De gemeente Utrecht is een groeiende stad van 350.000 inwoners, van wie de meesten relatief jong zijn. Het aantal 55-plussers is 19 procent, maar stijgt de komende jaren zeker. Van die oudere inwoners weten we dat ze nogal honkvast zijn: de meesten zijn verknocht aan hun huis en worden daar ook graag oud. En dat kan de komende jaren nog wel een probleem worden.
Tenminste, als niemand tijdig maatregelen neemt. Buurtteams en huisartsen krijgen nu al vaker te maken met ouderen in risicovolle woonsituaties, met valpartijen of beperkte bewegingsvrijheid tot gevolg. Met dit onwenselijke beeld in gedachten, nodigde de gemeente Utrecht begin 2016 enkele sociaal ondernemers en belangenbehartigers uit om mee te denken over de woontoekomst van ouderen.
Tijdig maatregelen nemen
Dit sloot goed aan bij de toen lopende VNG-challenge Langer thuis, waarbij men zocht naar bruikbare ideeën om mensen aan te zetten tot bewustwording over de eigen woonsituatie. Want wie tijdig bekijkt of de eigen woonsituatie nog past bij wat het ouder worden vraagt, kan ook tijdig maatregelen nemen. Zoals sparen voor aanpassingen of zoeken naar geschiktere woonruimte. Zeker op latere leeftijd wordt het steeds lastiger om beslissingen te nemen en bovendien zijn de financiële consequenties niet altijd meer te dragen.
Na enkele denksessies bleef een kleine werkgroep over van professionals die vanuit verschillende invalshoeken naar dit vraagstuk keken. Gaandeweg werd een praktisch haalbare vorm ontwikkeld om juist de wat jongere senioren aan te spreken: de website Utrecht.voorlater werd een feit. Met nadruk op voor later, omdat de website vooral wil inspireren en informeren. Het gesprek op gang brengen zonder dat op korte termijn besloten hoeft te worden.
Aanbod en ondersteuning
De website biedt informatie over de woonmogelijkheden in Utrecht, zoals het concrete aanbod van senioren- en zorgwoningen en een overzicht van actuele bouwplannen. Verder is er informatie te vinden over mogelijkheden voor hulp en ondersteuning, bijvoorbeeld via buurtteams of de verhuisadviseur.
Maar het meest aansprekend zijn wel de interviews met verschillende Utrechters, die herkenning oproepen bij de websitebezoekers. Er komen mensen met heel verschillende achtergronden aan het woord. De gesprekken en foto’s geven een goed beeld van de afwegingen die zij maken: blijven of verhuizen? Deze verhalen helpen realistische verwachtingen te creëren over woonmogelijkheden in Utrecht, in de hoop dat mensen het er minder op aan laten komen dan nu vaak het geval is.
Stadsbrede opzet
De reacties van websitebezoekers zijn vooral positief: het biedt overzicht, herkenning en men kan snel de weg vinden naar de gezochte informatie. Opvallend: sinds de aanpassing van een meer wijkgerichte naar een stadsbrede opzet is het aantal websitebezoeken met 75 procent toegenomen (zo’n 9000 unieke bezoekers dit jaar).
Regelmatig staan we als beheerders van de site – COSBO (belangenbehartiging voor ouderen) en Woonz.nl (wonen, service en zorg) – met een laptop op informatiemarkten. Of we presenteren de website met een aansprekend verhaal voor jongere senioren, die doorgaans aangeven nog niet te willen denken aan dit soort dingen. Utrecht.voorlater blijkt zo niet alleen informatief voor thuis, maar ook handig om met bewoners in gesprek te raken.
Alles opruimen
Zulke contacten maken duidelijk hoezeer mensen zichzelf kunnen beperken met aannames of overtuigingen. ‘Verhuizen? Dan moet ik eerst alles opruimen!’ Of: ‘Als ik mijn huis verkoop, kan ik niet huren omdat ik te veel geld heb.’ Of: ‘Waarom voor een kleiner huis meer betalen dan nu?!’ Mensen hebben echt behoefte aan gerichte informatie en persoonlijk advies. Deze website helpt ze hopelijk op weg.
Martina van den Dool is directeur van COSBO stad Utrecht, Mirjam van Doorewaard is medeoprichter van Woonz.nl
