Bezuinigen? Gemeenten moeten de mogelijkheid krijgen om mensen die langdurige zorg aanvragen te verplichten om steun bij hun familie en vrienden te zoeken.
Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) kunnen gemeenten de bezuinigingen op de AWBZ alleen dan halen.
Dat schrijft de VNG in een reactie op de brief over de hervorming van langdurige zorg van staatssecretaris Martin van Rijn van VWS. Ook Van Rijn vindt dat burgers op hun sociale netwerk moeten terugvallen, maar hij wil dit niet verplicht stellen. Volgens de VNG is dit te vrijblijvend: “Er is een zekere doorzettingsmacht nodig om de omslag naar eigen inzet te maken.“
Keuzes maken
De vereniging wil dat gemeenten in het wetsvoorstel de mogelijkheid krijgen om de keuzes te maken die nodig zijn. “Gemeenten willen de bezuinigingen daar terecht laten komen waar die het best gedragen kunnen worden, zodat de meest kwetsbaren ondersteund kunnen blijven worden”, aldus de VNG.
Als voorbeeld van een bevoegdheid die de gemeenten willen krijgen, staat de inkomenstoets genoemd in de position paper van de VNG. “Onder het motto dat gemeenten geen inkomenspolitiek mogen voeren, krijgen gemeenten geen ruimere mogelijkheden om rekening te houden met financiële draagkracht. Gemeenten moeten welgestelde bewoners van hypotheekvrije huizen woningaanpassingen ter waarde van soms tienduizenden euro’s blijven geven. Een inkomenstoets voor vervoersvoorzieningen blijft verboden (hoewel het tot 2007 zeer gebruikelijk was). De staatssecretaris staat alleen toe dat eigen bijdragen worden geheven.”
Steun
De bezuinigingen op zorg en ondersteuning zullen volgens de VNG niet geruisloos kunnen worden doorgevoerd. Het Rijk moet dit duidelijk communiceren, vinden de gemeenten. “Ook die steun hebben gemeenten nodig.” Aanstaande donderdag is er een hoorzitting over de langdurige zorg in de Tweede Kamer waarin de positie van de gemeenten besproken zal worden.
Opmerking: het verplichten van aanvragers om steun bij familie en vrienden te zoeken is 1 kant van de medaille. Hoe kan je familie en vrienden verplichten om ook die steun te geven? Naast veel goede voorbeelden van bijvoorbeeld mantelzorgers zijn er ook tal van voorbeelden waarbij mensen zo individueel zijn ingesteld dat hulp aan anderen alleen dan wordt gegeven als dat past bij het eigenbelang. Het vraagstuk rondom het activeren van de eigen sociale omgeving heeft misschien wel ondersteuning, investeringen, en zelfs regie, nodig vanuit de overheid.