.nl. Hierop geven gemeenten, die gelden als koplopers op dit gebied, zoals Rotterdam en Tilburg, een kijkje in de keuken. Zij delen hun kennis over dit onderwerp om zo andere gemeenten te motiveren ook met hun schoolpleinen aan de slag te gaan. De gemeenten geven ook de 5 belangrijkste onderdelen om van een schoolpleinenaanpak een succes te maken: visie, beleidsveldencheck, Integraal Huisvestigingsplan onderwijs (IHP), subsidie plus kennis en tools voor scholen.
Handige check
Ook is de SchoolpleinenCheck ontwikkeld. De tool is door en voor gemeenten gemaakt en biedt aanknopingspunten om schoolpleinen simpeler te optimaliseren. Om de pleinen speelser én groener te maken. In 5 stappen, met elk 3-5 stellingen, word je meegenomen door de ervaringen van andere gemeenten en krijg je uiteindelijk advies op maat. Zo krijg je inzicht in wat er nodig is om succesvolle en toekomstbestendige schoolpleinen te realiseren.
‘Processen versnellen’
Marlies Bouman, programmaleider Impact bij Jantje Beton, licht het belang van de kennissite en de check toe. ‘We zien dat veel gemeenten, net als wij, het schoolplein als kans zien voor het verbeteren van de buurt. Bijvoorbeeld omdat het veel potentie heeft als speelplek voor de hele buurt en het kansen biedt voor klimaatadaptatie. We zien ook grote verschillen in hoe gemeenten te werk gaan, als het al lukt om die stap te zetten. Door de ervaringen van andere gemeenten te delen willen we laten zien welke mogelijkheden er zijn. Met de check en bijbehorende inspiratie en tips hopen we de processen te versnellen en de kwaliteit van de ondersteuning te verhogen. Zo wordt elk schoolplein in Nederland speelser en groener ingericht.’
‘Check van waarde voor alle gemeenten’
Volgens Bouman heeft iedere gemeente baat bij het invullen van de check: ‘Gemeenten die nog niks doen met de schoolpleinen vinden een schat aan informatie waarom ze dat wel zouden moeten en hoe. Maar ook gemeenten die al op weg zijn of al heel ver zijn kunnen er nog wat van opsteken. De afgelopen jaren werkten we veel samen met bijvoorbeeld Rotterdam en Tilburg, die beide al ontzettend ver zijn in hun aanpak voor de schoolpleinen. Toch vonden ook zij het interessant om met elkaar en andere gemeenten kennis uit te wisselen.’
Winst behalen
De meerwaarde van de check voor gemeenten zit hem in het delen van praktijkervaring. ‘We hebben de 5 belangrijkste leerpunten, volgens de ambassadeursgemeenten waar we in 2023/2024 mee samenwerkten, verwerkt. Door de SchoolpleinenCheck te doorlopen zie je waar je mogelijk nog winst kunt behalen voor de schoolpleinen(aanpak) in je gemeente. Het advies is geen stappenplan, maar praktische informatie voor en door gemeenten. Informatie waarvan zij zelf zeiden: ‘Dit had ons, toen wij begonnen met het verbeteren van de pleinen, erg op weg kunnen helpen.’
Ondersteuningspakket
Gemeenten die voor 1 maart 2025 de check invullen, maken overigens kans op een bijdrage voor het verbeteren van minimaal 2 pleinen ter waarde van 30.000 euro per schoolplein én extra begeleiding vanuit Jantje Beton en IVN. Op basis van de inschrijvingen worden 5 gemeenten geselecteerd die dit Schoolpleinen Ondersteuningspakket ontvangen.
Geef een reactie