Met ruim 30 jaar ervaring heeft Judith Schuyf meer dan genoeg adviezen voor homovriendelijke gemeenten, en een waarschuwing. “Eén gezin, één plan is voor deze jongeren juist een probleem.”
De senior adviseur Emancipatie en Inclusie van kenniscentrum Movisie gaat niet achter de geraniums zitten, staat in de handtekening van haar e-mails. Na een lange carrière gaat Schuyf het evenwel rustiger aan doen, met de publicatie van de Roze Gemeentegids 2014-2015 als mooie strik om haar inzet voor lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders. “Het gaat toch om 6 procent van je inwoners”, zegt de ervaringsdeskundige.
Wat gemeenten vooral niet moeten doen? “Werk initiatieven in ieder geval niet tegen”, is het advies. “Breng bestaande netwerken in kaart.” Belangrijk punt is dat familie en buren minder enthousiast zijn om de zogenoemde LHBT-groep te hulp te schieten waar nodig. De kanteling in de Wmo is voor LHBT-ouderen niet eenvoudig.
In het licht van de overheveling van taken in 2015 is zelfs een belangrijke waarschuwing te geven. “Eén gezin, één plan is voor deze jongeren juist een probleem”, ziet Schuyf. Binnen de Jeugdzorg verdienen LHBT-jongeren om die reden weer extra aandacht.
Het gaat in golven, de acceptatie van mensen die simpelweg van hetzelfde geslacht houden. Potenrammers, vaak met twijfels over hun eigen geaardheid, zijn er nog steeds. Religie blijft de belangrijkste bron van animositeit jegens de LHBT’ers. De zorgen over de vijandigheid van sommige tweede generatie-migranten zullen niet snel verdwijnen, en ook in orthodox en evangelisch-protestantse kring blijft de acceptatie achter.
Wat wel verandert, is de grotere verantwoordelijkheid van gemeenten voor de veiligheid en acceptatie van deze inwoners.
LHBT-beleid
De nieuwe Roze Gemeentegids heeft weinig hoopvol nieuws over de inzet van de lokale overheid voor de LHBT-groep. Er is een groep koplopers, voornamelijk grote gemeenten. Ze hangen de vlag buiten op de jaarlijkse Coming Out Day. Ze hebben aandacht voor deze groep inwoners in hun beleidsnota’s, maar los van de koplopers is er weinig animo de groep speciale aandacht te geven. “Achterblijvers zeggen dat ze klein zijn”, aldus Schuyf. “Dat ze er zijn voor iedereen ook. Dat het geen issue is in hun gemeente. Het zijn smoezen om er niets mee te hoeven doen.”
De senior adviseur weet natuurlijk dat er veel op gemeenten af komt. Dit terwijl de ambtenaar die het LHBT-beleid voor zijn rekening neemt het er nu al vaak een beetje bij moet doen. Daardoor blijft het monitoren sterk achter. Meestal wordt bij excessen pas actie ondernomen.
Participatie
Iedereen moet kunnen participeren, is een reden om werk te maken van je LHBT-beleid. “Je moet als gemeente verantwoordelijkheid nemen voor die 6 procent van je inwoners. Zo werk je aan je legitimiteit naar je burgers toe.”
Met participatie ben je al snel bij transities. Of bij de nieuwe taken aandacht is voor deze groep, is de vraag. Nee, het antwoord. “Het gaat juist helemaal de andere kant op. Met generiek beleid zijn gemeenten al lang blij als ze de taken voor elkaar krijgen.”
Juist bij de opgehemelde keukentafelgesprekken bestaat het risico dat homoseksualiteit niet geaccepteerd wordt door ouders en het probleem voor LHBT-jongeren slechts groter wordt. Eerwraak kan een uiterste consequentie zijn.
Ook de positie van roze ouderen blijft zorgwekkend. Krijgen ze een homohater over de vloer als thuiszorgmedewerker? Het is meestal niet te zeggen. “Neem kennis van de LHBT-groep in je aanbesteding voor de Wmo op”, adviseert Schuyf nog maar eens. Het lichtend voorbeeld op dit gebied is Nijmegen, met haar speciale aandacht voor de zorg aan deze inwoners. Los van deze gemeente is het zoeken met een lichtje.
Rol VNG
Argumenten, gratis mogelijkheden, actiepunten. Kennis te over, al die jaren. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten zal dit graag onder haar leden verspreiden, was het idee, maar nee. “Sinds 2002 is categorisch geweigerd om hier iets mee te doen”, is de wrange conclusie.
“We wilden niets ingewikkelds, hebben verschillende mensen benaderd, ook Jorritsma zelf. Toch is dat niets geworden. We hopen dat ook bij hen het besef komt dat er geen standaard burgers bestaan en dat het daarom soms logisch is net dat extra beetje aandacht te hebben voor de diversiteit van inwoners.”
Eerder verschenen:
Geef een antwoord