Foto: #ElkeStemTelt
Ongeveer een op de vijf stemmen wordt bij de komende gemeenteraadsverkiezingen waarschijnlijk al op maandag 14 of dinsdag 15 maart uitgebracht. Het kleinste stembureau van het land is weer in Marle te vinden. En, bij deze stembusgang is er relatief méér animo om raadslid te worden dan bij de vorige verkiezingen.
I&O Research onderzocht het verwachte gebruik van vervroegd stemmen in opdracht het ministerie van Binnenlandse Zaken onder 985 kiezers. Ongeveer een op de twaalf (8 procent) zegt zeker op maandag of dinsdag te stemmen, nog eens een op de vijf (21 procent) doet dat ‘waarschijnlijk’. 17 procent van de ondervraagden weet nog niet of ze vervroegd gaan stemmen.
De belangrijkste redenen die worden genoemd om vroeg te stemmen bij de aankomende gemeenteraadsverkiezingen zijn ‘het coronavirus’ (46 procent) en ‘gemak’ (35 procent). Vooral 65-plussers maken gebruik van de optie om op maandag of dinsdag te stemmen. Jongeren tussen de 18 en 34 jaar die vervroegd gaan stemmen, doen dat vooral vanwege tijdgebrek op woensdag.
Verder zouden lageropgeleiden in meer gevallen vroeg stemmen dan hogeropgeleiden. Van de kiezers die vervroegd willen stemmen, zou 1 procent niet gaan stemmen indien deze mogelijkheid niet geboden zou worden. De opkomstverwachtingen komen overeen met de werkelijke opkomst op de maandag en dinsdag tijdens de herindelingsverkiezingen afgelopen november, komt uit het onderzoek naar voren. Die opkomst was met slechts 32,4 procent over het geheel niet geweldig overigens.
Kleinste stembureau
Het kleinste stembureau van Nederland is tijdens de verkiezingen weer te vinden in het Overijsselse Marle. Voorzitter van het stembureau Wim Westhoff wijkt vanwege de coronamaatregelen net als vorig jaar weer uit naar zijn schuur, in plaats van zijn eigen woonkamer. Alleen op woensdag 16 maart kan er gestemd worden en niet op de twee dagen daarvoor.
Ook al zijn de coronamaatregelen versoepeld, het is bijvoorbeeld nog wel wenselijk dat kiezers en leden van het stembureau voldoende afstand kunnen houden. En dat kan in de schuur van Westhoff. De stemmers kunnen er bovendien gebruik maken van een aparte in- en uitgang. ‘Er zit vier man en ik heb een looproute nodig, dus de gemeente had gevraagd het weer in de schuur te organiseren,’ aldus Westhoff.
De titel ‘kleinste stembureau’ slaat ook op het kleine aantal kiesgerechtigden dat geregistreerd staat: minder dan vijftig. Al sinds 1948 biedt het woonhuis aan de Marledijk onderdak aan een stembureau voor de buurtschap Marle, die bij de gemeente Olst-Wijhe hoort. Doorgaans haalt het stembureau een zeer hoge opkomst.
Meer animo
Bij de komende raadsverkiezingen zijn minder zetels te verdelen dan bij de vorige stembusgang in 2018. Door gemeentelijke herindelingen slinkt het bestand. Kandidaat-raadsleden hebben ook verhoudingsgewijs nu minder zetels te verdelen dan in 2018. Per zetel stellen gemiddeld 6,7 Nederlanders zich kandidaat, tegen 6,5 in 2018. Dat blijkt uit een analyse van cijfers van de Kiesraad.
Op 16 maart wedijveren 54.994 kandidaten om 8235 raadszetels. Elke zetel die de komende verkiezingen wordt bezet, heeft minstens drie gegadigden. In de Gelderse gemeente West Maas en Waal is de strijd om de zetels het hevigst. Per plek in de raad staan hier 14,8 kandidaten klaar. Ook in Druten, Maastricht, Den Bosch, Amsterdam en Laarbeek is veel concurrentie. In elk van deze gemeenten zijn er meer dan 12 kandidaat-raadsleden per zetel.
Het aantal zetels in de gemeenteraad is afhankelijk van de hoeveelheid inwoners. Acht gemeenten hebben het hoogst mogelijke aantal plekken te verdelen in de raad, namelijk 45. Amsterdam is de gemeente in dit rijtje waar relatief de meeste mensen volksvertegenwoordiger willen worden, met 12,4 kandidaten per stoel. Daarna volgen Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Almere is de grote gemeente waar de interesse voor een carrière als raadslid het laagst is, met 5,8 gegadigden per zetel.
Op Schiermonnikoog hebben 24 mensen interesse in een van de 9 zetels in de raad, wat neerkomt op 2,7 kandidaten per stoel. Daarmee is de animo hier relatief het laagst van het land. Ook in Westervoort, Zoeterwoude, Haaksbergen, Vlieland en Eijsden-Margraten zijn weinig mensen bereid de lokale politiek in te gaan.
Geef een antwoord