• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
Lees voor
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Gemeenten luisteren niet

28 augustus 2015 door Redactie Gemeente.nu

Is het einde van de huidige vorm van democratie in zicht? In een tijd dat nog maar een fractie van de bevolking lid is van een politieke partij, opkomstpercentages bij verkiezingen regelmatig onder de 50% duiken en het vertrouwen in politici tot ver onder het toelaatbare is weggezakt, lijkt dit een gerechtvaardigde vraag.

-COLUMN-

De kloof tussen politiek en samenleving lijkt enorm. Een fors gedeelte van de bevolking maakt geen gebruik van het kiesrecht. Degenen die dat wel doen veranderen steeds vaker van keuze. De zwevende kiezer die op het laatste moment een keuze maakt valt steeds vaker ten prooi aan de politieke marketinggoeroe’s.

Ons democratische systeem, gebaseerd op vertrouwen in onze volksvertegenwoordiging, wankelt juist door het steeds verder wegzakken van dat vertrouwen. Een onderwerp dat besproken wordt door journalisten, trendwatchers, ondernemers, burgers en nog vele anderen. De enigen die zich hier niet echt druk om te lijken maken zijn de politici zelf. In een interview, opgenomen in het boek “Waarom gemeenten niet naar burgers luisteren” duidt Jacques Wallage als voorzitter van de Raad voor het Openbaar Bestuur de situatie kernachtig: “Het systeem is doodziek, maar de hoofdrolspelers voelen zich kiplekker”

Terwijl de samenleving in hoog tempo verandert, lijkt het politieke systeem nog maar mondjesmaat mee te bewegen. Terwijl de tijdsgeest bijna schreeuwt om samenwerking en co-creatie, lijken de muren van de gemeentehuizen nog altijd vestigingswallen die de boze wereld buiten moet houden. Individuen die dat willen doorbreken krijgen snel kritiek over zich heen. Zoals Jan Pieter Lokker, in zijn tijd als waarnemend burgemeester van Noordwijk. Toen hij een voorstel deed om een platform voor burgers in te richten dat de raad moest gaan adviseren, kreeg hij de volle lading over zich heen. Argumenten als ‘extra bestuurslaag’, ‘zagen aan de poten van de democratie’ et cetera waren niet van de lucht.

Of Jeroen Hatenboer, wethouder in Enschede, die net na zijn aanstelling besloot om een hoofdpijndossier aan te pakken. Hij belde de desbetreffende ondernemer met de vraag of hij een keer op zaterdag op de koffie mocht komen om over de kwestie te praten. Intern leverde dat onrust en weerstand op. Blijkbaar is de angst voor verandering groter dan de realiteitszin dat het zo niet langer kan. Zorgwekkend.

Alvin Toffler, een Amerikaanse psycholoog, heeft de snelheid waarmee een partij met verandering omgaat vertaald in een metafoor van autosnelheden. Zo geeft hij aan dat bedrijfsleven dat met maar liefst 160 km/u doet. Op de voet gevolgd door gezinnen, die met 140 km/u over de snelweg van de verandering razen. Politici doen dat aanzienlijk langzamer, namelijk met 40 km/u. Op een snelweg een levensbedreigende snelheid, maar ze komen in ieder geval nog vooruit. Ronduit bedenkelijk is de snelheid van het politieke systeem: slechts 5 km/u!  Een wandelaar op de snelweg…..

In deze metafoor doorgeredeneerd, moet je als ondernemer dus vol in de remmen om bij zo’n wandelend politiek systeem iets gedaan te krijgen. Natuurlijk levert dat ergernis en frustratie op. De roep om het hele systeem te veranderen, om de snelheid naar een acceptabel niveau te verhogen, wordt steeds luider. Overal in het land ontstaan burgerinitiatieven, platforms, jury’s, G1000-trajecten et cetera. Maar nog altijd lijkt het politieke systeem gevangen in een onmachtige houding. Het lijkt wel op dat prachtige gebouw in een wijk, dat steeds meer omgeven wordt door nieuwbouw. Aanvankelijk lijkt die nieuwbouw niet bij dat oude gebouw te passen, maar op een gegeven moment is het andersom.

Allerlei onderzoeken hebben aangetoond dat een participerende houding van gemeenten op allerlei gebieden winst oplevert. Besparingen van tientallen procenten, duidelijke verhoging van arbeidsvreugde van ambtenaren en een sterke verbetering van het imago. De cruciale vraag is dus: waarom gebeurt het dan nog zo weinig?

Professor Monique Leyenaar, lid van de Nationale Kiesraad en de Raad voor Openbaar Bestuur, is daar klip en klaar over: “zonder externe schok zal het systeem niet veranderen”

Zo veranderde New York (even) na 9/11 in een stad vol empathische en zorgzame burgers. En Roombeek na de vuurwerkramp in een wijk waar hechte gemeenschapszin ontstond.

Onze visie is dat het ook kan zonder heftige ontwikkelingen. Als je een mammoettanker van koers wil laten wijzigen, moet je met kleine bewegingen werken en veel geduld hebben. Maar een extra hulpmiddel, een boegschroef, kan dat proces wel aanzienlijk versnellen. Dan verander je niet alleen de koers door de stand van het roer te wijzigen, maar ook door de boeg de juiste richting in te drukken.

Als gemeenten hun wijze van besturen daadwerkelijk willen aanpassen aan de eisen van de huidige tijd, valt het aan te bevelen dat er niet alleen een andere richting wordt gekozen, maar ook dat er extra hulpmiddelen worden ingezet die dit proces positief beïnvloeden.

Rob Janssen en Paulus Blom zijn de auteurs van het boek  “Waarom gemeenten niet naar burgers luisteren“. Het boek is gisteren gepresenteerd aan minister Ronald Plasterk. Bestellen kan via deze link naar de webshop

Tagged With: Enschede, Kiesraad, Noordwijk, verkiezingen Filed Under: Bestuur, Blog

Lees 6 reacties
Vorige artikel
'Langparkeer' experiment Amsterdam zeer gewild
Volgende artikel
VNG en CAK starten onderzoek eigen bijdrage gemeenten

Reader Interactions

GERELATEERD

verkiezingen

Nieuw actieplan voor toegankelijk stemmen

In Nederland wonen ongeveer 2 miljoen mensen met een beperking, voor wie zelfstandig stemmen niet vanzelfsprekend is. Het kabinet wil dat de verkiezingen toegankelijker worden en dat mensen met een beperking of lage basisvaardigheden zo zelfstandig mogelijk kunnen stemmen.

‘Experiment nieuw stembiljet op grotere schaal nodig’

Het experiment met het nieuwe, kleinere stembiljet moet bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 groter opgeschaald worden dan nu het plan is. Hiervoor pleiten de VNG en de NVVB in een brief aan minister Uitermark van Binnenlandse Zaken. De koepelorganisaties sturen de brief omdat het debat over de verkiezingen in de Tweede Kamer is uitgesteld. Flink... lees verder

Stembiljet nieuw

Toch geen landelijke uitrol nieuw stembiljet in 2026

Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2026 zal landelijk nog geen nieuw stembiljet worden gebruikt. Minister Uitermark van Binnenlandse Zaken wil eerst een groter experiment met het kleinere stembiljet, dat bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in 5 gemeenten is getest. Uitermarks voorganger, minister De Jonge, ging er nog van uit dat bij een geslaagde test... lees verder

Comments (6)

  1. D.R. van van Ee says

    8 september 2015 at 16:16

    Het begon ermee dat overheden vaak een jargon hebben waar de burgers geen raad mee weten. Ik begrijp ook wel dat laag-geletterden daar met name moeite mee hebben.
    Mijn wedervraag is dan naar wie luisteren de gemeenten niet? Naar de burgers kan dan een antwoord zijn. Maar "de burger"bestaat niet, omdat iedere burger op de plek waar hji leeft en woont een recht heeft op leefomgeving. De grenzen van het recht van de een liggen bij de ander – zei de filosoof Kant eens. De taak van de overheid is steeds een juiste belangenafweging te zien voor doelstellingen op korte en lange termijn en op lokaal, regionaal, landelijk en internationaal niveau. Dat is de continue spanning en van bjurgers mag begrip verwacht worden dat dat niet altijd soepel gaat. De overheden worden inmmers uit belastinngelden betaald om alle genoemde doelstellingen zo goed als mogelijk na te jagen. Misschien is het een idee om hierin interactieve cursussen te organiseren voor particperende burgers. Voor hen komt dan nog beter in beled wat reele verwachtingen over partcipatie kunnen zijn.

    Beantwoorden
  2. H.H Hendrikson says

    3 september 2015 at 17:29

    Interactie met burgers en bedrijven leidt vaak tot meer begrip en daarmee ook tot betere en snellere resultaten.
    Bovenstaand voorbeeld van WMO-consulenten toont dit m.i.duidelijk aan!
    http://www.gemeentesteedsbeter.nl

    Beantwoorden
  3. S.J.G. van der Linden says

    1 september 2015 at 00:30

    Waarom gemeenten niet luisteren is niet zo moeilijk. Gemeenten zijn voor hun voortbestaan en continuiteit niet afhankelijk van de burgers. Zolang er wetten zijn die het bestaan van gemeenten realiseren, zijn de burgers niet van belang. Maar je ziet wel dat individuele ambtenaren (b.v. wmo-consulenten) wel naar de burgers luisteren. Tot ze tegen een wet aanlopen die klantgedreven handelen onmogelijk maakt. Processen lijken dan belangrijker dat de resultaten die beoogd worden.   

    Beantwoorden
  4. GLM Bots says

    29 augustus 2015 at 09:58

    gemeenten luisteren niet, politici luisteren niet (niet eens naar hun eigen besturen of ledenraden), de regering luistert niet, en als de lokale politici eens een goed besluit nemen voeren de ambtenaren het niet uit want het is niet naar hun zin….. en als een politicus het niet eens is met een democratisch besluit, stapt hij toch gewoon naar de Hoge Raad….

    Allemaal individuetjes die geen van allen echt de belangen van de bevolking op het netvlies hebben.  Tsja….

    Beantwoorden
  5. w bertels says

    28 augustus 2015 at 17:27

    Ik word zo moe van dit soort betweterig geklaag. Journalisten, wetenschappers en adviseurs zouden eens een paar dagen mee moeten lopen met wmo-consulenten van gemeenten. Dan ervaren ze hoe intensief ‘gemeenten’ naar burgers luisteren. De eerlijkheid gebiedt wel daaraan toe te voegen dat allerlei systeemeisen hun handelingsvrijheid niet altijd bevorderen.

    Beantwoorden
  6. PV Vreeke says

    28 augustus 2015 at 15:53

    <em>’Natuurlijk levert dat ergernis en frustratie op’ en ‘zonder externe schok zal het systeem niet veranderen’.</em> Moeten we daar dan speciaal op wachten? Voorkomen is toch altijd nog beter dan genezen. Er zijn al teveel voorbeelden bekend. Hoeveel moete er nog volgen?

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Senior Projectleider Civiel – Gemeente Capelle aan den IJssel

Beleidsadviseur landelijk gebied – Gemeente Elburg

Informatiemanager Sociaal Domein    – Gemeente Amstelveen

Senior beleidsadviseur onderwijs – Gemeente Eindhoven

Toezichthouder (fysieke leefomgeving, bouw- en woningtoezicht) Gemeente Hoeksche Waard

Meer vacatures

Gerelateerde vacatures

Medewerker gegevensbeheer WOZ/belastingen – Gemeente Noordwijk

Senior communicatieadviseur – Gemeente Noordwijk

LAATSTE ARTIKELEN

Minder aandacht voor duurzaamheid bij overheidsinkoop in 2024

17 juni 2025

Cyberbeveiligingswet en Wet weerbaarheid kritieke entiteiten treden later in werking

16 juni 2025

Voortgangsbrief Jeugd: Hervorming en versterking jeugdzorgstelsel

16 juni 2025

Woningbouwimpuls_De Jonge pareert kritiek

Doorbraakaanpak moet woningbouw versnellen op 24 kansrijke locaties

16 juni 2025

Opinie Echt luisteren

16 juni 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

lefebvre SDU