Aanpak discriminatie: ‘Er moet een tandje bij’

Comité 21 maart, dat jaarlijks de Internationale Dag tegen Racisme & Discriminatie organiseert, doet aanbevelingen aan overheden en werkgevers om werk te maken van een inclusieve werkvloer.

Stevige kritiek kreeg de overheid te verduren toen de Raad van Europa in 2013 een rapport publiceerde over racisme in Nederland. De raad spoorde Nederland aan om werk te maken van de aanpak van arbeidsdiscriminatie. Uit de Discriminatiemonitor 2010 van het SCP, dat de raad in zijn rapport aanhaalde, bleek dat sollicitanten regelmatig werden afgewezen op basis van religieuze kenmerken (zoals een baard of een hoofddoek) of omdat werkgevers eerder slechte ervaringen hadden gehad met medewerkers van niet-westerse afkomst. Marokkaanse en Antilliaanse medewerkers bleken het minst geliefd. Het standje van de Raad van Europa deed kabinet Rutte II in 2014 besluiten om te starten met een actieplan arbeidsmarktdiscriminatie.

Te langzaam
Toch gaat het terugdringen van racisme en discriminatie in Nederland te langzaam, stelt het Comité 21 maart. Vorige week ontving de Tweede Kamercommissie SZW het rapport ‘Samen bruggen bouwen en verschillen vieren’ waarin het comité aanbevelingen doet om racisme en discriminatie aan te pakken en te voorkomen.

Het rapport, dat tot stand is gekomen door input van 1200 betrokken burgers en ondernemers, doet de volgende aanbevelingen aan werkgevers:

• Neem antidiscriminatiebepalingen in de cao’s op en laat de opdrachtgevers controleren of men zich hieraan houdt.
• Vul het werknemersbestand aan aan de hand van een afspiegeling van de samenleving.
• Vermeld in jaarverslagen de samenstelling van het personeelsbestand, het diversiteitbeleid en de procedures om discriminatie tegen te gaan.
• Laat uw personeel scholen en wissel ervaringen uit ten aanzien van intercultureel management, zoals voorgesteld door het Charter Diversiteit.
• Behandel vrouwen en mannen gelijk: geef vrouwen hetzelfde loon en dezelfde mobiliteitskansen in het bedrijf. Neem maatregelen tegen seksisme en andere vormen van vrouwonvriendelijk gedrag.

Inclusie
Een belangrijk onderdeel in deze aanbevelingen vormt het Charter Diversiteit, een convenant dat inmiddels ondertekend is door 7000 bedrijven die streven naar diversiteit en inclusie op de werkvloer. Volgens het comité moet de overheid gaan toezien op de naleving van de bepalingen in het charter, zoals gelijke behandeling van medewerkers ongeacht afkomst, sekse, religie, etc. Als blijkt dat het charter niet werkt, moet de overheid serieus overwegen om quota in te voeren voor vrouwen in de top en etnische minderheden, schrijft het comité. ‘Wij worstelen, net als veel anderen, met dit dilemma. Als veranderingen niet vrijwillig bewerkstelligd kunnen worden, moet het toch met dwang. Maar je moet voorkomen dat er excuusmedewerkers ontstaan die door collega’s met scheve ogen worden aangekeken. Immigranten van de vierde of vijfde generatie zitten daar helemaal niet op te wachten, die willen gewoon aangenomen worden op basis van hun talenten,’ zegt Harry Balgobind, medeorganisator van het Comité 21 maart vanuit FNV-Netwerk Wereldburgers.

Diversiteitsbepalingen
Volgens het comité hebben veel werkgevers de juiste intenties, maar komt een concreet diversiteitsbeleid vaak niet van de grond. Zo bevat 80% van de cao’s diversiteitsbepalingen, blijkt uit onderzoek in opdracht van SZW. ‘Dat is een aanzienlijk deel, maar wij willen sociale partners niet alleen aansporen om duidelijkere afspraken in cao’s te maken, het moet ook vertaling krijgen in de praktijk. Vaak weten bedrijven niet eens dat er zulke bepalingen zijn. Dan blijft het een papieren werkelijkheid. Er moet de komende jaren echt een tandje bij, daarom hopen we ook dat politieke partijen dit thema meenemen in hun campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2017,’ besluit Balgobind.