De nationale ombudsman vindt dat gemeenten vaker moeten handhaven en dat beter moeten uitleggen. Is zijn handhavingswijzer een stap in de goede richting?
Ombudsman Alexander Brenninkmeijer schrijft in de inleiding
van zijn handreiking dat gemeenten hun inwoners niet tegen elke vorm van
overlast kan beschermen. Dus hoe ga je om met klachten over wetsovertreders?
In de eerste plaats is het volgens de ombudsman zeer belangrijk
dat burgers weten wat zij van de lokale overheid kunnen verwachten op dit
gebied. De ombudsman doet twaalf aanbevelingen.
Twaalf stappen:
- Een
gemeente moet actief informeren over het beleid. - Ook
over de afhandeling van een klacht moet duidelijkheid bestaan. - De
motivatie voor een besluit moet begrijpelijk zijn. - Na
een klacht moet een ambtenaar persoonlijk contact opnemen. - De
ambtenaar vraagt wat de inwoner van de gemeente verwacht. - De
medewerker legt uit wat de (on)mogelijkheden zijn - Samen
met de burger wordt gezocht naar een snelle, informele oplossing. - Een
gemeente moet consequent handhaven. - De
klacht moet ter plekke worden onderzocht. - Gemeenten
moeten alle belangen in kaart brengen en die kenbaar maken. - De
klacht wordt behandeld binnen een van te voren bepaalde termijn. - Een
rechterlijke uitspraak is leidend, zonder uitzonderingen.
Helpt dit in de praktijk? Om deze vraag te beantwoorden legde Gemeente.nu het stappenplan voor aan praktijkdeskundigen. Het is een realistische leidraad,
menen de handhavers, die werken in kleine gemeenten. Uit de gesprekken blijkt dat de regels wel helder zijn, maar dat het vooral ook
mensenwerk is.
Zeker als het gaat om sanctioneren, kunnen de emoties hoog
oplopen. Twee dingen zijn belangrijk. Kennis van de wet en de bereidheid om
rustig en duidelijk uit te leggen wanneer die wet wordt overtreden.
Sancties
Verder blijkt uit onze rondgang dat de lijnen met de colleges
erg kort zijn. Een verkeerd geparkeerde aanhangwagen is geen reden voor contact
met het bestuur, maar de zwaardere overtredingen worden altijd gemeld. Juist in
kleine gemeenten zouden er geen obstakels bestaan om het bestuur te informeren.
De stappen om een klacht in behandeling te nemen, zijn
relevant en logisch, volgens de handhavers, maar zij wijken naar eigen zeggen
niet veel af van hun dagelijkse werk in de praktijk. Toch lukt het niet altijd
om een klacht op deze manier in behandeling te nemen. De tijd ontbreekt soms om
heel uitgebreide informatie te geven. Wat de praktijkdeskundigen met elkaar gemeen
hebben is de wil om regels te handhaven, maar ook de twijfel of daar wel
voldoende middelen voor zijn.
Wabo
Dan is er nog de Wabo. Maakt de nieuwe omgevingswet het
dagelijkse werk eenvoudiger of juist lastiger? De kenners moeten het eerst nog
zien, maar het vergunningsvrije bouwen kan voor problemen zorgen. Handig voor
burgers en bedrijven, maar wel een extra uitdaging voor het controleren van
illegale bouwactiviteiten.
De handhavers verwachten dat zij vaker op straat moeten controleren of
de regels worden nageleefd. Als er minder vergunningen worden afgegeven, is
simpelweg meer onderzoek nodig. Wat dat betreft zijn er mogelijk extra
ambtenaren nodig. Dat politiek Den Haag continu praat over het reduceren van de
ambtenarij valt dan ook niet in zeer goede aarde.
| Het antwoord op al uw handhavingsvraagstukken: de Kennisbank Handhaving. Lees meer over de kennisbank>> |
|---|
