Gemeenten aan de slag voor laaggeletterden

Gemeenten kunnen laaggeletterdheid agenderen en aanpakken. Een belangrijke stap is het rainen van medewerkers in het herkennen en doorverwijzen.

– VISIE –
Gemiddeld tien procent van de inwoners binnen een gemeente heeft moeite met het schrijven van een verjaardagskaart, het lezen van een bijsluiter, het kopen van een treinkaartje of het lezen van een schoolrapport. Veel kinderen en jongeren kampen onnodig met taalachterstanden. Een kwart van alle groep 8 leerlingen verlaat jaarlijks de basisschool met een leesachterstand van 2 jaar.

Laaggeletterden hebben vaak enige scholing gehad, maar kunnen onvoldoende lezen, schrijven en rekenen om volwaardig mee te kunnen komen in de maatschappij, thuis en op het werk. Zij zijn goed in het verbergen van hun probleem en doen dit vaak al jaren achtereen.

Alle inwoners komen wel eens aan de balie van een gemeentehuis. Ook mensen met lees-, schrijf-, reken- of computerproblemen. Dit verbergen zij echter vaak met uitvluchten en trucjes omdat zij zich schamen. Baliemedewerkers hebben daarom een hele belangrijke rol in het vertrouwen winnen van laaggeletterden of digibeten. Zij kunnen de eerste persoon zijn waaraan laaggeletterden hun probleem vertellen

Herkenning laaggeletterdheid
Er zijn verschillende manieren om te herkennen wie laaggeletterd is. Je merkt dat iemand bijvoorbeeld:

– nerveus wordt wanneer hij of zij iets moet opschrijven of moet lezen;

– u vraagt brieven voor te lezen ;

– nooit reageert op uitnodigingen;

– een kruisje zet als handtekening.

Gemeenten kunnen iets aan doen door het te agenderen op beleidsniveau of door medewerkers te trainen in het herkennen en doorverwijzen van laaggeletterden.

Er zijn speciale cursussen voor volwassenen. Er is een speciaal gratis nummer dat zij kunnen bellen voor meer informatie over een cursus lezen en schrijven bij hen in de buurt; 0800 023 44 44

Taal begint lokaal
Met de campagne Taal begint lokaal worden nieuwe gemeenteraadsleden en wethouders opgeroepen laaggeletterdheid te agenderen en aan te pakken. Steeds meer gemeenten doen mee in de strijd tegen laaggeletterdheid. Een aantal gemeenten grijpt de landelijke Week van de Alfabetisering aan, om activiteiten op het gebied van taal te organiseren.

Anderen gemeenten hebben een aanvalsplan ondertekend. Voor een overzicht van de activiteiten die gemeenten ontplooien is de taalkrachtvoorgemeenten.nl ontwikkeld.

Voorbeeld: Gemeente Nijmegen
Ook Nijmegen heeft een aanvalsplan. Burgemeester Thom de Graaf: “Het zijn de overheidsinstanties die dicht bij de burgers staan en mensen snel kunnen aanspreken”, aldus de burgemeester. Samen met scholen, werkgevers, bibliotheken, maatschappelijke instellingen en andere organisaties zorgt Nijmegen dat mensen met lees- en schrijfproblemen worden bereikt.

De gemeentewebsite heeft een voorleesfunctie, gemeentefolders zijn geschreven in gemakkelijke taal en een formulierenbrigade helpt mensen bij het invullen van ingewikkelde papieren. De Graaf: “We richten ons niet op de mensen die het allemaal al snappen, maar juist op degenen die het echt nodig hebben.”

E-Learningmodule
Stichting Lezen & Schrijven heeft samen met het UWV WERKbedrijf de e-learningmodule ‘herkennen en doorverwijzen voor baliemedewerkers’ ontwikkeld in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De e-learningmodule helpt baliemedewerkers met het herkennen van lees- en schrijfproblemen en digibetisme.

In de Week van de Alfabetisering wordt op 9 september a.s. tijdens het VNG Congres ‘de Participatieladder’ in Ede de vernieuwde versie van ‘Taalkracht voor gemeenten’ gelanceerd.