• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • Centric
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
    • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Correctie nodig in ruimte voor commerciële overheid

31 mei 2018 door Willem A. Janssen

Hoe je het ook wendt of keert: overheden zijn commerciële instellingen geworden. Het ‘publieke’ blijft overheersen, maar het ‘private’ krijgt een steeds prominentere rol bij de uitvoering van overheidstaken. Zo wordt een gemeentelijke taak als het ophalen van huishoudelijk afval veelal uitgebreid naar het – financieel interessantere – bedrijfsafval.

Nog meer in het nieuws zijn de diensten van gemeentelijke jachthavens en campings, die vaak onder de kostprijs worden aangeboden aan burgers. Maar ook de uitvoering van fotografie-, bedrijshulpverlening- en drukwerkdiensten blijft de gemoederen bezighouden, mede door klachten vanuit de markt over oneerlijke concurrentie. Het strikte onderscheid tussen ‘overheid’ en ‘markt’ is duidelijk niet meer van deze tijd.

Beteugelen met regels

Een commercieel actieve overheid onderstreept het belang van regels die op deze hybride overheidsvorm inspelen en – waar nodig – de overheid ook beteugelen. Het aanbestedingsrecht en het mededingingsrecht zijn bij uitstek geschikt om deze rol te vervullen. Zij laten echter een tegenovergestelde beweging zien. Er wordt juist meer ruimte gecreëerd voor commerciële activiteiten, zonder echte waarborgen ter voorkoming van oneerlijke concurrentie.

Méér ruimte gecreëerd

Zo geldt binnen het aanbestedingsrecht al sinds jaar en dag het uitgangspunt dat overheden zelf met hun eigen middelen diensten mogen aanbieden op de markt. De regels beperken deze mogelijkheid niet. Sterker, voor samenwerkingsverbanden tussen overheden is juist méér ruimte gecreëerd voor een commerciële beleidslijn.

Decentrale lobby

Tijdens de hervorming van de aanbestedingsrichtlijnen in 2014 – inmiddels geïmplementeerd in de Aanbestedingswet 2016 – was de lobby van decentrale overheden goed vertegenwoordigd. Als reactie daarop heeft de Europese wetgever deze ruimte zelfs verdubbeld. Een samenwerkingsverband mag momenteel 20 procent van zijn omzet behalen op de markt. De deur naar oneerlijke concurrentie is dus wijder open gezet, terwijl een kleiner percentage dat juist zou voorkomen.

Wet buitenspel

Dat de daaropvolgende concurrentie niet altijd oneerlijk is moge duidelijk zijn. De mededingingsrechtelijke gedragsregels van de Wet Markt en Overheid proberen het speelveld tussen ondernemers en overheid gelijk te trekken. Overheden worden bijvoorbeeld verplicht om de integrale kostprijs door te berekenen. Echter, zoals uit de evaluatie van deze wet blijkt, zorgt een grootschalige toepassing van de ‘algemeen belang uitzondering’ ervoor dat deze wet in 90 procent van de gevallen buitenspel wordt gezet.

Instandhouding uitzondering

De aanstaande hervorming van de wet biedt weinig hoop voor verbetering van deze praktijk. Uit de internetconsultatie volgt de opmerkelijke conclusie dat de minister momenteel lijkt te kiezen voor instandhouding van de bestaande uitzondering. De ophanden zijnde ‘aanscherping’ van de regels legt de bal wederom bij overheden zelf.

Kans gemist

Kiezen voor de toepassing van deze uitzondering moet in de toekomst waarschijnlijk wel beter gemotiveerd gaan worden, maar de mogelijkheid om het algemene belang breed uit te leggen blijft ogenschijnlijk bestaan. Hierdoor wordt een kans gemist om oneerlijke concurrentie echt aan banden te leggen. De uitdijende ruimte binnen het aanbestedingsrecht wordt duidelijk niet gecorrigeerd door het mededingingsrecht.

Ook de lasten

Ruimte creëren voor commerciële overheden is an sich natuurlijk geen probleem. Echter, de toepasselijke concurrentieregels moeten wel zorgdragen voor een relatie tussen overheid en markt waarin daadwerkelijk geconcurreerd kan worden. Hieruit volgt logischerwijs dat, als de overheid op de markt actief wil zijn, zij niet alleen de baten maar ook de lasten van een commerciële koers tot zich moet nemen. Juist het recht zou daarin een essentiële rol moeten vervullen.

Tagged With: mededingingswet, Wet markt en overheid Filed Under: Aanbestedingen, Blog

Lees 2 reacties
Vorige artikel
Verdraagt de smart city het daglicht?
Volgende artikel
De ideale samenleving loopt anders

Reader Interactions

VIND-Banners_VIND-Inkoop-en-Aanbesteding

GERELATEERD

Wet markt en overheid permanent

Marktregels onder vuur: ‘zinloze verplichtingen, hoge lasten’

Het kabinet wil ‘concurrentie’ van gemeenten met het bedrijfsleven verder aanpakken. Maar lokale overheden vrezen onzinnige regels door de bestrijding van een ‘niet bestaand probleem.’ De VNG maakt dit duidelijk in een brief aan de Tweede Kamer. Gemeenten waren al tegen de Wet markt en overheid, die in 2011 gedragsregels invoerde voor economische activiteiten van... lees verder

Kartel van gemeenten komt met de schrik vrij

‘Enkele gemeenten’ hebben verboden afspraken gemaakt over de verkoop van gronden op bedrijventerreinen. Ze handelden in strijd met de Mededingingswet maar krijgen geen sancties opgelegd omdat de overtredingen ‘lang geleden’ plaatsvonden. Dat heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) maandag bekendgemaakt. De marktwaakhond waarschuwt andere gemeenten niet dezelfde fout te begaan. Na ‘signalen’ is onderzoek... lees verder

Rechter stelt grens aan oneerlijke concurrentie

Gemeenten kunnen niet zomaar besluiten nemen die oneerlijke concurrentie met de markt legitimeren. De hoogste bestuursrechter in dit soort zaken heeft deze week korte metten gemaakt met die heersende opvatting. De gemeenten Hengelo en Zeewolde zijn teruggefloten voor een zogeheten algemeen belang besluit. Gemeenten nemen veelvuldig dat soort besluiten sinds de invoering van de Wet... lees verder

Comments (2)

  1. Dick van Elk says

    31 mei 2018 at 15:45

    Prachtig uitgangspunt! ‘Ruimte creëren voor commerciële overheden is an sich natuurlijk geen probleem. Echter, de toepasselijke concurrentieregels moeten wel zorgdragen voor een relatie tussen overheid en markt waarin daadwerkelijk geconcurreerd kan worden. Hieruit volgt logischerwijs dat, als de overheid op de markt actief wil zijn, zij niet alleen de baten maar ook de lasten van een commerciële koers tot zich moet nemen. Juist het recht zou daarin een essentiële rol moeten vervullen.’

    Mag dat ook omgekeerd gelden? Eindelijk af van het afwentelen van externaliteiten op de samenleving. Eindelijk een ’true price’ waarbij ALLE baten en lasten eerlijk worden gedeeld…

    Beantwoorden
  2. Leo Huvers says

    31 mei 2018 at 13:35

    Je schrijft “Het strikte onderscheid tussen ‘overheid’ en ‘markt’ is duidelijk niet meer van deze tijd.”. Wat bedoel je daar mee? Ik vind het argument ‘niet meer van deze tijd’ altijd vooral retorisch krachtig, inhoudelijk kan ik er niet zo veel mee. Wat in hoofdlijnen de ontwikkelingsgang is die ik in deze heb waargenomen is de volgende. in de jaren ’80 vond New Public Management bij de overheid ingang: het op bedrijfsmatige wijze benaderen van overheidstaken. Dat paste in die zin heel goed bij een trend van individualisering, dat ermee een reeks aan ZBO’s en andere onder zwakke politieke controle staande en in hoge mate van zelfstandigheid opererende overheidsorganisaties. Vervolgens kwam er een soort hypeje van publiek/private-samenwerking. Mede onder invloed van voornoemde individualisering zijn we langzaam maar zeker toegegroeid naar een overheid die haar eigen burgers niet meer vertrouwd, waarbij naast de vele controle-organenen (autoriteiten) die zijn ontstaan de burger en bedrijven ook steeds meer in systemische dwangbuizen zijn geholpen. De overheid is zichzelf hierbij steeds minder gaan zien als een boven en waar dit past tussen partijen staande entiteit en meer als een entiteit met een eigenstandig belang, die daarmee ook meer tegenover burgers en bedrijven is komen te staan. Vanuit dat denken in termen van ‘eigenstandig belang’ in combinatie met het op bedrijfsmatige leest schoeien van de overheid, is de overgang naar zelf ‘ondernemertje spelen’ te begrijpen, wat natuurlijk niet hetzelfde is als goedkeuren. Bij gemeenten zien we dit vooral terug in de sfeer van grond/vastgoed. Mij lijkt deze ‘eigentijdse’ ontwikkeling niet zo’n beste. De vervreemding tussen burgers en overheid en het aantal conflicten tussen burger en overheid groeien er hand in hand mee.

    Beantwoorden

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Na de energietoeslag zitten gemeenten met de tekorten

26 januari 2023

Grootste stijging lokale heffingen

Gemeenten begroten 12,2 miljard uit heffingen

26 januari 2023

De helft van alle gemeenten is druk bezig met vergroenen

25 januari 2023

Volgende maand cao-acties in ’tal van gemeenten’

25 januari 2023

Effectief communiceren met ondernemers over energietransitie

24 januari 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

‘Kredieten niet klakkeloos verstrekken, maar ook niet blind afwijzen’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Kredieten niet klakkeloos verstrekken, maar ook niet blind afwijzen’

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Er is een nieuwe Schulden Monitor!
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Er is een nieuwe Schulden Monitor!

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

‘Uitfilteren loos alarm maakt vroegsignalering schulden efficiënter’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Uitfilteren loos alarm maakt vroegsignalering schulden efficiënter’

Vroegsignalering: de eerste ervaringen
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Vroegsignalering: de eerste ervaringen

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Stichting BKR ziet afname aantal kredieten en betalingsproblemen
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Stichting BKR ziet afname aantal kredieten en betalingsproblemen

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Schaamte houdt financiële problemen te lang achter de voordeur
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schaamte houdt financiële problemen te lang achter de voordeur

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

‘Coronaschade zit verstopt in een zwarte doos’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Coronaschade zit verstopt in een zwarte doos’

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

Meer jongeren in betalingsproblemen: de cijfers geduid
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Meer jongeren in betalingsproblemen: de cijfers geduid

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×