Eigen belang hindert transities

Nieuwe schotten ontstaan tussen de medische en sociale partijen in het proces van de transitie.

Dat is de conclusie uit een onderzoek van kenniscentrum Vilans naar hoe de transformatie van AWBZ naar Wmo is georganiseerd. Het advies: het is in de korte tijd die rest absoluut noodzakelijk dat iedereen samenwerkt en uitgaat van de vraag van de klant.

De onderzoekers van Vilans constateren dat in de transitie “zowel bij gemeenten als bij zorgaanbieders en zorgverzekeraars het eigen belang de boventoon lijkt te voeren, ook al geven een aantal gemeenten aan dit samen met het veld op te willen lossen”.

De oorzaak van dit kwaad blijken de bezuinigingen te zijn, die gemeenten en zorgaanbieders krijgen opgelegd van de overheid. Het gevolg is dat de transitie wordt gehinderd door gebrek aan samenwerking en aan een integrale aanpak van individuele problemen en vragen van burgers. Terwijl het daar juist allemaal om te doen is, houden zowel gemeenten als zorgaanbieders vol.

Lokale samenwerking
De Rapportage onderzoek lokale samenwerkingsvormen langdurende zorg” door Vilans is gedaan in opdracht van het ministerie van VWS. Vilans zocht in zeven regio’s naar samenwerkings- en organisatievormen in de transformatie van AWBZ naar Wmo. De vragen: hoe wordt de transformatie georganiseerd en hoe is de Wmo optimaal te besturen?

De bevindingen zijn niet positief: “Er is nog weinig ‘nieuw denken’ en ‘nieuw organiseren’. Nergens zitten alle partijen om tafel om vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid de individuele vraagstukken van burgers op te lossen. Er zijn partijen die dit wel willen, maar dit niet kunnen of durven uitvoeren, omdat andere partijen anders over ze heen lopen.”

De onderzoekers constateren dat er juist nieuwe schotten ontstaan tussen medische en sociale partijen in plaats van dat er sprake is van ‘ontschotting’. Men wil wel, maar gemeenten, zorgverzekeraars en zorgaanbieders werken nog voornamelijk vanuit hun eigen belang en/of hun eigen specialisme.

Vloeibaar
“Om de transitie echt te laten slagen is het juist van belang dat bij de transformatie de schotten meer vloeibaar worden’, aldus de onderzoekers. ‘Er moet integraal gekeken worden naar de vraag van de klant.’ De onderzoekers constateren dat gemeenten, zorgverzekeraars en zorgaanbieders snel aan het werk moeten gaan ‘vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid en los van de bezuinigingen en het financieringsstelsel.”