Foto: Frank Lee
Voor de wedstrijd NK Tegelwippen 2022 zijn in ruim 135 gemeenten maar liefst 2,8 miljoen tegels gewipt. ‘Het lijkt een klein gebaar om een paar tegels te verwijderen en er groen voor in de plaats te zetten, maar dit helpt echt om onze stad groener, klimaatbestendiger en mooier te maken,’ aldus de Haagse wethouder Liesbeth van Tongeren.
De wedstrijd NK Tegelwippen is een initiatief van verschillende groene organisaties en wordt jaarlijks georganiseerd. In 2021 werden nog een stuk minder tegels gelicht: ruim 1,5 miljoen tegels, in 81 gemeenten. Toen werd Rucphen kampioen tegelwippen.
Groen voor rood
Het doel is het vervangen van stoeptegels, klinkers en onderhoudsarme tuinen door groen. Tegel eruit, groen erin. Zo kun je als gemeente bijdragen aan klimaatadaptatie: het aanpassen van de omgeving aan klimaatverandering. Meer groen vermindert de wateroverlast, doordat water beter kan worden opgenomen in de grond. Ook biedt groen meer koelte als het buiten heet is en is het goed voor de biodiversiteit. Daarnaast is een groene leefomgeving van positieve invloed op de mentale gezondheid van inwoners.
Steeds meer gemeenten doen samen met inwoners mee aan de wedstrijd om de meeste tegels te wippen. De wedstrijd heeft drie klassementen: voor grote gemeenten (boven de 100.000 inwoners), middelgrote gemeenten (tussen de 50.000 en 100.000 inwoners) en kleine gemeenten (onder de 50.000 inwoners).
Het geheim van Breda
In de eerste categorie won de gemeente Breda. Deze stad heeft afgelopen wedstrijdperiode van eind maart tot eind oktober 198.429 tegels gewipt en laat daarmee Dordrecht en Arnhem achter zich. Het aantal gewipte tegels komt neer op gemiddelde van 1076 tegels per 1000 inwoners, het hoogste aantal van de grote steden in Nederland. Wethouder Peter Bakker (Klimaatadaptatie) is blij en trots op het resultaat en zijn inwoners. ‘Iedere tegel die eruit gaat is een volgende stap naar een groene en klimaatadaptieve leefomgeving in heel Nederland.’
Het was de tweede keer dat Breda meedeed aan het kampioenschap. De gemeente heeft bij onderhoudsprojecten van wegen, trottoir en riool en bij herinrichtingsprojecten onnodige tegels vervangen voor groen. Ook hebben inwoners stukken gemeentegrond geadopteerd en vergroend door middel van een wijkdeal. De tegeltaxi van de gemeente is maar liefst 175 keer uitgerukt om tegels op te halen bij bewoners die deze uit hun eigen tuin wipten. Daarnaast is veel gebruik gemaakt van subsidies voor het vervangen van steen door groen.
Volgend jaar doet de gemeente weer mee, aldus de wethouder. ‘Dit is nog maar het begin. Deze prijs is een extra stimulans om samen met de inwoners de komende jaren flink de schouders eronder te zetten en onze stad leefbaar en groen te kunnen maken en houden.’
Grote betrokkenheid in Almelo
In het klassement met middelgrote gemeenten won de gemeente Almelo, dankzij 81.831 tegels die verruild werden voor groen. Dit komt neer op 1120 tegels per 1000 inwoners. Ter vergelijking, het totale oppervlak aan gewipte tegels in Almelo is groter dan de grasmat van de plaatselijke voetbalclub Heracles. Wethouder Monique van Saane van duurzaamheid: ‘Met zoveel tegels kun je het verschil in de stad bijna letterlijk voelen.’
De gemeente voerde zelf het aantal verwijderde tegels in de stad op. Bij veel werkzaamheden en projecten die Almelo nu onderneemt, wordt gekeken naar duurzaamheid en groenere oplossingen. En ook inwoners zoeken groene oplossingen. Zo is bijvoorbeeld de subsidie Doe eens groen al 600 keer aangevraagd. ‘Dat het initiatief om tegels te verwijderen zo breed wordt gedragen, toont weer aan dat vele stapjes samen een hele grote kunnen zijn. Het maakt niet uit of je 10 of 100 tegels uit je tuin haalt, met inspanning van iedereen telt het op tot een hele mooie eindstand. Almelo is nu in november een stuk groener dan in maart.’
In Hollands Kroon gingen veel inwoners aan de slag
Bij de kleine gemeenten ging Hollands Kroon er met de winst van door. Deze gemeente deed dit jaar voor het eerst mee en wipte direct 152.192 tegels. Zij wipten hiermee ook de meeste tegels per 1000 inwoners (3142). ‘Ik vind het heel bijzonder dat een relatief dunbevolkte gemeente als Hollands Kroon zo veel stenen heeft weten te vervangen voor groen,’ aldus wethouder Duurzaamheid Lilian Peters. ‘Er zijn zo veel tegels gewipt. Dit is ontzettend goed voor het klimaat en het laat ook zien waar een kleine gemeente groot in kan zijn’.
De gemeente vergroende een aantal gemeentelijke projecten, maar won vooral omdat veel inwoners zelf aan de slag gingen. Veel mensen staken de handen uit de mouwen: van mini-tuintjes tot vergroende schoolpleinen en van private tuintransformaties tot grote buurtprojecten.
Eretitel naar Den Haag
Ook gemeente Den Haag viel in de prijzen. De gemeente verwijderde in absolute zin de meeste tegels (306.178) en kreeg hiervoor de Gouden Tegel. Den Haag leverde zelf een grote bijdrage door de stad op veel plekken te vergroenen. Ook de Haagse bewoners, organisaties en bedrijven, met hulp van Duurzaam Den Haag, wipten enthousiast mee. Wethouder Liesbeth van Tongeren: ‘Het lijkt een klein gebaar om een paar tegels te verwijderen en er groen voor in de plaats te zetten, maar dit helpt echt om onze stad groener, klimaatbestendiger en mooier te maken.’
De eindstand van alle gemeenten is te bekijken via deze tegelstand.
“Dit is ontzettend goed voor het klimaat…”.
Sorry, ik kan er niets aan doen. Iedere keer weer denk ik ” wat heeft dit met klimaat te maken?”
Tegels wippen heeft met leefbaarheid en tegengaan van wateroverlast te maken, het klimaat zal er echt niet door veranderen.