Stedenbouwkundig adviesbureaus en de overheid doen een uiterste poging om te voorkomen dat bouwplannen vertraging oplopen door de Omgevingswet. Zo mogen gemeenten de Crisis- en herstelwet op hun hele grondgebied van toepassing verklaren.
Het naderen van de Omgevingswet zet in het hele land de gebiedsontwikkeling onder druk. Sinds juni geldt in het merendeel van de gemeenten een stop op het opstarten van bestemmingsplanwijzigingen, die een vereiste zijn om woningbouwprojecten doorgang te laten vinden. De oorzaak is een tijdsklem. Planwijzigingen ‘oude stijl’ zijn niet meer toegestaan zodra de Omgevingswet een feit is.
Een pakket maatregelen uit de koker van overheden en stedenbouwkundig bureaus wordt in oktober aan gemeenten aangeboden. De vertraging die gemeenten door de stop op bestemmingsplanwijzigingen oplopen, hoeft daardoor slechts minimaal te zijn, zegt directeur Koos Seerden van stedenbouwkundig bureau Rho Adviseurs. De nog altijd onzekere invoeringsdatum van 1 januari 2023 vormt mede de aanleiding voor het pakket.
Eenvoudig formulier crisiswet
Gemeenten zouden ‘flexibiliteit’ kunnen inbouwen door hun hele grondgebied een speciale status te verlenen onder de zogeheten Crisis- en herstelwet (Chw), die in 2010 is ingevoerd als antwoord op de bankencrisis. Een ‘eenvoudig’ aanvraagformulier komt hiervoor beschikbaar. ‘Het voordeel is dat gemeenten een wijziging van een omgevingsplan relatief snel kunnen herschrijven naar een Chw-plan, mocht de wet per 1 januari niet doorgaan,’ zegt Seerden.
Als de Omgevingswet wél volgens planning doorgaat, dan voltooien gemeenten het omgevingsplan met het nieuwe instrumentarium. ‘Het extra werk is verwaarloosbaar,’ zegt Seerden. De deskundige is blij met de praktische oplossingen. ‘We hebben daar als stedenbouwkundig bureaus al jaren op aangedrongen. Ook gemeenten die nog niet zover zijn met de Omgevingswet, kunnen hiermee snel aan de slag.’
Verder uitstel Omgevingswet
Vooralsnog liggen de planwijzigingen op veel plekken dus stil. Als wederom tot uitstel van de Omgevingswet zou worden besloten, vrezen gemeenten dat bouwplannen nog langer in de ijskast gaan. De Eerste Kamer gaf in juli weliswaar groen licht voor de wet, maar het formele besluit staat pas gepland voor het afrondende debat op 1 november, met minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.
Cruciaal is of het Digitaal Stelsel Omgevingswet, het DSO, dan goed genoeg werkt. Bij uitstel met zes maanden tot een jaar kan de huidige impasse blijven voortduren, is de indruk bij sommige gemeenten. Samen met het Rijk en medeoverheden werkt de adviesbranche daarom nu aan oplossingen, onder de noemer Instrumentarium omgevingsplan voor snelle implementatie.
Bouwplannen regelen
Dit kunst- en vliegwerk omvat méér dan gebruik van de Crisis- en herstelwet. Seerden: ‘We gaan ervoor zorgen dat gemeenten hun bouwplannen kunnen regelen zonder dat er vertraging op hoeft te treden.’ Ter illustratie haalt hij Eureka Village in Breda en Vosholen in Midden-Groningen aan. Hier is voorgesorteerd op de Omgevingswet met behulp van de laatste versie van de geconsolideerde staalkaart voor het omgevingsplan, vervaardigd door gemeentekoepel de VNG.
‘Als in november de inwerkingtreding van de Omgevingswet definitief wordt vastgesteld, kunnen gemeenten deze planfiguren onder de nieuwe wet gebruiken. Mocht de wet worden uitgesteld, dan is het mogelijk het plan volgens de ruimtelijke onderbouwing in het oude recht af te maken. In beide gevallen kunnen gemeenten hun plannen begin volgend jaar ter inzage leggen,’ aldus Seerden.
Nieuwe tak van sport
Seerden snapt de vrees voor een stagnerende bouw. Onbekendheid met de nieuwe wet speelt hierbij een rol volgens hem. In plaats van een wijziging van het aloude bestemmingsplan, is onder de Omgevingswet een ‘wijzigingsbesluit omgevingsplan’ nodig. ‘Een nieuwe tak van sport, waar ook vrijwel nog geen concrete voorbeelden voor beschikbaar zijn. De structuur moet daarbij passen in het omgevingsplan, het totaalplan van de gemeente.’
Geef een reactie