De prijs voor een plek op de begraafplaats is gestegen: gemiddeld kost een graf nu 3036 euro. Vorig jaar kwam dat nog op 2949 euro. Dit blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van Monuta. De uitvaartonderneming kaart opnieuw aan ‘dat grafkosten bij gemeenten transparanter en uniformer kunnen’. Bij de herziening van de Wet op de Lijkbezorging worden dit jaar de modelverordening en tarieven voor gemeentelijke begraafplaatsen onder de loep genomen.
Monuta voert jaarlijks het Graf- en crematiekostenonderzoek uit. In de eerste drie maanden van dit jaar bracht het bedrijf de tarieven van bijna 1700 begraafplaatsen en ruim 100 crematoria in kaart. Voor begraafplaatsen gaat het om zowel grafrechten als begraafkosten. Een gemeentelijk graf is gemiddeld het duurst met 3292 euro, tegen 3202 euro vorig jaar. Inclusief particuliere plaatsen zijn de gemiddelde grafkosten 3036 euro.
Duurste en goedkoopste begraafplaats
Particuliere begraafplaatsen zijn dus vaak goedkoper dan gemeentelijke begraafplaatsen, komt uit het onderzoek naar voren. De duurste gemeentelijke begraafplaats ligt, net als vorig jaar en in 2019, in Esserveld in Groningen. De kosten voor een graf met een looptijd van dertig jaar stegen hier met ruim 4 procent naar 8.422 euro (8.072 euro in 2020). Op de tweede en derde plek eindigen Leiderdorp (6.939 euro, hier zijn alleen drielaagse graven beschikbaar) en Huizen (6.843 euro).
Aanvoerder van de top 10 van goedkoopste gemeenten is het Overijsselse Losser. Een graf met een looptijd van twintig jaar kost hier 765 euro, in 2020 was dit 748 euro. Daarna volgen de gemeenten Hulst (821 euro) en Vlieland (1100 euro).
Verschillen in prijsstijgingen
Gemeenten bepalen zelf de prijs voor een graf op een gemeentelijke begraafplaats. Net als de duur van de grafrechten, begraafkosten, kosten voor het grafonderhoud en de jaarlijkse indexering van de prijzen. De kosten voor grafrechten van gemeentelijke begraafplaatsen stijgen elk jaar om kostendekkend te kunnen blijven. ‘Uit een steekproef waarbij dit jaar met vorig jaar werd vergeleken, komen flinke prijsstijgingen naar voren bij in ieder geval tien gemeenten,’ aldus Monuta.
‘Het tarief van een graf op een gemeentelijke begraafplaats in Westland is bijvoorbeeld in 2021 gestegen met 1271 euro, dat is 26 procent (van 4973 euro naar 6.244 euro). In Ede zijn de tarieven op de gemeentelijke begraafplaatsen zelfs met 39 procent gestegen.’ Deze twee gemeenten geven volgens de uitvaartorganisatie geen reden voor de prijsstijging.
Een aantal andere gemeenten gaf wel een verklaring. Altena noemde bijvoorbeeld de herindeling met de gemeente Aalburg, Werkendam en Woudrichem als reden. De prijsstijging ontstond hier na het besluit om een gemiddeld tarief van de gemeentelijke begraafplaatsen te hanteren. De gemeente Sliedrecht liet weten al jaren niet te hebben geïndexeerd en daarom sinds vijf jaar de tarieven elk jaar ietwat te verhogen. Ook heeft de gemeente plannen voor het vernieuwen van de begraafplaats. Het tarief wordt verder verhoogd om de kosten te dekken.
‘Uniformiteit nodig’
Verschillen in prijsstijging kunnen het gevolg zijn van lokale omstandigheden, maar ook van het wel of niet volledig verhalen van de kosten, zo legde de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vorig jaar uit. Gemeenten mogen bij het heffen van de grafrechten géén winst maken. Sommige gemeenten zouden slechts een deel van de kosten verhalen. Deze laatste groep heeft daarom lagere grafrechten.
Monuta stelt dat er sprake is van ‘een wirwar door lokale invulling van grafrechten en prijsindexering’ en pleit voor uniformiteit, bijvoorbeeld als het gaat om de looptijd en verlenging. Gemeenten zouden er volgens de organisatie goed aan doen ’transparanter en bewuster hun tarieven te communiceren en op te bouwen’. Een inwoner zou nu geen goede prijsvergelijking kunnen maken tussen de verschillende begraafplaatsen.
Modelverordeningen aangepast
Monuta kaartte dit al meermalen aan. De VNG liet eerder ook al weten dat de kosten ook weer niet zó ondoorzichtig zijn. Er zijn bijvoorbeeld verschillende modelverordeningen beschikbaar. Monuta stelt dat daar dit jaar nog werk van wordt gemaakt. Bij de herziening van de Wet op de Lijkbezorging worden ook de modelverordening en tarieventabel voor gemeentelijke begraafplaatsen door beide partijen onder de loep genomen.
De VNG laat in een reactie weten dat ‘waar nodig de modelverordeningen worden aangepast zodra de wet wordt herzien. In dit geval zijn dat zowel de verordening lijkbezorging als de verordening lijkbezorgingsrechten. De VNG heeft met Monuta en de andere belanghebbenden afgesproken daarbij gezamenlijk naar de modellen en handreikingen te kijken.’
Geef een reactie