• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • Centric
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Participatie? De overheid weet het ook niet

17 april 2019 door Rob Janssen

In Pakhuis de Zwijger vond eind vorige maand een interessante bijeenkomst plaats: de presentatie van de agenda democratisering Amsterdam. Aanwezig waren inwoners (dat was natuurlijk vrijwel iedereen), bestuurders, ondernemers, ambtenaren en veel vertegenwoordigers van buurtcomités en burgerinitiatieven.

Wethouder Rutger Groot Wassink, met democratisering in zijn portefeuille, zei in zijn inleiding een paar interessante zaken. Met name het feit dat hij het ook niet weet. Dat de oplossing juist gezocht moet worden in de samenwerking met de inwoners. In dat kader wijst hij de term ‘participatie’ eerder af en noemt het liever eigenaarschap, zeggenschap en initiatief.

In zijn boek Future Shock (1984) beschrijft de Amerikaanse futuroloog Alvin Toffler al de traagheid waarmee de overheid reageert op maatschappelijke veranderingen. Groot Wassink onderstreept dat ook. Dat stelt dus heel andere eisen aan een moderne overheid.

Dit gaat mij werk kosten

Als gespreksleider van bewonersavonden maak ik met grote regelmaat mee dat lokale overheden nog altijd plannen bedenken en die vervolgens in één avond willen ‘verkopen’ aan de bewoners. De reactie die dan volgt is zelden goedkeuring en waardering. Meestal komen er zeer kritische vragen en worden er juridische stappen tegen de gemeente aangekondigd. Mijn taak is om die avonden in een zo constructief mogelijke sfeer te laten verlopen, zodat in ieder geval het gesprek mogelijk blijft.

Pogingen van mijn kant om gemeenten te bewegen om bewoners in een veel vroeger stadium te betrekken waren tot nog toe niet erg succesvol. Het levert dan weer wel werk en inkomsten op voor mij; maar, beste lezer, dat bedoel ik sarcastisch. Liever zou ik zien dat overheid en burgers als standaard op een positieve manier  samenwerken. In een samenleving waar vertrouwen (een woord dat tijdens de bijeenkomst regelmatig viel) de basis is. Het liefst zou ik het werk van mij en vele collega’s als mediator overbodig maken.

Tijdens het schrijven van het boekje Waarom gemeenten niet naar burgers luisteren, kregen co-auteur Paulus Blom en ik regelmatig de vraag of de coöperatie alleen maar succesvol kan zijn bij een beperkte schaalgrootte. Dus in dorpen en kleinere gemeenten. In onze zoektocht kwamen we voorbeelden tegen in diverse grote gemeenten in Nederland. Ja, het klopt dat de menselijke maat een rol speelt. Wat je ziet is dat succesvolle projecten zich vaak op buurt- en straatniveau afspelen. Het lijkt ook alsof er in deze tijd van individualisering en hoge schermdichtheid een steeds grotere behoefte ontstaat om elkaar weer gewoon te ontmoeten en te spreken.

Willen bewoners participeren?

Binnen veel gemeentehuizen leeft nog de opvatting dat bewoners eigenlijk helemaal niet zo graag participeren. En dat degenen die dat wel doen, de beroemde ‘usual suspects’ zijn, van wie je je kunt afvragen wie ze vertegenwoordigen. En, eerlijk is eerlijk, ik heb lang gedacht dat dat hout sneed. Maar er zit een denkfout in. Die werd in diezelfde presentatie in Pakhuis de Zwijger verwoord door Saskia Bosnie. De constatering dat bewoners op een gegeven moment tegen de overheid zeggen: ‘Nu is het klaar. We participeren ons suf, maar dat doen we altijd maar in projecten van de overheid. Het is tijd dat we de zaak omdraaien en dat de overheid meedoet in onze plannen.’

Een gedachte die menig ambtenaar de rillingen over de rug doet lopen. Want wat als inwoners ineens van alles gaan bepalen? Ook nog ondersteund met grote budgetten. Gaan ze dan niet misbruik maken en voor eigen belang projecten inrichten? Wordt het dan geen willekeur? Gedachten die vaak gebaseerd zijn op de ervaringen tot nog toe, waar vertrouwen geen uitgangspunt is. Veel ambtenaren ervaren nog altijd dat ze een uitvoerend orgaan zijn voor de bestuurders van de gemeente. De plannen worden uitgewerkt, onderzoeken gedaan, beleids- en visienota’s geschreven en juridische angels op voorhand onderzocht en vermeden.

Hoe anders zou het zijn als het ambtelijke minstens zoveel tijd zou steken in het praten met partijen in de samenleving en als ogen en oren voor het bestuur zou fungeren? In een aantal gemeenten zie je die ontwikkeling al vorm krijgen. Het gevolg is vaak een veel betere samenwerking en meer wederzijds begrip. Voor bestuurders betekent dat natuurlijk ook een andere aanpak. Loslaten van de oude gedachte ‘wij besturen de stad’ en omarmen van de nieuwe werkwijze. Daadwerkelijk luisteren naar de wensen en ideeën van inwoners en accepteren dat er veel mensen met nog veel meer kennis staan te trappelen om een bijdrage te leveren.

Nog even naar Amsterdam

Met belangstelling zal ik de ontwikkelingen in Amsterdam volgen. Wat gaat er in de praktijk gebeuren de komende jaren? Want naast bovengenoemde presentatie zijn er meer participatieprocessen in de hoofdstad.

En, niet onbelangrijk, wat doen andere gemeenten? Heb jij ervaringen met vormen van bestuurlijke vernieuwing die daadwerkelijk tot betere samenwerking leiden? Laat het weten in een reactie. Wellicht inspireert het anderen ook weer.

In onze rubriek Op pad met vind je ook een aantal participatievoorbeelden: Oost Gelre, Almelo en Brielle.

Tagged With: inspraak, participatie, Right to challenge Filed Under: Blog, Communicatie, Participatie

Lees 1 reactie
Vorige artikel
'Denk meer na over bereikbaarheid op evenementen’
Volgende artikel
Kerkrade moet camerabeelden van website halen

Reader Interactions

GERELATEERD

Burgerberaad inzetten op verschillende beleidsterreinen

Steeds meer gemeenten gebruiken het burgerberaad als participatiemiddel voor het ophalen van ideeën en het maken van nieuw beleid. Dat doen ze bijvoorbeeld bij onderwerpen als klimaat en een woonzorgvisie, maar ook voor de invulling van de jaarwisseling. In Nederland doen steeds meer gemeenten ervaring op met het burgerberaad als instrument voor burgerparticipatie. Het kan... lees verder

Opinie Burgerberaad moet in de partijprogramma’s

Democratie draait om betekenisvolle betrokkenheid. Dan past het om dit serieus te nemen in het vertrouwen dat inwoners verantwoordelijke keuzes kunnen maken. Een goed instrument is een burgerberaad. Doe hier zo snel mogelijk ervaring mee op en geef het een prominente plaats in het partijprogramma voor de komende gemeenteraadsverkiezingen. Bij twee achtereenvolgende provinciale verkiezingen hebben... lees verder

Rotterdam volgt andere steden met burgerberaad klimaat

Rotterdam wil inwoners betrekken bij het maken van klimaatbeleid en stelt daarom een burgerberaad in. Andere gemeenten gingen de Maasstad al voor. Voor de vorming van het burgerberaad krijgt een groep Rotterdammers via een loting een uitnodiging om mee te denken over de haalbaarheid van de klimaatdoelen van 2030. Leden van het burgerpanel gaan vervolgens... lees verder

Comment (1)

  1. MenaLeila Kilani says

    19 april 2019 at 15:17

    Mooie plannen en heel inspirerend! Wij, een groep enthousiaste TEDxAlkmaar fans, willen voor gemeente Alkmaar een adviesorgaan vormen voor het succesvol toepassen van de SDG’s (sustainable development goals). Alkmaar is de 61ste Global Goals Gemeente en wil deze VN doelen vormgeven in het beleid. Om dit succesvol te laten zijn, wordt burgerparticipatie als essentieel onderdeel genoemd. Het is nu zoeken naar een vorm -samen met de gemeente- om hier invulling aan te geven. Alles wat in dit artikel wordt genoemd, is ook waar wij tegenaan lopen. Maar daarom geen reden om niet door te zetten ;-).

    Beantwoorden

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Data-analist – Gemeente Gouda

Senior beleidsadviseur Regionale Inkoop Sociaal Domein – Gemeente Gouda

Wijkboa – Gemeente Gouda

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Zorgen over schrappen eisenlijst asielzoekers

25 mei 2023

Preventieve aanpak van jeugdcriminaliteit geïntensiveerd

25 mei 2023

Advies om apps als TikTok niet te gebruiken

24 mei 2023

Onderzoek: roddelen, pesten en intimidatie op werkvloer Enschede

24 mei 2023

Town Deal: nieuwe samenwerking tussen Rijk en gemeenten

24 mei 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×