Utrecht kondigde onlangs aan in 2020 de ja/ja-sticker in te voeren: wie dan nog ongeadresseerde reclamepost wil ontvangen, moet die sticker op zijn brievenbus plakken. Meer gemeenten hebben stappen gezet voor invoering van het systeem of volgen de ontwikkelingen met belangstelling.
Utrechtse sticker
De gemeente Utrecht keert vanaf 1 januari 2020 het huidige systeem om voor het ontvangen van ongeadresseerd reclamedrukwerk en huis-aan-huisbladen. En voert dan waarschijnlijk de ja/ja-sticker in. Nu is het nog zo dat Utrechters, zoals bijna iedereen in Nederland, met een nee/nee- of een nee/ja-sticker aangeven dat ze dit soort post niet of gedeeltelijk willen ontvangen. De gemeente gaat met de nieuwe aanpak de strijd aan met onnodig papierafval.
Wethouder Klaas Verschuure: ‘Naar verwachting zal dit gemiddeld 8 kilo papier per huishouden schelen.’ Ook verwacht Utrecht een afname van restafval. Zo’n 70 procent van het ongeadresseerde drukwerk wordt namelijk als gescheiden papierafval aangeboden, het overige deel belandt bij het restafval. Het moet nog wel blijken of de sticker ook echt de beste oplossing is of dat de maatregel op een andere manier vorm krijgt. Daarover zal de gemeenteraad naar verwachting begin 2019 een beslissing nemen.
Meer gemeenten
Utrecht is niet de enige gemeente die hiermee bezig is. Ook in Haarlem sprak de gemeenteraad zich begin dit jaar bij motie uit om de ja/ja-sticker in te voeren. De gemeente Amsterdam voerde begin dit jaar de sticker als eerste al in. Alleen de huishoudens die het label op hun brievenbus hebben, ontvangen er nog ongeadresseerd reclamedrukwerk. De folderbranche spande een rechtszaak aan tegen de hoofdstad om invoering te voorkomen, maar verloor deze. De brancheorganisaties van de folderverspreiders gingen in hoger beroep; uitspraak in deze zaak wordt begin 2019 verwacht.
Voor sommige gemeenten blijkt de rechtszaak reden om het nog even aan te kijken. Zo zegt de gemeente Rotterdam het juridische oordeel af te wachten ‘voordat er eventuele veranderingen worden onderzocht’. Den Haag schreef in de ‘Tussenbalans Huishoudelijk Afvalplan Den Haag 2016-2020’ naar aanleiding van de eerste positieve uitspraak dat een voorstel in de maak is.
Landelijke richtlijnen
Ook verschillende andere gemeenten tonen animo, zo blijkt uit de motie Ja-Ja sticker (pdf) die de gemeente Zaandam deze zomer bij de algemene ledenvergadering van de VNG indiende. De gemeente riep de koepelorganisatie op om het voortouw te nemen voor een gezamenlijke, eenduidige gemeentelijke aanpak voor de invoering van de ja/ja-sticker. De motie werd ondersteund door Rotterdam, Gouda, Utrecht, Tilburg, Den Haag, Leiden, Nijmegen, Ridderkerk en Amstelveen. ‘Deze gemeenten zijn voornemens de sticker in te voeren of onderzoeken de mogelijkheden daartoe.’ Een ruime meerderheid van de leden schaarde zich achter de oproep.
Een woordvoerder van de VNG zegt desgevraagd dat de koepel inderdaad met de motie aan de slag zal gaan. ‘Het is immers een motie van een van onze leden ingediend op de algemene ledenvergadering.’ Maar wegens ‘capaciteitsgebrek’ is nog niet bekend wanneer de uitvoering daadwerkelijk zal beginnen.
