Het aantal zzp’ers is de afgelopen jaren flink gestegen. Als deze ondernemers in de financiële problemen komen, kunnen ze net zoals ieder ander terecht bij de gemeente. Maar de hulp is daarop nog niet goed genoeg ingericht, schrijft Bas Schuurmans van het Nibud.
Helaas komt de keuze voor het ondernemerschap lang niet altijd vrijwillig tot stand. En het gaat dus om een flinke groep inmiddels: in 2017 hadden bijna 1,5 miljoen mensen inkomsten als zzp’er. Meer dan 90 procent van hen heeft er geen andere baan naast en is daarmee afhankelijk van het succes van het bedrijf.
Financieel onzekere tijd
Zeker voor startende ondernemers is het een financieel onzekere tijd. Maar ook ondernemers die een succesvol bedrijf hebben, kunnen het opeens lastig krijgen. Vooral wanneer er geen sprake is van een positieve keuze, is de kans groot dat men zich onvoldoende realiseert welke financiële risico’s aan het ondernemerschap verbonden zijn.
Ook jeugdige ondernemers die bijvoorbeeld een flitsende start maken met een webshop, kunnen snel in de problemen komen. Je zal maar vergeten dat er omzetbelasting (BTW) moet worden afgedragen. Dan kan de afrekening met de Belastingdienst een hard gelag blijken.
Klant weigert te betalen
Maar een goed lopend en op het oog stabiel bedrijf kan soms ook snel uit balans raken. Als een grote klant weigert te betalen, door een bedrijfsongeval, als de ondernemer aansprakelijk wordt gesteld voor schade, bij arbeidsongeschiktheid, bij scheiding van de levenspartner, of als gevolg van grote uitgaven in de privésfeer.
Zelfs in het zicht van de haven gaat het nog weleens mis. Zo kan de ondernemer voor een onaangename verrassing komen te staan als er onvoldoende pensioen is opgebouwd, de onderneming of het bedrijfspand niet verkocht kan worden, en er schulden resteren.
Schuldhulp gemeenten
In de praktijk zien we dat óók gemeenten het hier maar moeilijk mee hebben. Want hun schuldhulpverlening is nog niet echt ingericht op deze groep. Gemeenten zijn zich van de kwetsbaarheid van zzp’ers overigens heel goed bewust en zijn vaak bereid hulp te bieden.
Maar de uitdagingen voor de lokale overheid liggen op twee terreinen.
- Zzp’ers hechten aan hun zelfstandigheid en zijn daarom niet snel geneigd hulp te zoeken. Ze zijn voor gemeenten dan ook niet gemakkelijk te bereiken.
- Ondersteuning van zzp’ers vergt gespecialiseerde kennis en ervaring in de diverse aspecten van het ondernemerschap. Persoonlijke begeleiding kost daardoor veel tijd.
Online geldplan zzp’ers
Het Nibud is door de vier grote steden gevraagd aan de hand hiervan een online geldplan te ontwikkelen, dat binnenkort wordt gepresenteerd. Het plan probeert in te spelen op bovenstaande punten. Het moet zzp’ers bewustmaken van de eigen financiële situatie, activeren tot nadenken en actiemogelijkheden bieden om problemen aan te pakken en succes te verzekeren.
Informatie die specifiek voor ondernemers van groot belang is, betreft onder meer het ordenen van de administratie, de vraag of men nu én in nabije toekomst rond kan komen, en de wijze waarop de ondernemersrisico’s op langere termijn zijn afgedekt. Het plan is drempelloos – want via internet en anoniem – beschikbaar.
Ter overname
We denken dat zzp’ers hierdoor de gelegenheid krijgen om zelfstandig aan de slag te gaan. Ook voor andere gemeenten is dit een kans om tegen zeer geringe inspanning de hulp aan zzp’ers in financiële nood te verbeteren. Het geldplan kan straks overal worden aangeboden via de gemeentelijke site. Hopelijk maken ambtenaren en bestuurders daarvan massaal gebruik.
