• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Afscheid van het ritueel handen schudden

29 mei 2020 door Pascale Georgopoulou

Lees voor

Rituelen en decorum horen bij democratie. Denk daarbij aan handen schudden voor een vergadering, het dragen van representatieve kleding en spreken via de voorzitter. Ieder raadslid kan er persoonlijk verschillend over denken en anders invulling aan geven, toch is er een algemene behoefte aan houvast en gezamenlijkheid – aan rituelen. Die kunnen gelukkig ook veranderen.

Handen schudden is in gemeenteraden heel gewoon. Al zie je elkaar regelmatig of ken je elkaar door en door, het is goede gewoonte om voor een vergadering elkaar op deze manier te begroeten. Het is niet niets, zo’n deftig en eervol moment van democratische deliberatie en besluitvorming. Daar hoort een passend gebaar bij, een ritueel om verbondenheid en respect uit te stralen.

Teken van respect

In vroeger tijden had het handen schudden een soortgelijk doel. De mozaïeken van koningen die elkaar de hand schudden dateren al uit de negende eeuw voor Christus. De bedoeling was elkaar af te tasten en, zoals ook in onze tijd, aan derden te laten zien dat er een bondgenootschap is.

In de Romeinse tijd was het een teken van respect. Mensen lieten aan elkaar zien dat ze niet gewapend waren en veilig met elkaar konden praten. In de Middeleeuwen gaven ze elkaar een hand om te controleren of de ander niet toch ergens een mes in zijn mouw had verstopt; het zekere voor het onzekere, laten we maar zeggen.

We hebben het vaak over het belang van rituelen en tradities. Of het nu gaat om Zwarte Piet, eindejaarsvuurwerk of, inderdaad, handen schudden. We zijn rituele wezens, homo ritualis. Vanaf onze geboorte tot aan de dood en bij alle belangrijke of terugkerende gebeurtenissen daartussenin, is ons leven een aaneenschakeling van rituelen. Van heel persoonlijk tot gezins- of familieverband, maar ook cultureel of religieus. Er zijn zelfs universele rituelen.

Democratische rituelen

Naast het handen schudden zijn er meer democratische rituelen. We spreken via de voorzitter, tutoyeren elkaar niet, laten elkaar uitspreken en ondanks verbale schermutselingen is er na afloop van de vergadering altijd een afkoelmoment, soms in de vorm van een nazit met een drankje. De maidenspeech van een raadslid is een speciaal moment, hij/zij wordt niet geïnterrumpeerd. Daarna feliciteren.

Representatieve kleding hoort ook bij het democratisch decorum. Net als de bekende wandelgangen (lobby, antichambre et cetera) waar wel eens iets wordt uitgewisseld, onderhandeld en afgesproken. Rituelen zijn telkens in beweging en ontwikkeling. Menig raadslid zal niet in das, maar in T-shirt vergaderen. Al past dat eerder in een voorbereidende vergadering of commissie, dan in de formele raadsvergadering.

Zwaaien of knikken

Na de coronacrisis gaat handen schudden waarschijnlijk helemaal in de ban. Rituelen geven ons houvast en bieden ons handelen in een bepaalde context betekenis. In rituelen weerspiegelen dieperliggende democratische waarden zich, waarvan respect toch wel de belangrijkste is. We kunnen best afscheid nemen van het handen schudden, als daar maar iets anders herkenbaars en zichtbaars voor in de plaats komt.

Misschien gaan we nu zwaaien of knikken of, voor mijn part, knipogen; nieuwe rituelen zijn nodig die hetzelfde betekenen: dat er iets belangrijks gebeurt, dat er besluiten worden genomen in het algemeen belang, door mensen die elkaar respecteren.

Pascale Georgopoulou is oud-griffier en zelfstandig adviseur binnen de publieke zaak, o.a. senior projectleider invoeringsondersteuning Omgevingswet voor gemeenteraden en griffiers.

Tagged With: coronavirus, democratie, raadsleden Filed Under: Blog, Gemeenteraad

Lees 1 reactie
Vorige artikel
Speeltuinen staan op omvallen, steun is hard nodig
Volgende artikel
Onterechte coronaboetes: laat het er niet bij zitten

About Pascale Georgopoulou

Pascale Georgopoulou is oud-raadslid, oud-griffier en zelfstandig adviseur binnen de publieke zaak op het gebied van de Omgevingswet, participatie en de energietransitie.

Reader Interactions

GERELATEERD

Dobbelstenen

Opinie Spelen om het te begrijpen

Wat gebeurt er als je raadsleden geen beleidsnota’s geeft, maar een dobbelsteen? Tijdens een bijzondere spelavond zag ik hoe een bordspel complexe thema’s als de energietransitie ineens begrijpelijk – en zelfs leuk – maakt. Geen dikke rapporten, maar direct inzicht in keuzes, gevolgen en samenwerking. Een luchtige en leerzame avond met een serieuze ondertoon. ‘Wat... lees verder

Decentraal bestuur

Opinie Gebrek aan soortelijk gewicht decentrale bestuurders

Op 4 september 2023 stuurde de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken, Bruins Slot, een brief over de inrichting en verhoudingen in het binnenlands bestuur aan de Tweede Kamer. Dat was zo’n beetje haar laatste handeling als minister van BZK. Met haar vertrek verdween meteen ook alle ambitie ten aanzien van de interbestuurlijke verhoudingen. Het huidige... lees verder

Desinformatie gemeenteraad

Opinie Waarheid onder druk: de gemeenteraad en misinformatie

Eerlijke informatie is het fundament van onze lokale democratische besluitvorming. Maar wat als feiten en meningen onbewust, of vooral bewust door elkaar gaan lopen? In dit blog gaat het om de rol van de raad en hoe mis- en desinformatie kan worden herkend en meegewogen. De gemeenteraad wil zich laten informeren over een belangrijk en... lees verder

Comment (1)

  1. Arie says

    31 mei 2020 at 11:18

    Dit moet niet het nieuwe abnormaal worden. We gaan gewoon weer handen geven.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Programma-adviseur Duin- en Bollenstreek Samenwerking – Gemeente Katwijk

Projectmanager Gebiedsontwikkeling – 36 uur – Gemeente Westland

Senior Stedenbouwkundige – Gemeente Emmen

More vacancies

LAATSTE ARTIKELEN

Negatief advies RvS wetsvoorstel huurbevriezing

2 juni 2025

Afschaffing salderingsregeling nadelig voor huurders met zonnepanelen

2 juni 2025

Woninghuurders stellen kinderwens uit

2 juni 2025

Nieuwe ronde Regeling Huisvesting Aandachtsgroepen vanaf juni

28 mei 2025

speelplekken en staalslakken

Staatssecretaris: gebruik geen staalslakken bij speelplekken

28 mei 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

lefebvre SDU