‘Om de arbeidsmarkt echt inclusief te maken, zijn er nog flinke stappen nodig’. Dit concludeert brancheorganisatie Cedris in hun Sectorinformatie 2022. Zo verdienen mensen met een arbeidsbeperking gemiddeld 445 euro minder dan het minimumloon en verschilt het per gemeente welke ondersteuning mensen krijgen. Er is ook nog geen akkoord over de cao’s voor deze doelgroep.
In de Sectorinformatie 2022 onderzocht Cedris met input van de sociaal ontwikkelbedrijven welke landelijke trends zichtbaar zijn, hoe de doelgroep eruitziet en hoe de sector er financieel voorstaat. Er komen verschillende conclusies uit het onderzoek, die volgens het bedrijf een alarmerend beeld geven voor mensen met een arbeidsbeperking.
Werk loont niet
De doelgroep die bij of via een sociaal ontwikkelbedrijf aan de slag is wil graag werken, maar kan dat niet altijd fulltime doen vanwege de arbeidsbeperking. Gemiddeld werken zij daardoor 28,7 uur per week. Hiermee verdienen ze gemiddeld 445 euro per maand onder het minimumloon.
Cedris maakt zich zorgen over hoe medewerkers rond kunnen komen. In september 2022 vroeg de landelijke vereniging voor een inclusieve arbeidsmarkt hier aandacht voor in het manifest: ‘Verhoog de rijkssubsidie voor sociale werkgelegenheid met 10%’. In 2023 is er de campagne #ikzetklem.
Cao
Werknemers van de sociale werkbedrijven voeren al een tijd actie voor een betere cao. De FNV dringt sinds mei 2022 aan op aanvullende afspraken voor de cao SW en cao Aan de slag, waar zo’n 75.000 werknemers met een beperking onder vallen. Eind augustus was er volgens de FNV opnieuw ‘een zeer teleurstellend cao-overleg’. De VNG en Cedris bereikten geen akkoord met de vakbonden over de cao’s.
Cedris pleit voor ‘voldoende financiële ruimte van het Rijk om fatsoenlijke cao’s te kunnen sluiten voor iedereen die afhankelijk is van extra ondersteuning bij betaald werk’.
Minder mensen aan werk geholpen
Sociaal ontwikkelbedrijven hebben vorig jaar ook minder mensen aan werk geholpen. Ten opzichte van 2021 gaat het om 3400 mensen. ‘De groep die niet zelf aan het werk komt, heeft intensieve begeleiding nodig. De kosten hiervan zijn niet altijd gedekt, waardoor het een financiële reden kan zijn voor gemeenten om deze ondersteuning niet te bieden,’ aldus Cedris.
Eerder dit jaar bleek uit onderzoek van de Arbeidsinspectie dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vaak niet de hulp krijgen die ze nodig hebben. Dit omdat medewerkers van gemeenten en de uitkeringsinstantie UWV ‘te druk zijn’.
Grote verschillen tussen gemeenten
‘Het zou daarnaast niet uit moeten maken in welke gemeente je woont welke ondersteuning je ontvangt. We moeten af van deze postcodeongelijkheid,’ licht Cedris-voorzitter Mohamed El Mokaddem toe. Uit de gegevens van de Sectorinformatie blijkt namelijk dat er grote verschillen zijn bij de ondersteuning voor mensen met een arbeidsbeperking. ‘Het hangt dus van de politieke wil van een gemeente af welke opties mensen krijgen,’ aldus Cedris.
Loonkostensubsidie
Per 100.000 inwoners (met en zonder arbeidsbeperking) is eind 2022 landelijk gezien gemiddeld 181 keer het instrument loonkostensubsidie (LKS) ingezet. Inwoners van de kleinere gemeenten met minder dan 20.000 inwoners kunnen gemiddeld minder vaak op inzet van dit instrument rekenen. Deze gemeenten passen, afgezet tegen 100.000 inwoners, 149 keer LKS toe.
Financiële tekorten nog altijd groot
Tenslotte ziet de toekomst er niet rooskleurig uit, zo schrijft Cedris. Het tekort in de sector is was vorig jaar 102 miljoen. ‘Er is een grote kans dat dit tekort gaat toenemen, omdat er steeds minder mensen zijn die werken vanuit de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). De financiering hiervan was meer kostendekkend dan onder de Participatiewet. Er zijn nog flinke stappen nodig om de arbeidsmarkt echt inclusief te maken.’
Hiervoor is snel actie nodig vanuit de landelijke politiek, aldus El Mokaddem. ‘Als we niet zorgen voor goede voorzieningen om de juiste ondersteuning te bieden, dan zijn niet alleen de mensen met een arbeidsbeperking de dupe, maar doen we ook het land tekort. Overal is behoefte aan extra personeel, deze groep draagt graag een steentje bij.’
Vanaf oktober is er 70 miljoen euro beschikbaar uit het Europees Sociaal Fonds (ESF+). Voor scholing en begeleiding van mensen die moeite hebben met het vinden of behouden van een baan.
Geef een reactie