Grotere rol gemeenten bij handhaving prostitutie

De nieuwe Prostitutiewet moet het voortbestaan van misstanden
in de prostitutiebranche tegengaan. Belangrijkste verandering is dat gemeenten een grotere rol krijgen.

Bijvoorbeeld vanwege de vergunningplicht, registratieplicht voor prostituees en de veranderingen in het toezicht. Het doel: meer zicht op en controle over de branche.

Met name de vergunningplicht zorgt ervoor dat gemeenten meer taken krijgen. In het voorstel is namelijk opgenomen dat gemeenten ook partij zijn in het toezicht op de vergunningsvoorschriften. Eveline Koopmans onderzocht als stagiaire bij de gemeente Eindhoven de gevolgen hiervan. “Nu hebben gemeenten controle van papieren vaak uitbesteed aan de politie. Zijn de papieren niet in orde, dan grijpen agenten meteen in. Straks regelt de gemeente de controle, daarvoor wijst de burgemeester toezichthouders aan, waaronder ambtenaren in dienst van de gemeente. Is er iets mis, dan schakelen zij de politie in”, aldus Koopmans in de Handhavingskrant.

Registratie vangt signalen op
Ook de invoering van de registratieplicht zorgt voor een flinke verandering: alle prostituees moeten zich registreren in een landelijk register. Een aantal gemeenten wordt belast met die taak, ook voor gemeenten in hun regio. Vera Huijgens, bij het CCV projectleider prostitutiebeleid: “Prostituees komen dan langs voor een intakegesprek. Ze krijgen dan meteen informatie over seksueel overdraagbare aandoeningen en over hulp wanneer ze uit de branche willen stappen.” Dit gesprek is gelijk het eerste contactmoment, waarin signalen van misstanden opgevangen kunnen worden. Bij vermoeden van dwang kan dan meteen actie volgen.

Ook de invoering van de registratieplicht zorgt voor een flinke verandering: alle prostituees moeten zich registreren in een landelijk register. Een aantal gemeenten wordt belast met die taak, ook voor gemeenten in hun regio. Vera Huijgens, bij het CCV projectleider prostitutiebeleid: “Prostituees komen dan langs voor een intakegesprek. Ze krijgen dan meteen informatie over seksueel overdraagbare aandoeningen en over hulp wanneer ze uit de branche willen stappen.” Dit gesprek is gelijk het eerste contactmoment, waarin signalen van misstanden opgevangen kunnen worden. Bij vermoeden van dwang kan dan meteen actie volgen.

Samenwerking nieuwe norm
De gemeente Eindhoven wordt waarschijnlijk zo’n gemeente die de registratie uit moet voeren. Koopmans: “De gemeente moet dat organiseren, een locatie zoeken en andere deskundigen inschakelen, zoals de GGD.” Dat moet, maar dat is ook nuttig, volgens het onderzoek van Koopmans. “De taken toezicht en handhaving worden dan wel losgekoppeld, de toezichthouders en handhavers hebben elkaar wel nodig. Bijvoorbeeld om kennis en expertise te delen.” Huijgens doet een voorzet van hoe dat er in de praktijk kan uitzien: “ Misschien dat er koppels de straat op gaan: met een ‘toezichthouder’ vanuit de gemeente en een ‘handhaver’ van de politie. Want uiteindelijk hebben zij hetzelfde doel: een betere situatie voor prostituees en minder misstanden in de branche.”

De wet ‘Regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche’ is eind maart 2011 aangenomen in de Tweede Kamer. Het voorstel wordt, na goedkeuring door de Eerste Kamer, naar verwachting halverwege 2012 ingevoerd. De belangrijkste veranderingen:

• alle prostituees moeten zich registreren in een landelijk register;

• de minimumleeftijd om als prostituee te mogen werken gaat omhoog van 18 naar 21 jaar;

• er komt een vergunningplicht voor seksbedrijven;

• gemeenten krijgen een taak in het toezicht op de vergunningsvoorwaarden;

• klanten zijn strafbaar als zij niet hebben achterhaald of een prostituee staat ingeschreven in het landelijk register. Werkt een prostituee bij een seksbedrijf met vergunning, dan mag de klant ervan uitgaan dat deze is ingeschreven.