Kostenbesparend, minder bureaucratie, maatwerk voor cliënten en minder irritatie bij medewerkers. Dat zijn volgens staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten de voordelen van de overheveling van extramurale begeleiding naar gemeenten. Maar er zijn de nodige vragen. Vallen speciale groepen zorgbebehoevenden nu niet buiten de boot?
Momenteel krijgen rond de 180.000 mensen extramurale begeleiding in het kader van de AWBZ. Die begeleiding wil Veldhuijzen van Zanten overhevelen naar de gemeenten, omdat ze volgens haar beter in staat zijn om maatwerk te leveren. Dat is voor Wolbert (PvdA) nog maar de vraag. Hebben gemeenten wel genoeg kennis om specialistische zorg in te kopen? Voortman (GroenLinks) noemt in dit verband slachtoffers van eerwraak, terwijl Joldersma (CDA) aandacht vraagt voor psychiatrische patiënten.
De kans is groot dat zintuiglijk gehandicapten buiten de boot vallen, meent Wiegman (ChristenUnie). Daarom pleit zij voor een apart budget voor deze groep. Volgens Leijten (SP) zijn het voortaan de gemeenten die in plaats van het Rijk “nee” moeten verkopen als mensen om zorg vragen. Dat is voor haar een goede reden om het voorstel af te wijzen. Dijkstra (D66) daarentegen vindt dat de staatssecretaris moet doorpakken en ook AWBZ-taken als verzorging en verpleging moet overhevelen naar gemeenten.
Pgb
Van der Staaij (SGP) benadrukt dat de keuzevrijheid van de cliënt voorop moet staan. Wat vindt de staatssecretaris van een persoonsvolgend budget in plaats van een persoonsgebonden budget? Als een cliënt een AWBZ-indicatie heeft, zijn de gemeenten naar de mening van Venrooy (VVD) en Dille (PVV) verplicht om een pgb aan te bieden. Maar dat heeft volgens Veldhuijzen van Zanten een kostenopdrijvend effect. “Ik moedig de gemeenten aan om verstandig en cliëntgericht om te gaan met het pgb-budget”, aldus de staatssecretaris.
2013
Veldhuijzen van Zanten wil dat de nieuwe wet op 1 januari 2013 van kracht wordt. Uitstel is volgens haar alleen maar nadelig voor de cliënten. Maar Voortman pleit voor invoering per 1 januari 2014: “Dan kunnen de koplopergemeenten laten zien hoe het moet”. Hoe gaat de staatssecretaris de gemeenten helpen die er nog niet klaar voor zijn?, vraagt Wolbert. Wiegman heeft van wethouders vernomen dat er nog te veel onduidelijkheid is over de financiën.
Er zal een tweede debat volgen.
Vanuit mijn ervaringen bij de gemeente (Senior uitvoer WMO), ervaringsdeskundige bij het CIZ als gedetacheerde gedurende 4 jaar en als senior bij MEE maak ik me zorgen!
Het lokaler opereren om maatwerk te leveren is een goede basis. Maar zorg ook voor degene met ‘lichte beperkingen fysiek, psychisch en lichamelijk’. Dit is een te grote groep en behoeft hulp, niet alleen vanuit mantelzorg. Daarnaast zal het mantelzorgprincipe zichzelf onderuit halen omdat de druk te hoog is in alle facetten; onderwijs, huishoudelijke hulp, persoonlijke ondersteuning, dagbesteding, vervoer alles komt op hen aan. De basisgedachte van De Kanteling is prima, maar laat de eerste lijnshulp niet los. We moeten maatschappelijker omgaan met elkaar en verantwoordelijkheid nemen en delen maar de manier waarop het nu wordt opgelegd weegt/ is te zwaar voor lange termijn.
Voorstel: behoud van PGB’s en zorgen voor een verantwoordingssysteem en waarborging van kwaliteit van zorg, met verplicht deel ‘informele zorg’. Hoe dan ook HET KAN ANDERS.
Succes voor de beslissers en de ontvangers (zijn we uiteindelijk allemaal..).
Judith van Duijnhoven