Ondanks dat veel bouwgrond braak ligt, blijven gemeenten uitgaan van gelijkblijvende of stijgende opbrengsten uit grondverkopen. Dat gemeenten het rookkanon aanzetten om verliezen te verdoezelen, is niet zo vreemd.
– OPINIE – Hans Middendorp
Als ze hun grondposities realistisch zouden calculeren, dan zouden er nu al enorme bedragen moeten worden afgeboekt, en dat geld is er niet. Gemeenten tot ver in de toekomst in het rood, wanneer stijgen de lokale lasten?
Volgens cijfers van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten kunnen zo'n 35 gemeenten door het grondbeleid in de problemen komen.
Enschede bijvoorbeeld zit omhoog met het plan Vaneker, waar ongeveer 20 miljoen euro is geïnvesteerd maar nog geen vierkante meter grond is verkocht. Enschede is één van de gemeenten die flink in de financiële problemen is gekomen door het stilvallen van de bouw, sinds de economische crisis in 2008 begon. Apeldoorn kostte het bouwgrondfiasco 130 miljoen euro. Ook gemeenten als Tilburg (78 miljoen), Eindhoven (64 miljoen), Arnhem (14 miljoen), Maastricht (55 miljoen) en Groningen (40 miljoen) boekten forse verliezen.
Verwachte winst wordt groot verlies
Dat het dramatisch gesteld is met de grondverkoop van gemeenten als gevolg van de bouwcrisis als gevolg van de dalende huizenprijzen (enzovoorts) is inmiddels genoegzaam bekend. Dat de gedaalde waarde van bouwgronden in bezit van gemeenten nu ook de gemeentelijke begroting buitensporig gaat belasten, begint nu ook door te dringen.
Nota bene: het gaat om verwachte winst op grondposities, d.w.z. geld dat al IS uitgegeven. Dit was jarenlang staande praktijk in gebiedsontwikkeling met een woningbouwcomponent. De gemeente boekte alle salariskosten en andere kosten af op de toekomstige winst. Winst die nu dus is verdampt.
Lokale lasten moeten stijgen om gaten te vullen
De 'hamvraag' is dus niet Of, maar Wanneer gemeenten de lokale lasten flink laten stijgen (als ze daar al mogelijkheden toe hebben). En als dat punt wordt bereikt, gaan burgers vragen welke maatregelen de gemeente heeft genomen om de pijn te verzachten? Door bijvoorbeeld op onorthodoxe manieren toch een deel van het woningbouwprogramma in de lucht te houden.
Door de verliezen met de markt te delen, waardoor er voorlopig weer even lucht is om na te denken. En door het stimuleren van Klantgericht Bouwen, natuurlijk.
Want niets doen, is geen optie voor gemeenten. Deze molensteen wordt alleen maar zwaarder, het enige wat helpt is gronden van de balans halen tegen zo gunstig mogelijke prijs, en CPO en PO bieden mogelijkheden voor kleinschalige projecten. Geen oplossing voor het totale probleem, wel een sprankje hoop in barre tijden.
Geef een antwoord