Een structurele subsidieregeling vanuit het Rijk voor de opruimkosten van drugsafval is volgens minister Grapperhaus niet aan de orde. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij regionale en lokale overheden, die zelf met een structurele financieringsoplossing moeten komen. Wel is eenmalig 400.000 euro extra beschikbaar ter compensatie.
Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid informeert de Tweede Kamer in een brief over een oplossing voor de opruimkosten van drugsafval. Een structurele subsidieregeling vanuit het Rijk komt er niet, ook niet voor particuliere terreinen. ‘Gelet op het voorkomen van mogelijke schade voor volksgezondheid en milieu, ligt hier de verantwoordelijkheid bij regionale en lokale overheden,’ schrijft Grapperhaus.
Kosten voor gemeenten
De bewindsman vindt het van belang dat er bij een drugsafvaldumping waar dan ook ‘zo snel mogelijk adequaat wordt opgeruimd’ door de verantwoordelijke instanties. ‘Het is zeer onwenselijk wanneer een onschuldige particuliere grondeigenaar buiten zijn schuld wordt geconfronteerd met gedumpte drugschemicaliën op zijn perceel.’
Wat de kosten betreft wijst hij op de recente uitspraak van de Raad van State dat gemeenten deze niet mogen verhalen op eigenaren van de grond waar het afval is gevonden, als die grondbezitters er niets mee te maken hebben. ‘Deze kosten blijven gelet op de wettelijke verantwoordelijkheden voor rekening van de gemeente,’ aldus Grapperhaus.
Het Rijk stelde voor 2015, 2016 en 2017 in totaal 3 miljoen euro beschikbaar als bijdrage aan de opruimkosten. Hiermee kregen provincies en gemeenten drie jaar de tijd om ‘vanuit hun verantwoordelijkheid voor toezicht en handhaving zelf een duurzame financieringsoplossing te vinden’. Die regeling werd niet volledig benut, er is nog 1,2 miljoen beschikbaar. ‘De meeste provincies’ hebben hiermee volgens hem subsidieregelingen opgezet.
Extra geld
Omdat het aantal dumpingen van drugsafval opnieuw is toegenomen riep de Vereniging van Nederlandse Gemeenten het Rijk vorige week nog op gemeenten financieel te steunen bij het opruimen. De ministeries van Justitie en Veiligheid en van Infrastructuur en Waterstaat stellen eenmalig voor 2019 en 2020 een bedrag van 200.000 extra per jaar beschikbaar, ter compensatie van de directe opruimkosten op particuliere grond. Volgens een onafhankelijk onderzoeksbureau bedragen die kosten jaarlijks 100.000 tot 200.000 euro.
‘Daarmee hebben de provincies en gemeenten nog eens twee jaar extra de tijd om zelf met een structurele financieringsoplossing te komen.’ Grapperhaus stelt voor dat provincies en gemeenten ter ondersteuning hiervan een bestuurlijk verkenner aanstellen om een ‘duurzame financieringsoplossing’ uit te werken. Hij gaat in het voorjaar de betrokken partners om advies en input vragen voor een domeinoverstijgende aanpak van de drugsdumpingen.
Drugsproductie aanpakken
De minister wijst er verder op dat hij vooral zijn best doet om dumpingen te voorkomen door de drugsproductie aan te pakken. ‘Waar geen drugs meer geproduceerd kunnen worden ontstaat immers ook geen drugsafval.’ Hij haalt in zijn brief de verstevigde aanpak van georganiseerde criminaliteit – waarover meer in ons Digitaal Magazine Ondermijning – aan. ‘Daarbij richt de aanpak zich in belangrijke mate op de grootste aanjager van georganiseerde criminaliteit: de illegale drugscriminaliteit, inclusief productie van en handel in synthetische drugs, en de criminele geldstromen die daarmee gepaard gaan.’
