Ook samenwerken in een team is lastig. Bij de samenstelling ervan moet een doordachte mix van kwaliteiten te worden gemaakt.
– Column –
Jaren geleden werd in een workshop – het onderwerp was ketensamenwerking – de aanwezigen gevraagd de groep op te splitsen, en zich aan te sluiten bij individuele sporters of teamsporters. Een aantal deelnemers, onder wie ikzelf, stapte in de groep individuele sporters. Schoorvoetend, want we waren immers op een congres over samenwerking, waar iedereen wilde laten zien in hart en nieren teamsporter te zijn.
Het voorval is me bijgebleven. Enerzijds omdat ik het eigenlijk prima vond om in mijn groepje uit te komen, anderzijds omdat het mij ook leerde dat teamsport en samenwerking vaak vooral normatief betekenis hebben. Wie kent niet de pingelaar in het team? En zien we niet wekelijks bij Studio Sport problemen door sporters die zich niet aan de afspraken met het team houden, en vooral voor eigen kansen gaan? Terwijl individuele sporters zich enthousiast organiseren in loopgroepen of wielerclubs. De drukstbezochte sportevenementen in Nederland zijn veelal hardloopevenementen.
Samenwerken in een team is in de praktijk vaak lastig. Omwille van betere teamprestaties doet het een groot beroep op de leden van het team een ander te helpen. Om een team te laten slagen, dient bij de samenstelling ervan een doordachte mix van kwaliteiten te worden gemaakt.
Samenwerking
Gaan gemeenten samenwerken, dan komen vergelijkbare vragen naar boven. De ene gemeente is iets meer op zichzelf dan de ander, terwijl de volgende gemeente probeert snel een doel te bereiken. Weer aan andere gemeente getroost zich de moeite om het proces wat langer te laten duren, maar probeert daarbij wel gelijke tred te houden met de buurgemeenten, ook al lopen de kosten daardoor in eerste instantie mogelijk op.
De modernisering van de GBA stelt gemeenten voor een groot aantal vragen, waaronder de vraag óf en hóe samen te werken met andere gemeenten. Vanuit het oogpunt van dienstverlening zijn voor de burger een transparant werkproces, duidelijkheid en herkenbaarheid goede aanknopingspunten voor samenwerking. Voor een complex project, zoals de invoering van de Basisregistratie Personen (BRP), is het voor een gemeente prettig dat ze in een samenwerkingsverband de gezamenlijke expertise en capaciteit op meer dan één discipline kan benutten.
Een niveau dieper, of concreter, ontstaan al snel nieuwe vragen. Wat wil je precies met de samenwerking bereiken? Eenduidige dienstverlening, risicobeheersing door het delen van personeel en ICT-middelen, kostenverlaging door schaalvergroting? Stuk voor stuk prima doelstellingen. Voorwaarde is wel dat iedereen graag wil samenwerken. Samenwerking om het samenwerken zal weinig opleveren. Het is een middel om doelen te bereiken. Rationele argumenten zijn belangrijk. Denk aan een business case, maar ook emotionele aspecten wegen zwaar mee. Je moet samenwerken, om te beginnen, wel ‘leuk’ vinden.
Prachtige initiatieven kunnen in zwaar weer komen als de motivatie te kort blijkt te schieten, of doelstellingen niet duidelijk zijn.
BRP
De komst van de BRP wordt door veel gemeenten in samenwerkingsverbanden opgepakt. Dat start vaak al bij het nadenken over het verwerven van de Burgerzakenmodules. Vaak kunnen bestaande contracten niet worden verlengd, en moet er worden aanbesteed. Als dat het geval is, hoe kun je dat dan gezamenlijk doen? Er zijn nu bijvoorbeeld samenwerkingsverbanden die gezamenlijk een programma van eisen opstellen. Anderen gaan een stap verder en willen, op basis van dat gezamenlijke programma van eisen, komen tot een contract voor de samenwerkende gemeenten. Weer andere samenwerkingsverbanden willen komen tot een gezamenlijke ICT-infrastructuur, bijvoorbeeld een gedeeld applicatieplatform of zelfs gezamenlijke dienstverlening in een frontoffice.
Samenwerken loont! Of het nu op het veld is, op de atletiekbaan, of als gemeentelijk samenwerkingsverband bij de modernisering van de GBA. Wel is het in alle gevallen noodzaak goed na te denken over de doelen die je wilt bereiken, en de samenstelling van het team.
___________________________________________________________________________________________
Over de auteur: Wijnand Heijnen is adviseur Operatie BRP bij Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING).
Geef een reactie